Page 138 - MİMAR ve MÜHENDİSİN İNŞAAT EL KİTABI BORDO KİTAP - DATA YAYINLARI

CEE: BORDO KİTAP 1519
ve malzemeleri, teknik ve tesisat standartları tek tek
132 1.1. Fiziksel Etkenlerin Tasarıma Yansıması
ele alınmalıdır.

İklimsel verilere bağlı olan ve tasarımı doğrudan
ilgilendiren arazi kullanımı; eğitim yapısının arazi
içerisindeki konumu ve yönlenmesi her bölge için
farklılıklar gösterir. Tasarım şekillendirilirken öncelikle
EĞİTİM YAPILARI fiziksel etkenler değerlendirilmeli ve buna bağlı olarak
yerleşme ve yönlenme kurgulanmalıdır.

 Fiziksel Etkenler: Ülkemizde temel olarak 4 iklim
DATA YAYINLARI
bölgesi bulunmaktadır. Bunlar;
o Soğuk İklim Bölgesi,
o Ilık İklim Bölgesi,
o Sıcak Nemli İklim Bölgesi ve
o Sıcak Kuru İklim Bölgesi’dir.

 Topoğrafya ve Yönlenme: Eğitim yapısının doğru
yönlenmesinin yanında, içerisinde bulunan
mahallerin de doğru yönlendirilmesi kullanıcı
konforu açısından önem arz etmektedir. Derslik,
oyun alanları gibi gün içinde yoğun bir şekilde
Milli Eğitim Temel Kanunu’nun 51.Maddesinde, kullanılan mekânlar iklim bölgesine göre uygun
“Her derece ve türdeki eğitim kurumlarına ait bina ve yönde tasarlanmalıdır.
tesisler, çevrenin ihtiyaçlarına ve uygulanacak
programların özelliklerine göre Milli Eğitim 1.2. Bina Formu ve Konstrüksiyonu
Bakanlığınca planlanır ve yaptırılır” hükmü mevcuttur.  Soğuk İklim Bölgesi: Öncelikle ısı kayıplarının en
Bakanlığa bağlı okul ve kurumların binalarının aza indirilmesi amaçlanmalıdır.
uygulanacak programların özelliklerine uygun olarak o Yüzey alanı en az olan form, en az ısı kaybına
yaptırılması için ilgili Genel Müdürlükler veya Daire neden olacağından, soğuk iklim bölgesi için dış
Başkanlıkları tarafından önerilen ihtiyaç programları yüzey alanı en az olan kare ya da kareye yakın
dikkate alınarak tip (örnek) projeler hazırlanmakta ve formlar bölge için uygundur.
uygulanmaktadır. o Birbirini kareye tamamlayan ikiz yapılardan
Eğitim yapılarının, öğrencilerin gelişiminde önemli oluşan moleküler ve yan yana gelerek bir ya da
bir role sahip olduğu herkesçe bilinmektedir. Günümüz iki duvarını ortak kullanarak dış yüzey alanını
teknolojileri ile donatılmış modern ve işlevsel eğitim azaltan moleküler, lineer ve lineer zincir bina
yapıları, eğitimdeki değişimlere ve gelişmelere cevap tipleri bölge için uygundur.
verebilmeli, çağdaş eğitim yöntemlerine uygun öğretim o Düşey yüzeylerde binanın olumsuz dış hava
programları, eğim araçları ve kadrosu ile bir bütün koşullarından korunurken, istenen koşullardan
olarak düşünülmelidir. Eğitim yapılarında mimari yararlanılmalı ve enerji sakınımı sağlanmalıdır.
çözümlerin de eğitimdeki değişim ve gelişmelere o Özellikle kuzey yüzeylerde, doğal aydınlatma
paralel olarak ilerlemesi ve geliştirilmesi ve havalandırma için uygun koşullar
gerekmektedir. Bu amaçla hazırlanan “Eğitim Yapıları sağlanarak, en az oranda boşluk
Asgari Tasarım Standartları Kılavuzu”, eğitim yapıları tasarlanmalıdır. Güney yönde, güneşe göre
için tasarım kriterlerinin belirlenmesini ve geçmişten optimum yönlendirilmiş düşey yüzeylerle güneş
gelen sorunların, geleceğe aktarılmasını önlenmesini enerjisinden maksimum oranda yararlanma
amacıyla hazırlanmıştır. amaçlanmalıdır.
o Yüzeyler genelde düz olmalı özellikle güney
1. Tasarım Kriterleri yönde gölge oluşumuna yol açabilecek çıkmalar
Tasarım kriterleri oluşturulurken ortak kriterlere ek yapılmamalıdır.
olarak her bölge için ayrı ayrı değerlendirmeler o Soğuk hava, rüzgâr ve yüksek yağış oranına
yapılmış ve tasarımı etkileyecek fiziksel etkenler ve karşılık, taşıyıcı sistemle, dış yüzeylerin yön,
yerleşim, bina formu ve konstrüksiyonu, yerleşim biçim ve boyut bütünlüğü sağlanmalı, taşıyıcı
kurgusu ve mekânsal standartlar, açık alan sistem kompakt forma uygun olmalıdır.
düzenlemeleri ve peyzaj standartları, yapı elemanları