Page 551 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

TÜRKIYE'DEKI SULAR - 1
TÜRKIYE'DEKI SULAR - 1 1. ÜNİTE 551
• Su canlılar için temel ihtiyaç olduğu gibi aynı zamanda bir yaşam ortamıdır. Ülkemizde önemli miktarda bulunduğu
hâlde içilebilir su oranı oldukça azdır. Ülkemize düşen yıllık yağış miktarı ortalama 650 mm olup Dünya ortalama-
sının (1000 mm) altındadır. Ülkemiz kişi başına düşen su miktarı bakımından su azlığı çeken ülkeler arasında yer
almaktadır. Ülkemizin başlıca su kaynakları; denizler, göller, akarsular ve yeraltı sularıdır.

TÜRKİYE'NİN AKARSULARI
• Yatak eğimleri fazladır. Boyları genelde kısadır. Akış hızları yüksektir.

• Hidroelektrik potansiyelleri fazladır.
• Önemli bir kısmı doğu - batı doğrultusunda akar.
• Denge profiline ulaşmamışlardır. Bu nedenle ulaşım ve taşımacılığa
EDİTÖR YAYINLARI
elverişli değillerdir.
• Dar ve derin vadilerde akarlar. Bu nedenler baraj yapımı kolaydır. Kızılırmak Nehri
• Rejimleri düzensizdir.

{ Ülkemiz sınırları içinde doğup ülke sınırları dışında denize dökülen akarsular: Fırat, Dicle, Aras, Kura ve Ço-
ruh'tur.
• Türkiye dışında doğup Türkiye'de denize dökülen akarsular: Asi ve Meriç'tir.

• Türkiye sınırları içindeki en uzun akarsu: Kızılırmak'tır.
• Çoruh, Manavgat, Fırat, Köprüçay, Fırtına ve Munzur raftinge elverişli akarsulardır.
• Kocaçay (Bartın) dışında üzerinde ulaşım yapılabilen akarsuyumuz yoktur.

Coğrafi Bölgelere Göre Ak
Coğrafi Bölgelere Göre Akarsular arsular
Marmara Bölgesi: Meriç, Susurluk, Sakarya
Karadeniz Bölgesi: Filyos, Bartın, Kızılırmak, Yeşilırmak, Hurşit, Çoruh

Ege Bölgesi: Gediz, Büyük Menderes, Küçük Menderes, Bakırçay
Akdeniz Bölgesi: Dalaman, Aksu, Göksu, Seyhan, Ceyhan, Asi, Manavgat
İç Anadolu Bölgesi: Sakarya, Porsuk, Kızılırmak
Güneydoğu Anadolu Bölgesi: Fırat, Dicle

TÜRKİYE'NİN GÖLLERİ
• Dört tarafı kara ile çevrili olan durgun su kütlelerine göl denir. Türki-

ye'deki göllerin yükseltileri batıdan doğuya doğru artar.
• Göllerimizden; tuz ve soda üretimi, enerji üretimi, ulaşım, turizm ve
balıkçılık gibi alanlarda faydalanılır.
• Göl bakımından en zengin bölgemiz Akdeniz, en fakir bölgemiz Gü-
neydoğu Anadolu Bölgesi'dir. Hazar Gölü
• Göllerin kimyasal özellikleri farklılık göstermektedir. Kimi göller tuzlu,
kimi göller sodalı, kimi göller de acı olabilmektedir. Göl sularının kim-
yasal özelliğini belirleyen faktörler şunlardır:
› Gölün bulunduğu çanağın jeolojik yapısı

› Gölün yer aldığı bölgenin iklim koşulları
› Gölü besleyen kaynakların yapısı
› Gölün suyunu boşaltıp boşaltmaması