Page 133 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 133

DÜZGÜN D
            DÜZGÜN DIK PIRAMITIK PIRAMIT                                                    6. ÜNITE   133
            •   Tabanı düzgün çokgensel bölgeden oluşan dik piramide düzgün piramit denir. Düzgün piramitlerde yanal yüzlerin
               yükseklikleri eşittir.
            •   Piramidin tabanındaki çokgensel bölgeye piramidin tabanı       T  Tepe noktası
               denir.
            •   Taban düzleminin dışındaki T noktasına piramidin tepe nok-               Yanal ayrıt

               tası denir.                                        Yükseklik                    Yanal yükseklik
            •   Tabanı oluşturan çokgenin bir köşesi ile T noktasının belirt-  D           C

               tiği doğru parçasına piramidin yanal ayrıtı denir.
            •   T noktasından çokgensel bölgenin bulunduğu düzleme indi-  A           B
               rilen dikme parçasına piramidin yüksekliği denir.             Taban
       EDİTÖR YAYINLARI

             {   Tepe noktası ve çokgenin ağırlık merkezinden geçen doğru, çokgenin düzlemine dik ise piramide dik piramit
             denir.
            •   Piramitler tabanlarına göre isimlendirilirler.


                        Üçgen Dik Piramit ve Açınımı                    Kare Dik Piramit ve Açınımı
                                                                        T
                             T               A
                                                                                        D      C

                             A          B        C                          D
                                                                  A
                                                                                        A      B
                    B                C                                         C
                                                                       B

            DIK PIRAMITLERDE ALAN
            •   Dik piramitlerde alan; taban alanı ile yan yüzlerin alanları toplamına eşittir.  Yüzey Alanı = Taban Alanı + Yanal Alan

            ̛    Örnek: Tabanının kenar uzunluğu 6 cm, yan yüzlerini oluşturan ikizkenar üçgenlerin eş kenarlarının uzunluğu
            5 cm olan kare dik piramidin yüzey alanını bulalım.

            ̚    Çözüm:                                          h = 4 cm olur.
                                                                            1    . .
                                                                                             2
                                     5                     5     Yanal Alan =   2    . (4   6)   4 = 48 cm

                                    4                   4
                                                                 Yüzey Alan  = Taban alanı + yanal alan
                                        3
                                     3               3     3               = 36 + 48 = 84 cm 2
                                                     yan yüzü


            ̛    Örnek:                                      ̚   Çözüm:                    T
                               T
                                             Tabanının bir
                                             ayrıtı 10 cm
                                  13                                                          13
                                             olan düzgün
                                             altıgen piramit-                             h
                           A       F         te yanal ayrıt
                                             uzunluğu 13                             D      5 cm  E
                        B              E     cm'dir.
                                                                       2
                                                              2
                                                                  2
                                                                          h
                                     10                      h + 5 = 13 ⇒=   12 cm'dir.
                            C      D                                 12 10        2
                                                                        i
                                                                   )
                                                                ¿
                                                             A (TDE =      =  60 cm
                                                                        2
            Buna göre bu piramitin yanal alanını bulalım.    Yanal alan 6 tane eş üçgenden oluştuğu için
                                                                          .
                                                                                     2
                                                             Toplam alan = 6   60 = 360 cm dir.
   128   129   130   131   132   133   134   135   136   137   138