Page 10 - 10. SINIF COĞRAFYA ÖĞRETEN PARAGRAF - GİRİŞ YAYINLARI
P. 10
3. ünite: bölGeler ve ülkeler PARAGRAF TESTI 1
1 Ulaşım, en genel anlamıyla insan veya eşyanın bir yerden 3 Modern kara yolları, 19. yüzyılda İngiltere'de yapılmış ve
başka bir yere taşınmasıdır. Günümüzde bu kavram; tek- zamanla tüm dünyaya yayılmıştır. Sanayi Devrimi saye-
nolojinin gelişmesiyle bilginin, paranın ve çeşitli hizmetle- sinde demir yollarının gelişmesiyle önemini kaybeden
rin de bir yerden başka bir yere çeşitli ulaşım araçlarıyla kara yolları, 19. yüzyılın sonlarına doğru motorlu araç-
taşınmasını içine almıştır. Ulaşım ağlarının gelişmesi ve ların icadı ve yol yapım tekniklerinin gelişmesiyle tekrar
çeşitlenmesi, kalkınmanın gerçekleşmesinde en önemli önem kazanmıştır. Günümüzde kara yolları sayesinde
etkenlerden biridir. Ulaşımdaki gelişmeler; sanayi, ticaret diğer ulaşım araçlarıyla ulaşılamayan pek çok noktaya
ve turizm gibi faaliyetlerin de hızla gelişmesini sağlamış- ulaşma imkânı bulunmaktadır. Günümüz dünyasında
tır. Ayrıca günümüzde ülkeler ve bölgeler arasındaki eko- kullanılan kara yollarının uzunluğu ve kalitesi teknoloji
nomik-kültürel etkileşimin artmasında ve her türlü ürünün ile birlikte artmıştır. Teknik gelişmeler ve artan kara yolu
istenilen yere taşınabilmesinde ulaşımda yaşanan geliş- trafiği otoyol yapımını hızlandırmıştır. Kara yolu ağının sık
melerin rolü büyüktür. Ham maddelerin sanayi merkezle- ve gelişmiş olduğu yerlerde nüfus yoğun ve şehirleşme
GİRİŞ YAYINLARI
rine, üretilen ürünlerin de tüketim alanları olan pazarlara oranı da yüksektir. Kara yolu ağının en uzun olduğu ülke
sevk edilmesi ulaşım sayesinde gerçekleşmektedir. ABD, en sık olduğu yerler ise Batı Avrupa ve Japonya'dır.
Bu metinden aşağıdaki yargılardan hangisi çıkarıla- Bu metinde aşağıdakilerden hangisine değinilme-
maz? miştir?
A) Ham maddelerin sanayi merkezlerine taşınması ula- A) En uzun mesafeli karayollarının ABD’de bulunduğu-
şım sayesindedir. na
B) İnsanlar ilk başta ulaşım için hayvan gücünü kullan- B) İngiltere’nin modern anlamda karayolları yapımına
mışlardır. öncülük ettiğine
C) Kalkınmanın gerçekleşmesi ulaşım ağlarındaki geliş- C) 19. yüzyıldan itibaren karayollarının, yerini demiryol-
melerle orantılıdır. larına bıraktığına
D) Teknolojinin gelişmesiyle ulaşımda farklı hizmetlerin D) Teknik gelişmelerin otoyol yapımını hızlandırdığına
de nakli sağlanmaktadır. E) Bir dönem önemini yitiren karayollarının tekrar önem
E) Ülkeler ve bölgeler arasındaki kültürel etkileşim ula- kazandığına
şımla bağlantılıdır.
2 (I) Kara yolları kullanılan en eski ulaşım ağıdır. (II) İlk ola-
rak patika şeklinde görülen bu yollar, zaman içerisinde 4 (I) Deniz yolları, kara yollarından sonra gelişme gösteren
tekerlekli araçların kullanılmasıyla geliştirilerek önemini ve daha çok yük taşımacılığında kullanılan ulaşım ağı-
artırmıştır. (III) Uzun yıllar alternatifi olmayan bir ulaşım dır. (II) İlk ve Orta çağlarda daha dar alanlarda kullanılan
ağı olan kara yolları, zamanla farklı faaliyet alanlarına deniz yolları, coğrafi keşiflerle birlikte daha çok kıtalar
da olanak tanımıştır. (IV) Anadolu’daki Kral Yolu, Çin’den arası ticarette kullanılmaya başlanmıştır. (III) Buharlı
Akdeniz ve Karadeniz kıyılarına kadar uzanan İpek Yolu, gemilerin icadı ile ağır tonajlı gemilerin yapılması, bu yol-
Hindistan’daki baharatı Akdeniz ve Kızıldeniz kıyılarına ların önemini daha da artırmıştır. (IV) Dolayısıyla dünya
ulaştıran Baharat Yolu gibi ticaret yolları İlk ve Orta çağ- ticaretinin büyük bir bölümü bu yolla gerçekleşmekte-
larda kullanılan önemli kara yollarıdır. (V) Bu kara yolları, dir. (V) Tek seferde fazla miktarda yükün taşınması, yol
deniz yollarının keşfi ve demir yollarının gelişmesiyle yapım ve bakım giderlerinin olmaması ve güzergâhta
önemini yitirmiştir. değişiklik yapılabilmesi gibi nedenlerle en düşük maliyetli
Bu metinde numaralandırılmış cümlelerin hangisin- ulaşım sistemi olarak dikkat çekmektedir.
den sonra “Bu bağlamda devletlerin kurulması ve üre- Bu metinde numaralandırılmış cümlelerin hangi-
timin artmasına bağlı olarak ilki Roma'da görülen tica- sinden sonra “Deniz yolu, günümüzde ürünlerin uzak
ret yolları ortaya çıkmıştır.” cümlesinin getirilmesi en mesafelere taşınmasında kullanılan en yaygın ulaşım
uygundur? ağıdır.” cümlesinin getirilmesi en uygundur?
A) I B) II C) III D) IV E) V A) I B) II C) III D) IV E) V
Giriş Yayınları / 10. sınıf Coğrafya 37