Page 7 - 2024 kpss vatandaşlık çalışma yaprakları data
P. 7
1982 ANAYASASI (YASAMA) KPSS VATANDAŞLIK
YASAMA TBMM VE CUMHURBAŞKANININ SEÇİM
● Yasama yetkisi, Türk milleti adına Türkiye Büyük Millet Mecli- DÖNEMİ
si’nindir. Bu yetki devredilemez. Normal Seçimler
● Yasamaya ait bazı ilkeler şunlardır:
● Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Cumhurbaşkanlığı seçimleri 5
Yasamanın Genelliği: TBMM’nin dilediği her konuda işlem yapa- yılda bir aynı günde yapılır.
bilmesidir.
● Görev süresi biten milletvekili yeniden seçilebilir.
Yasamanın Asliliği (İlkelliği): Yasama organının bir konuya iliş-
kin doğrudan doğruya, araya başka bir işlem girmesine gerek duy- ● Cumhurbaşkanlığı seçiminde birinci oylamada gerekli çoğunlu-
maksızın kanun çıkarabilmesi anlamına gelmektedir. ğun sağlanamaması hâlinde ikinci oylama yapılır.
Yasamanın Devredilmezliği: Yasama yetkisi Türk milleti adına
DATA YAYINLARI
TBMM’ye aittir. Bu yetki başka organa devredilemez. { Not: Bir kimse aynı zamanda hem milletvekilliğine hem de
cumhurbaşkanlığına aday olamaz ve aday gösterilemez.
Yasamanın Sürekliliği: Yasama yetkisinin hiçbir şekilde kesintiye
uğramamasıdır.
Erken Seçim
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ ● 1982 Anayasası’na göre Türkiye Büyük Millet Meclisi seçimle-
Kuruluşu rini yenileme yetkisi TBMM ve Cumhurbaşkanı’na aittir.
● Meclis, genel oyla seçilen altı yüz (600) milletvekilinden oluşur. ● TBMM, üye tam sayısının beşte üç çoğunluğu (360) ile seçim-
● Milletvekilleri göreve başlarken and içerler. lerin yenilenmesini isteyebilir. Bu hâlde TBMM seçimleri Cum-
● Milletvekilleri seçildikleri bölgeyi veya kendilerini seçenleri hurbaşkanlığı seçimiyle beraber yapılır.
değil, bütün milleti temsil ederler. ● Anayasaya göre Cumhurbaşkanı da hiçbir gerekçe gösterme-
den seçimlerin yenilenmesini isteyebilir.
MİLLETVEKİLİ SEÇİMİ
Milletvekili Seçilme Şartları Ara Seçimler
● Türk vatandaşı olmak, 18 yaşını doldurmuş olmak ve kısıtlı ● Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeliklerinde boşalma olması
olmamak hâlinde, ara seçime gidilir.
● En az ilkokul mezunu olmak, askerlikle ilişiği olmamak ● Ara seçim, her seçim döneminde bir defa yapılır.
● Kamu hizmetinden yasaklı olmamak
● Taksirli suçlar dışında toplam bir yıl veya daha fazla hapis ile 30 ayı 1 yıl
ağır hapis cezasına hüküm giymemiş olmak geçmeden kala
● Anayasanın 76. maddesinde sayılan suçlardan hüküm giyme- Genel yapılamaz. Ara yapılamaz. Genel
miş olmak seçim Seçim seçim
{ Milletvekili Olabilmeleri İçin Görevden Çekilmesi
Gereken Kişiler; Hakim ve savcılar, yüksek yargı organları
mensupları, devlet memurları, Türk Silahlı Kuvvetleri men- { Not: Savaş sebebiyle yeni seçimlerin yapılmasına imkân
supları, YÖK üyeleri, işçi niteliği taşımayan kamu görevlileri, görülmezse, Türkiye Büyük Millet Meclisi, seçimlerin 1 yıl geriye
Yükseköğretim Kurumlarındaki öğretim elemanları bırakılmasına karar verebilir.
Milletvekilliğin Düşmesi
Kendiliğinden Sona Erme TBMM Kararı İle Sona Erme { Milletvekilliğinin Düşmediği
● Ölüm ● İstifa Haller
● Seçimlerin yenilenmesi ● Devamsızlık • TBMM Başkanı seçilme
● Bakan seçilme ● Bağdaşmazlık hâllerinde ısrar • Partisinden istifa etme
● Cumhurbaşkanı yardımcısı seçilme Mahkeme Kararı İle Sona Erme • Dokunulmazlığın kaldırılması
● Cumhurbaşkanı seçilme ● Kısıtlanma • Partisinin kapatılmasına sebep olma
● Vatandaşlıktan çıkarılma ● Kesin hüküm giyme
Yüksek Seçim Kurulu
● Yüksek Seçim Kurulu 7 asıl ve 4 yedek üyeden oluşur. Üyelerin altısı Yargıtay, beşi Danıştay Genel Kurullarınca kendi üyeleri
arasından seçilir. Üyeler, salt çoğunluk ve gizli oyla aralarından bir başkan ve bir başkan vekili seçerler.
● Seçimlerin başlamasından bitimine kadar, seçimin düzen içinde yönetimi, seçim süresince ve seçimden sonra seçim konularıyla
ilgili bütün yolsuzlukları, şikayet ve itirazları inceleme ve kesin karara bağlama ve Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelerinin seçim
tutanaklarını ve Cumhurbaşkanlığı seçim tutanaklarını kabul etme görevi Yüksek Seçim Kurulunundur.
33

