Page 56 - 10. Sınıf Coğrafya Öğretmenin Ders Notları

¦ DOĞAL SİSTEMLER § 55
55

* Doğayı güzelleştirmesi, dinlenme ve mesire * Türkiye çölleşme risk haritasına göre ülkemi-
yerleri oluşturması bakımından da ormanlar zin yaklaşık %47’si çölleşme riski grubunda
önem taşımaktadır. yer alıyor.

* Konya-Karapınar, Urfa-Ceylanpınar, Iğdır-
TOPRAĞIN SANAYİDE KULLANILMASI Aralık çöl riski yüksek olan bölgelerdir. Tuz

* Türkiye’de toprağa dayalı sanayi oldukça Gölü havzası, Karaman, Mardin ve Eskişehir
gelişmiştir. çevresi de çöl riski olan yerlerdir.

naktır. EDİTÖR YAYINEVİ
* Çimento, cam, seramik, tuğla, kiremit ve * Çölleşmeyle birlikte önce toprağı tutan bit-
prefabrik yapı elemanlarının ham maddesi kiler yok olur, daha sonra toprak erozyonla
topraktır. İnşaat sektörünün öne çıkma- kaybedilmeye başlar.
sıyla birlikte toprağa dayalı sanayi de önem
kazanmıştır. Çimento fabrikaları İç Ana- * Erozyon;

dolu, Marmara ve Ege’de yoğunlaşmıştır. » Toprağın verimini düşürür.

* Manisa, Kütahya, Çorum, Tokat, Bartın, » Toprağın işlenmesini güçleştirir.
İzmir, Uşak ve Eskişehir’de tuğla ve kiremit » Suları kirletir.
fabrikaları kurulmuştur.
» Ürünün kalitesini azaltır.
* Çanak ve çömlek etkinliği Neolitik Dönem’e » Toprakların su depolama gücünü azaltır.
dayanmaktadır. Bu etkinlikler, günümüzde
modern sanayi kuruluşlarında sürmektedir. » Toprak ve arazi kaybına neden olur.

TÜRKİYE’DE TOPRAK EROZYONU
TOPRAKLARIN KORUNMASI İÇİN YAPILMASI
* Toprak doğrudan bitkilerin dolaylı olarak da GEREKENLER
insanların ve hayvanların yararlandığı kay- Çıplak yerler ağaçlandırılmalıdır. Var olan
*
ormanlık alanlar korunmalıdır.

* 1 cm kalınlığındaki toprağın oluşması için en * Ormanlık alanlarda yerleşim yeri kurulmama-
az 100 yıl gibi uzun bir süre gereklidir. Bura- lıdır. Ormanlık alanlara tarla açılmamalıdır.
dan da toprağın değeri hemen anlaşılmakta- Nadas alanları azaltılmalıdır. Nöbetleşe ekim
dır. * yapılmalıdır.
* Toprak yüzeyinin akarsular, sel suları ve * Eğimli araziler taraçalandırılmalıdır. Anız
rüzgâr tarafından aşındırılıp taşınması ola- örtüsü yakılmamalıdır.
yına erozyon denir.
* Toprakların korunması daha yaşanabilir bir
* Erozyon ile birlikte toprağın verimli kısmı çevrenin olmasını sağlar.
kaybolduğu için tarımsal üretim azalmakta- * Toprakların korunmaması erozyonun şiddetini
dır. arttırır.