Page 279 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

BASINÇ - 4
BASINÇ - 4 2. ÜNITE 279
GAZ BASINCI Gaz basıncı P gaz = P - h ile bulunur.
0
Gazlar içinde bulundukları kapalı kapların tüm yüzeyleri- P 0
ne basınç uygularlar. Kapalı bir kapta gaz moleküllerinin P = P - h
iç yüzeylerine çarpma sayısı eşit olduğundan, kabın her gaz gaz 0
noktasına etki eden basınç aynıdır. h
cıva

P P P P Batimetre: Deniz derinliğini basınç yardımıyla ölçen
gaz
gaz
P P P P aletlere denir.
P P
P P Altimetre: Deniz seviyesinden yüksekliği basınç yardı-
EDİTÖR YAYINLARI
mıyla ölçen aletlere denir.
Kapalı kaptaki gazın basıncı, sıcaklık (T) ve molekül sayı-
sı (n) ile doğru orantılı, hacim ile ters orantılıdır.
̛ Örnek: P 0
P . V = n . R . T
gaz
P: Basınç 16 cm
V: Hacim
cıva
n: Molekül sayısı
T: Mutlak sıcaklık (Sıcaklığın Kelvin (K) cinsinden değeri) Şekildeki manometrede kapalı kaptaki gazın basıncı 90
R: Gaz sabiti cm-Hg'dir. Buna göre, açık hava basıncının değeri kaç
cm-Hg'dir?
Manometre
Manometre ̚ Çözüm: P gaz = P + 16
o
Kapalı kaptaki gazların basıncını ölçen aletlere mano- 90 = P + 16
metre denir. Kapalı veya ucu açık manometre olabilir. o
• Şekildeki manometrede gazın basıncı, h yüksekliğin- P = 74 cm - Hg
o
deki cıvanın basıncına eşittir.

Magdeburg Deneyi
boş Magdeburg Deneyi
P = h
gaz gaz • Açık hava basıncının etkisini göstermek için 1664 yı-
h lında küre ile yapılan deneydir. Deneyde iki eşit par-
çaya bölünmüş bir küre daha sonra tekrar bir araya
getirilip içi boşaltılıyor. Yarım küreler birbirine vakumlu
hale getiriliyor. Bu işlem havası boşaltıldığında oluyor.
cıva
Daha sonra yarım küreler zıt yönlü atların iplerine
• Açık hava basıncının P olduğu ortamda, kapalı kap- bağlanarak tekrar ayrılmak isteniyor. Fakat küreler
0
taki gazın basıncı P 'dan büyüktür. birbirinden ayrılmıyor. Bunun sebebi kürelerin dışında
0
bulunan açık hava basıncının küre içindeki hava ba-
Gaz basıncı P gaz = P + h ile bulunur. sıncından büyük olmasıdır.
0

P 0
P = P + h
gaz gaz 0
h

cıva
• Açık hava basıncının P olduğu ortamda, kapalı kap-
0
taki gazın basıncı P 'dan küçüktür. Magdeburg Küresi
0