Page 9 - 2024 kpss vatandaşlık çalışma yaprakları data
P. 9
1982 ANAYASASI (YÜRÜTME) KPSS VATANDAŞLIK
YÜRÜTME ● Gerekli gördüğü takdirde, yasama yılının ilk günü Türkiye
Büyük Millet Meclisinde açılış konuşmasını yapar.
2017 anayasa değişikliğiyle Bakanlar Kurulu kaldırılarak yürütme
organının ikili yapısına son verilmiştir. Yürütme yetkisi ve görevi; ● Ülkenin iç ve dış siyaseti hakkında Meclise mesaj verir.
Cumhurbaşkanı tarafından, anayasaya ve kanunlara uygun olarak ● Kanunları yayımlar. Kanunları tekrar görüşülmek üzere Türkiye
kullanılır ve yerine getirilir. Büyük Millet Meclisine geri gönderir.
CUMHURBAŞKANI ● Cumhurbaşkanı yardımcıları ile bakanları atar ve görevlerine
son verir.
Adaylık ve Seçimi
● Üst kademe kamu yöneticilerini atar, görevlerine son verir ve
● Cumhurbaşkanı doğrudan halk tarafından seçilir. Cumhurbaş-
kanının sahip olması gereken bazı yeterlilikler şunlardır: bunların atanmalarına ilişkin usul ve esasları Cumhurbaşkan-
DATA YAYINLARI
► Türk vatandaşı olmak lığı kararnamesiyle düzenler.
► 40 yaşını doldurmuş olmak ve yükseköğrenim yapmış olmak ● Yabancı devletlere Türkiye Cumhuriyeti’nin temsilcilerini gön-
► Milletvekili seçilme yeterliliğine sahip olmak derir, Türkiye Cumhuriyeti’ne gönderilecek yabancı devlet tem-
● Cumhurbaşkanının görev süresi 5 yıldır; bir kimse, en fazla iki silcilerini kabul eder.
defa Cumhurbaşkanı seçilebilir. ● Milletlerarası antlaşmaları onaylar ve yayımlar.
Cumhurbaşkanlığına Aday Gösterebilecekler ● Anayasa değişikliklerine ilişkin kanunları gerekli gördüğü tak-
dirde halkoyuna sunar.
● Siyasi parti grupları
● En son yapılan seçimlerde toplam geçerli oyların tek başına ● Milli güvenlik politikalarını belirler ve gerekli tedbirleri alır.
veya birlikte en az %5’ini almış olan siyasi partiler ● Meclis adına Türk Silahlı Kuvvetlerinin Başkomutanlığını temsil
● En az 100 bin seçmen eder.
{ Not: Bir kimse hem milletvekilliğine hem de Cumhurbaş- ● Türk Silahlı Kuvvetlerinin kullanılmasına karar verir.
kanlığına aday olamaz, aday gösterilemez. ● Sürekli hastalık, sakatlık ve kocama sebebiyle kişilerin cezala-
rını hafifletir veya kaldırır.
CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİMİ ● Cumhurbaşkanı, yürütme yetkisine ilişkin konularda Cumhur-
başkanlığı kararnamesi çıkarabilir.
● Cumhurbaşkanlığı seçimi en çok 2 turda genel oyla yapılır.
● Temel haklar, kişi hakları ve ödevleriyle siyasi haklar ve ödevler
● 1. turda geçerli oyların salt çoğunluğunu alan aday, Cumhur-
başkanı seçilir. olağan dönem Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle düzenlene-
mez.
● Bu turda oylamada çoğunluk sağlanamazsa, bu oylamayı izle-
yen ikinci pazar günü 2. tur için oylama yapılır. ● Anayasada kanunla düzenlenmesi öngörülen konularda ve
kanunda açıkça düzenlenen konularda Cumhurbaşkanlığı
● 2. turda, 1. turda en çok oy almış iki aday katılır ve geçerli oyla- kararnamesi çıkarılamaz.
rın çoğunluğunu alan aday, Cumhurbaşkanı seçilir.
● Türkiye Büyük Millet Meclisinin aynı konuda kanun çıkarması
● 2. turda tek adayın kalması hâlinde bu oylama referandum şek- durumunda, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi hükümsüz hâle
linde yapılır.
gelir.
● Aday, geçerli oyların salt çoğunluğunu aldığı takdirde Cumhur-
başkanı seçilir. ● Cumhurbaşkanı, kanunların uygulanmasını sağlamak üzere ve
bunlara aykırı olmamak şartıyla yönetmelikler çıkarabilir.
● Oylamada adayın geçerli oyların çoğunluğunu alamaması
hâlinde kesin sonuçların ilanından sonra gelen 45. günü takip
eden ilk pazar günü sadece Cumhurbaşkanı seçimi yapılır. { Not: Cumhurbaşkanı; Yüksek Seçim Kuruluna, Sayıştaya
ve Kamu Başdenetçiliği Kurumuna üye ve başkan, yargıtaya
● Cumhurbaşkanlığı seçimi, bir önceki seçim tarihten itibaren 5 üye, yüksek mahkemelere başkan seçemez.
yılın dolmasından önceki son pazar günü yapılır.
{ Not: Cumhurbaşkanı seçilen milletvekilinin TBMM üyeliği
sona erer ancak varsa parti ile ilişiği kesilmez. CUMHURBAŞKANINA VEKÂLET
● Cumhurbaşkanının hastalık ve yurt dışına çıkma gibi sebeplerle
geçici olarak görevinden ayrılması hallerinde, Cumhurbaşkanı
CUMHURBAŞKANININ GÖREV VE YETKİLERİ yardımcısı Cumhurbaşkanına vekâlet eder ve Cumhurbaşka-
● Cumhurbaşkanı devletin başıdır, yürütme yetkisi Cumhurbaş- nına ait yetkileri kullanır.
kanına aittir. ● Cumhurbaşkanlığı makamının herhangi bir nedenle boşalması
● Cumhurbaşkanı, devlet başkanı sıfatıyla Türkiye Cumhuriyeti’ni ve genel seçime bir yıl ve daha az süre kalması hâlinde Cum-
ve Türk milletinin birliğini temsil eder; anayasanın uygulanma- hurbaşkanı seçimi makamın boşaldığı günden sonra gelen 60.
sını, devlet organlarının düzenli ve uyumlu çalışmasını temin günü takip eden ilk pazar günü TBMM genel seçimiyle birlikte
eder. yapılır.
43

