Page 36 - 2024 KPSS TEK KİTAP KONU ANLATIMLI - DATA YAYINLARI

BÖLÜM 3 AVRUPA TARİHİ

ORTA ÇAĞ’DA AVRUPA I. Haçlı Sefer�: I. Kılıç Arslan haçlılara karşı mücadele etti. İznik
• Orta Çağ Kavimler Göçü (375) ile başlayıp, İstanbul’un Fethi Bizans tarafından alındı. Fatımilerden Kudüs’ü alan Haçlılar
burada Latin Krallığı’nı kurdu. Başarılı olan tek Haçlı Seferi’dir.
(1453) ile sona erer.
II. Haçlı Sefer�: Sultan Mesut başarı sağladı. Selçuklu ordusu
KİLİSE VE PAPALIK haçlılara büyük kayıplar verdi. Bu sefere ilk defa kral ve impara-
• Roma İmparatorluğu’nun yıkılması ile kilise ve papanın etkin- torlar katılmıştır.
liği artmıştır. III. Haçlı Sefer�: Selahattin Eyyübi’nin, Hıttin Savaşı’nda (1187)
DATA YAYINLARI
• Merkezi Roma’da olan Katolik ve merkezi İstanbul’da olan Kudüs’ü ele geçirmesi III. Haçlı Seferi’ne neden olmuştur. Bu
Ortodoks olarak Hristiyanlık ikiye ayrılmıştır. seferde Selahattin Eyyübi başarılı olmuştur.
• Katolik mezhebi ilk havari Petrus tarafından kurulmuştur. IV. Haçlı Sefer�: Haçlılar İstanbul’da bir Latin Krallığı kurdu.
• Papaların dinden çıkarma yetkisine “afaroz”, bir ülkeyi kralıyla Bunun üzerine Bizanslılar İzmir ve Trabzon’da kendi devletlerini
birlikte afaroz etmesine “enterdi” denirdi. Endüljans ise para kar- kurdular.
şılığında günahların affedilmesiydi. Haçlı Seferleri’nin Sonuçları
• Kilisenin etkisiyle Avrupa’da skolastik düşünce hakimdi. Sko-
lastik düşünce Orta Çağ Avrupasında kilisenin öğretilerini • Hristiyanların, Haçlı Seferleri’nde başarı kazanacaklarını
içeren ve aynı zamanda bilim ve deneyi red eden bir anlayıştı. söyleyen kiliseye ve din adamlarına olan güvenleri azaldı.
• Hristiyanlarca kutsal kabul edilen yerler, yine Müslümanların
FEODALİTE (DEREBEYLİK) elinde kaldı.
• Toprağı ve üzerinde yaşayan köylüleri tek bir kişinin malı • Katolik ve Ortodoks kiliseleri arasındaki farklılıklar, daha
sayan sisteme derebeylik denir. belirgin hâle geldi.
• Feodalite ilk olarak Fransa’da ortaya çıkmıştır. • Avrupa ile Ön Asya ülkeleri arasındaki ticaret daha da gelişti.
• Feodalite düzeninde halkı himaye eden kişilere “süzeren” • Akdeniz’de ticaret gelişti. Bunun sonucu olarak Marsilya,
himaye edilen halka “vasal” köle statüsündekilere “serf” adı Venedik ve Cenova limanları önem kazandı.
verilirdi. • Anadolu’daki şehirler başta olmak üzere, birçok Türk İslam
• Feodalite sistemi Haçlı Seferleri, barutun ateşli silahlarda şehri Haçlılar tarafından yakılıp yıkılarak büyük zararlar
kullanılması ve güçlü orduların kurulmasıyla yıkılmıştır. gördü.
• Haçlı Seferleri sırasında ticari faaliyetlerde bulunan Venedik
HAÇLI SEFERLERİ ve Cenevizlilerin ekonomik gücü arttı.
• Avrupalıların XI. yüzyıl sonları ile XIII. yüzyıl sonları arasında • Anadolu’nun Türkleşmesi gecikti.
Müslümanların elinde bulunan Hristiyanlarca kutsal kabul • Haçlı Seferleri’ne katılan soyluların ve şövalyelerin bir kısmı
edilen Kudüs ve çevresini almak için düzenledikleri seferlere öldü. Geriye dönenler ise eski itibar ve güçlerini kaybettiler.
Haçlı Seferleri denir. Bu nedenle, Avrupa’da feodalite (derebeylik) zayıfl adı.
• Kralların ve imparatorların gücü arttı.
Haçlı Seferler’in Sebepleri • Bizans, Anadolu’daki bazı yerleri geri aldıysa da Haçlıların
• Hristiyanlarca kutsal sayılan Kudüs’ü ele geçirmek müdahaleleri sonucunda merkezî otoritesini belli bir süre
• Malazgirt Savaşı’nın kazanılması yitirdi.
• Türklerin Anadolu’ya hakim olmalarından duyulan endişe • Haçlılara karşı büyük başarılar elde eden Türklerin, İslam
dünyasındaki güçleri ve saygınlıkları arttı.
• Bizans’ın Avrupa’dan yardım istemesi • Avrupalılar, Doğu’da gördükleri kâğıt, matbaa, barut, pusula,
• Anadolu’nun zenginliklerini ele geçirmek istemeleri yel değirmeni gibi birçok aracı ülkelerine götürdüler ve kullan-
• Türkleri Anadolu’dan atmak istemeleri maya başladılar.
• İpek ve Baharat yollarını ele geçirmek istemeleri • Batılı ülkeler halı, ipek ve pamuklu kumaş dokumacılığını
• Fransa’da ortaya çıkan Kluni Tarikatı’nın Hristiyanları Müslü- öğrendiler.
manlara karşı kışkırtması • Doğu’nun bilim ve kültürü Haçlı Seferleri sırasında Avrupa’ya
• Papa ve din adamlarının nüfuzlarını arttırmak istemeleri taşındı.

408