Page 105 - tyt-tum-dersler-konu

BÖLÜM
KİMYA BİLİMİ
1

1. SİMYADAN KİMYAYA SİMYA

İnsanoğlu var olduğu günden itibaren, hayatta kala- Değersiz madenleri altına dönüştürme, tüm hastalıkları
iyileştirme ve sonsuz hayatı elde etmek için ölümsüzlük
bilmek için doğadaki maddeleri tanıma yoluna gitmiş,
iksirini bulma çabalarına simya (alşimi), bu işle uğra-
sürekli bir arayış içerisinde olmuşlardır. Yaşamlarını
şanlara da simyacı (alşimist) denir. Bu amaçla sanal bir
EDİTÖR YAYINEVİ
devam ettirebilmek ve korunma ihtiyaçlarını karşılaya- madde olan felsefe taşına ulaşmayı amaçlamışlardır.
bilmek için deneme-yanılma yoluyla birçok maddeyi
bulmuşlardır. İlk olarak evler, aletler yapmışlardır. Ate- Simya;
şin keşfi ile birlikte yemeklerini pişirmeyi öğrenmişler. Ɖ Teorik temelleri yoktur.
Kilden kap kacak yapmışlar, avladıkları hayvanların Ɖ Deneme yanılma yoluyla çalışıl-
kürklerinden kıyafetler hazırlamışlardır. Temel ihtiyaçla- mıştır.
rını karşıladıktan sonra süslenme ihtiyacı duymuşlar ve Ɖ Sistematik bilgi birikimi oluşma- İlk cam fırını
malzemeler geliştirmişlerdir. İnsanın deneme - yanılma mıştır.
yoluyla keşfettiği maddelerden biri de tuzdur. Tuz tarih Ɖ Bilim dalı değildir. Fakat kimya biliminin temellerini
oluşturmuştur.
boyunca iyi bir ticaret maddesi olmuştur.
Simyacılar deneme yanılma yoluyla farkında olmadan
Hastalıklardan korunma ve tedavi amacıyla bitkiler- bazı maddeleri keşfetmişlerdir. Simyadan kimyaya akta-
rılan önemli keşifler;
den ve keşfettikleri maddelerden yararlanmışlardır. Bu
Ɖ Barut, metaller üzerindeki çalışmalar (Au, Cu, Hg, S,
amaçla kullanılan maddeler modern eczacılığın temelle- .... gibi)
rini oluşturmuştur.
Ɖ Madenleri işlenmesi
Eski dönemden beri kullanılan maddeler ve kullanım Ɖ Boya, sabun, deri boyanması
alanları aşağıdaki gibidir. Ɖ Cam, seramik, esans üretimi
Ɖ Kozmetik, mürekkep üretimi
Simyacılar bütün bu keşifler sırasında ısıtma, damıtma,
Madde Kullanım Alanları mayalama, kristallendirme, kavurma, süzme ve çözme
gibi yöntemler kullanmışlardır. Ayrıca fırın, imbik, pota ve
Tekstil, boyama ve su
Kıbrıs taşı (FeSO ) arıtılması saklama kabı gibi araç gereçler kullanmışlardır.
4
Önemli simyacılar: Empedokles, Aristo, Cabir bin Hay-
Seramik ve porselen yan, Er Razi, El-Biruni, İbn-i Sina sayılabilir.
Kil
yapımı Maddenin Yapısı Hakkındaki İlk Düşünceler

İnşaat sektörü, tarım Ɖ Democritus’a göre bütün maddelerin atomları aynı,
Kireç ancak dış yapılarının farklıdır. Atom fikrini ortaya atan
ve kimya endüstrisi
ilk simyacı olup maddelerin bölünemeyen en küçük
Yemek tuzu Yiyeceklerin saklan- parçacığına atomas (atom, bölünemeyen) adını ver-
miştir.
(NaCI) ması
Ɖ Thales her şeyin tek element olarak kabul ettiği
Şap Tekstil, boyama ve H O’dan oluştuğunu ifade etmiştir.
2
KAI(SO ) .12H O kağıt endüstrisi Ɖ Empedokles’e göre madde hava, su, toprak ve
4 2
2
Sülfürik asit, barut, ateş olmak üzere dört ana elementten oluşmaktadır.
gübre gibi maddelerin Aristo’ya göre madde dört elementten oluşmakta-
Kükürt Ɖ
üretimi ve yiyeceklerin dır ve sıcak, soğuk, ıslak ve kuru olmak üzere dört
ağartılması temel özelliği vardır.