Page 535 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

JEOL
JEOLOJIK ZAMANLAROJIK ZAMANLAR 1. ÜNİTE 535
• Dünya ilk oluşumundan günümüze kadar birçok aşamadan geçmiştir. Fosiller, kayaçların özellikleri tabakaların
yapısı ve uzanış şekilleri Dünya'nın geçmişi hakkında bilgi vermektedir.
• Yer kabuğunun oluşması ve canlıların ortaya çıkmasından günümüze kadar geçen zaman Prekambrien, Paleozoik,
Mezozoyik ve Senozoyik olmak üzere birbirinden farklı dönemlere ayrılmıştır. Bu dönemlere jeolojik zamanlar denir.
Zaman Dönem Temel Olaylar
• İnsan hayatı başlamıştır.
Holosen • Günümüzdeki iklimler oluşmuştur.
Kuvarterner • Buzul devirleri bu dönemde başlamış ve bitmiştir.

Pleyistosen • Kıtalar bugünkü görünümünü bu dönemde almaya başla-
Senozoyik
EDİTÖR YAYINLARI
mıştır.
III. Jeolojik
Pliyosen • Türkiye'nin bugünkü görünümünü kazandığı zamandır.
Zaman
Neojen • Ege Denizi oluşmuştur.
65,5 *myö - Miyosen • İstanbul ve Çanakkale Boğazları oluşmuştur.
Tersiyer Oligosen • Orta ve Doğu Anadolu'daki volkanik dağlar oluşmuştur.
günümüz

Paleojen Eosen • Himalayalar, Alpler, And dağları ve Atlas ve Hint okyanus-
ları oluşmuştur.
Paleosen • Petrol, bor, linyit ve tuz yatakları oluşmuştur.
• Bu dönemde tortullanmalar başlamıştır.
Kratese
Mezozoyik • Bu dönemde Atlas Okyanusu oluşmaya başlamıştır.
II. Jeolojik Zaman Jura • Bu dönemin en önemli canlıları ammonitler ve dinazorlardır.
251 myö - 65,5 myö • İlk memeliler ve kuşlar oluşmuştur.
Triyas
• Lavrasya ve Gandwana kıtaları oluşmuştur.
Permiyen • Masif adı verilen iki kıta çekirdekleri oluşmuştur.
• Masifler başkalaşıma uğrayarak dirençli ve sert kütleler hâ-
Karbonifer
line gelmiştir.
Paleozoyik
Devoniyen • Zonguldak ve çevresinde taş kömürü yatakları oluşmuştur.
I. Jeolojik Zaman
Silüriyen • Pangea kıtası oluşmuştur.
542 myö - 251 myö • Sürüngenler, balıklar ve kara bitkileri ortaya çıkmıştır.
Ordovisiyen
• Appalaş, Ural, İskoçya ve İskandinav kıvrım dağları oluş-
Kambriyen muştur.
• En eski kara ve deniz çanakları oluşmuştur.

Prekambriyan • İlk tek hücreli canlılar (bakteriler, algler - su yosunu) ortaya
(İlkel Devir) çıkmıştır.
4600 myö - 542 myö • Kıta ve okyanus çekirdekleri oluşmuştur.
• Atmosfer oluşmaya başlamıştır.

*myö → milyon yıl önce

TÜRKİYENİN JEOLOJİK GEÇMİŞİ
• Türkiye'nin bulunduğu alanda her jeolojik zamana ait arazilere rastlamak mümkündür.

I. Jeolojik Zaman: Yıldız Dağları, Zonguldak Çevresi, Menderes - Menteşe arası - Anamur - Alanya arası, Bitlis ve
Kırşehir çevresinde bu zamana ait arazilere rastlanır.