Page 168 - 7. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

168
9. 10. Her şafak Hisarlarda oklar çıkar yayından
“Kazanmak” Fiilinin Çekim Tablosu
I
Haber Kipleri Dilek Kipleri
Hâlâ çığlıklar gelir Topkapı Sarayı’ndan.
Kazanıyorlar Kazanalar II
Kazandılar ? Ana gibi yâr olmaz , İstanbul gibi diyar;
? Kazanmalılar III
Kazanacaklar Kazansınlar Güleni şöyle dursun, ağlayanı bahtiyar...
Kazanırlar Bu dizelerdeki numaralanmış fiillerle ilgili aşağı-
dakilerden hangisi yanlıştır?
Yukarıdaki tabloda her fiil çekiminin birer örneği yer
alacaktır. A) Üç fiil de haber kipinin aynı zaman ekiyle çekim-
EDİTÖR YAYINLARI
lenmiştir.
Buna göre “?” ile gösterilen yerlere sırasıyla han-
gileri getirilmelidir? B) III. fiil, geniş zamanın olumsuz hâlini örneklendi-
ren çekimli bir fiildir.
A) Kazanmışlar - Kazansalar C) Üç fiilde de zaman anlamı ve kişi ekleri kullanıl-
B) Kazanmışsınız - Kazanacak mamıştır.
C) Kazansa - Kazanmalıydık D) Çekimli fiil olan üç fiilde de fiillere getirilen kip ek-
D) Kazanıyormuş - Kazanmış leri, fiilin kökünden sonra verilmiştir.

Beceri Temelli
11. Tabloda verilen bilgilerin doğru (D) mu, yanlış (Y) mı olduğu belirlenerek optiğe kodlanacaktır.

Öznenin kendi isteğiyle yaptığı bir işin olduğu ancak bu işten etkilenen bir varlı-
1 ğın olmadığı fiillere “durum fiilleri” denir. Örneğin “konuşmak, yatmak, gülmek” 1 D Y
fiilleri durum fiillerinin özelliklerini yansıtmaktadır.

Öznenin kendi isteğiyle gerçekleşen ve öznenin bir nesneyi etkilediği fiillere “iş
2 fiilleri” denir. Örneğin “Sedirin üzerinde öylece oturuyordu.” cümlesindeki altı 2 D Y
çizili sözcük iş fiilini örneklendirmektedir.
Öznenin iradesi dışında kendiliğinden gerçekleşen fiillere “oluş fiilleri” adı veri-
3 lir. Bir meyvenin yenebilir duruma, bir yazının da tamamlanmış hâle gelmesini 3 D Y
ifade eden “olgunlaşmak” fiili, oluş fiiline örnek verilebilir.

Hem iş hem de durum fiilleri “Ne?, Neyi?, Kimi?” sorularına cevap verir. Oluş
4 4 D Y
fiilleri ise “Ne?, Neyi?, Kimi?” sorularına cevap vermez.

Optiğin doğru kodlanmış hâli aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir?

A) B) C) D)
1 D 1 Y 1 Y 1 Y

2 D 2 D 2 D 2 Y

3 Y 3 Y 3 Y 3 D

4 D 4 D 4 Y 4 Y