Page 107 - tyt-tum-dersler-konu

BÖLÜM
PERİYODİK SİSTEM
3

1. PERİYODİK CETVELİN TARİHÇESİ d. John Newlands’ın Periyodik Tablosu

Ɖ Elementleri artan atom küt-
lelerine göre sıralamıştır. Bir
elementten sonra gelen 8.
elementin özelliklerinin ilk
EDİTÖR YAYINEVİ
elemente benzer olduğunu
John Newlands
ilişkilendirmiş ve bu kurala
müzikteki notalardan yararlanarak oktav (sekizli)
kuralı adını vermiştir.
e. Lothar Mayer’in Periyodik Tablosu

Ɖ Mendeleyev’le aynı
zamanda bağımsız olarak
Ɖ Elementler keşfedildikçe bilim adamları, bu element- çalışmalarını sürdürmüş
lerin benzer ve farklı özelliklerinden yararlanarak ve atomları artan atom
çeşitli tablolar geliştirmişlerdir. ağırlıklarına göre sıralan- Lothar Mayer
dığında benzer özellikle-
rin tekrarlandığını görmüştür. Mendeleyev ile aynı
a. Antoine Lavoisier’in Periyodik Tablosu
sınıflandırmayı önermiş fakat Mendeleyev kadar ilgi
Ɖ Element olduğunu düşündüğü maddelerin özellikle- görmemiştir.
rine göre bir sınıflandırma yapmış; fakat bu maddele-
rin bileşik ya da karışım olduğu anlaşılmıştır. f. Dimitri İranoviç Mendeleyev’in Periyodik
Tablosu

b. Johann Döbereiner’in Periyodik Tablosu Ɖ Elementleri artan atom
kütlelerine göre sıralama
Ɖ Bazı elementlerin kimyasal özelliklerinde benzerlikler yapmıştır. 63 elementi
bulmuş ve bu elementleri üçlü gruplar (triadlar kuralı) sıralamış ve 12 yatay sıra,
şeklinde sınıflandırmıştır. Kalsiyum ve baryumun Mendeleyev
ortalama atom kütlelerinin stronsiyumun kütlesine 8 dikey sütun elde etmiştir.
eşit olduğunu tespit etmiştir. Aynı ilişkiyi klor, brom, Aynı sütunda yer alan elementlerin fiziksel ve kimya-
iyot ve lityum, sodyum, potasyum üçlülerinde de bul- sal özelliklerinin benzediğini bulmuştur. Hazırladığı
muştur. tabloda boşluklar bırakmış ve bu boşluklara gelecek
elementlerle ilgili bilgiler vermiştir.

c. De Chancourtois’in Periyodik Tablosu g. Henry Moseley’in Periyodik Tablosu
Ɖ Oksijenin atom kütlesinden Ɖ Moseley elementlerin
hareketle bir silindirin çev- X-ışınları spektrumlarını
resini 16 parçaya bölmüştür. incelemiş ve gerçek atom
Silindirin düşey sütunlarına
elementleri, kendisinin geliş- numaralarını belirlemiştir.
Johan
tirdiği kütle formülüne (7+16n) Döbereiner Periyodik tablonun atom Henry Moseley
göre dizmiştir. (n: silindir etra- kütlelerine göre değil atom
fındaki tur sayısı) numaralarına göre dizilmesini söylemiştir.