Page 71 - tyt-tum-dersler-konu
P. 71

COĞRAFİ REHBERİM:                                            BÖLÜM


                                 HARİTALAR                                               4







           Harita: Yeryüzünün tamamının ya da bir bölümünün kuş   3) Düzlem (Rfki) Projeksiyon:
           bakışı görünümünün belli bir ölçek dahilinde küçültüle-
           rek düzleme aktarılmasıdır.                                    Dar  alanların  çiziminde  kullanı-
                                                                          lır.  Düzlemin  küreye  teğet  değdiği
                                                                          noktalardan  uzaklaştıkça  bozulma
                                                                          artar.
           Bir Çizimin Harita Olabilmesi İçin:
                              EDİTÖR YAYINEVİ
           a) Kuş bakışı görünüm        - düzlem                          Örnek:  Kutuplar  ve  çevresi  için
                                                                          daha uygundur. (Antarktika - Grön-
           b) Ölçekli çizim             - ölçek                           land)
           c) Düzleme aktarılması gerekir.   - kuş bakışı
                                                          HARİTA UNSURLARI
           Kroki: Ölçeksiz yapılan kabataslak çizimlere denir.  Başlık: Haritanın konusunu gösterir.

              ŗ    NO                                     Coğrafi  koordinat:  Paralel  ve  meridyenlerle  konum
            Bir yerin haritası çizilirken önce kullanım amacı belir-  belirler.
            lenir.
                                                          Yön işareti: Yönü gösterir.

                                                          Lejant (harita anahtarı): Haritada kullanılan işaretlerin
           PROJEKSİYON ÇEŞİTLERİ                          açıklandığı yerdir.
           Projeksiyon:  Dünya’nın  şeklinden  dolayı  haritalarda
           oluşan  bozulmayı  en  aza  indirmek  için  kullanılan  yön-  Ölçek: Haritanın küçültme oranını gösterir.
           temlere denir. Üç çeşit projeksiyon vardır.
                                                             ŗ    NO
           1) Silindir Projeksiyon:                        Herhangi  bir  bilgi  verilmemişse  sadece  yön  oklarına
                                                           bakılarak  bir  yerin  yarım  küresi  hakkında  kesin  bilgi
                            Kağıt, saydam bir küre çevresine   sahibi olamayız.
                            silindir olacak şekilde sarılır ve yer
                            şekilleri aktarılır.          HARİTA ÇEŞİTLERİ
                            Bu  yöntemle  Ekvatoral  bölge  ve   1) Konularına Göre Haritalar
                            çevresi gerçeğe daha yakın gös-
                            terilir.  Ekvator’dan  uzaklaştıkça   Fiziki Harita
                            bozulma artar.
                                                          Yer şekillerini gösterir. (Dağ, ova, plato, vb.)

           Örnek;  Brezilya,  Endonezya  gibi  Ekvator'a  yakın  ülke-  Siyasi (İdari) Harita
           lerde bozulma az olur.                         Ülke, il, ilçe sınırlarını gösterir.

                                                          Beşeri ve Ekonomik Harita
                                                          Nüfus-yerleşme  /  tarım,  maden  gibi  beşeri  faaliyetleri
           2) Konik Projeksiyon:                          gösterir.
                             Kağıt,  kürenin  çevresine  koni
                             oluşturacak biçimde sarılır ve yer   Özel Harita
                             şekilleri aktarıldıktan sonra açılır.
                                                          Belli bir konunun uzmanı tarafından hazırlanan haritalar-
                             Bu  yöntemle  orta  enlemlerde   dır. Örneğin; Bitki örtüsü, toprak, deprem haritaları gibi
                             bozulma az olurken, uzaklaştıkça
                             bozulma artar.                  ŗ    NO
                             Örnek:  ABD,  Türkiye,  İran,  Çin   Fiziki, siyasi, beşeri ve ekonomik haritalar genel baş-
           gibi orta enlemlerde yer alan ülkelerde bozulma az olur.  lıklı haritalardır.
   66   67   68   69   70   71   72   73   74   75   76