Page 381 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

GIDALAR - 2
GIDALAR - 2 4. ÜNİTE 381
YEN
YENİLENEBİLİR YAĞ TÜRLERİ İLENEBİLİR YAĞ TÜRLERİ • Bitkisel yağlı tohumlardan presleme ve ekstraksiyon
işlemleri ile elde edilir.
YAĞLARIN SINIFLANDIRILMASI Zeytinyağı
• Yağ, yağ asitlerinin gliserin ile oluşturduğu triester bi- •
leşikleridir. Zeytinlerin preslenerek macun hâline getirilmesi ve
• Yağlar; yapısındaki fazla suyun uzaklaştırılması ile elde edi-
len yağlardır.
› Saf hâlde iken renksiz, kokusuz ve tatsızdır. • Doymamış yağ oranı yüksek olduğundan kalp ve diya-

› Organiz maddelerdir. bet gibi rahatsızlıkları azaltır.
› C, H ve O elementleri ile birlikte N ve P elementleri • Antioksidan içerir ve kolesterole yükseltgenmezler.
• EDİTÖR YAYINLARI
içerebilir.
Ayçiçek Yağı
› Suda çözünmez; ancak alkol ve eter gibi organik
çözücülerde çözünebilir. • Ayçiçek tohumundan presleme ve ekstraksiyon işlem-
leri ile elde edilen ve doymamış yağ asidi oranı yüksek
› Katı (tereyağı, margarin) ve sıvı (zeytinyağı, ayçiçek
yağı, mısır özü yağı) şeklinde sınıflandırılabilir. olan yağlardır.
• E ve K vitaminlerini içerir; ancak Ca, Mg, Zn, Mn, Cu

a. K
a. Katı (Doymuş) Yağlar atı (Doymuş) Yağlar ve Se içermez.
• Oda sıcaklığında katı hâlde bulunan ve yapısındaki Mısır Özü Yağı
karbonlar arasında ikili bağ bulunmayan yağlardır. • Mısır tohumlarından elde edilen yağlardır. Kızartma
• Doymuş yağ asidi oranı yüksektir. yağı olarak kullanılabilir.

• Hayvansal kaynaklardan veya bitkisel yağların hidro- Fındık Yağı
jenle doyurulmasından elde edilir.
• Tereyağı ve margarin gibi türleri vardır. • Fındık bitkisi tohumundan fiziksel yollarla elde edilen
ve doymamış yağ asidi oranı yüksek olan yağlardır.
Tereyağı • Kızartma yağı olarak kullanılabilir. Ancak yüksek sı-
• Doymuş yağ sınıfında bulunan ham maddesi süt olan caklıkta toksik etki gösterebilir.

hayvansal doğal yağlardır.
• Süt yağı ile birlikte su, süt şekeri, mineral, vitamin ve Sızma Yağ

protein içerir. • Tam olgunlaşmadan toplanan zeytinlerin mekanik iş-
• Kızartmalarda kullanımı uygun olmayan bu yağlar lemler (çöktürme, süzme, santrifüjleme gibi) uygula-
gıda ve kozmetikte tercih edilir. narak elde edilen yağlardır.
• Asit oranı yüksek olup güçlü bir tadı vardır.
Margarin
Bitkisel veya hayvansal yağların hidrojenle doyurul- Rafine Yağ
masından elde edilen yağlardır. • Ham yağın ağartma, koku, asitlik ve reçine giderme
• Yüksek erime noktasına sahiptir. gibi işlemlere tabi tutularak elde edilen yağlardır.
• Emülsiyon hâlinde su, süt, süt tozu A vitamini ve renk-
lendirici ile birlikte trans ve doymamış yağlar içerir. Riviera Yağ
• Trans yağlar, kötü kolesterol olarak bilinen LDL kolest- • Asitlik oranı %1-2 oranında olan sızma yağlara natürel
rolü yükseltir. sızma zeytinyağı denir.
• Rafine yağlara belli oranlarda natürel sızma yağlarının

b. Sıvı (Doymamış) Yağlar ağlar
b. Sıvı (Doymamış) Y karıştırılması ile elde edilir.
• Oda sıcaklığında sıvı hâlde olan ve yapısındaki kar- Vinterize Yağ
bonlar arasında ikili bağ bulunan yağlardır.
• Doymamış yağ asidi oranı yüksektir. • Kademeli olarak soğutulan ve bekletilen yağda oluşan
kristallerin süzülmesi ile elde edilen yağlardır.