Page 22 - 8. SINIF FEN BİLİMLERİ DUBLEKS ÖĞRETEN PARAGRAF

PARAGRAF TESTİ 3 4. ÜNTE: MADDE VE ENDÜSTR

5 K�myasal değ�ş�mlerde madden�n dış görünüşüyle b�r- 7 Paslı dem�r�n k�myasal yapısı, pas tutmamış dem�r�n
l�kte �ç yapısı da değ�ş�r. Maddeler�n k�myasal değ�ş�me k�myasal yapısından farklıdır. Çünkü dem�r paslanırken
uğrayarak yen� maddeler oluşturma sürec�ne k�mya- k�myasal değ�ş�me uğrar. Dem�r�n paslanma sürec� k�m-
sal tepk�me adı ver�l�r. B�leş�kler, k�myasal tepk�meler yasal tepk�melere örnekt�r. Paslı dem�r�n kütles�, tepk�-
sonucunda oluşur. K�myasal tepk�me sonucunda oluşan meye g�ren dem�r ve oks�jen�n toplam kütles�ne eş�tt�r. Bu
maddelere ürün adı ver�l�r. K�myasal tepk�melerde atom durum bütün k�myasal tepk�melerde gözlen�r. K�myasal
ya da moleküller arası bağlar değ�ş�rken atom yapıları tepk�melerde tepk�meye g�ren maddeler�n toplam kütles�,
değ�şmez. K�myasal değ�ş�mler, k�myasal tepk�meler �le tepk�me sonucunda elde ed�len ürünler�n toplam kütle-
�fade ed�l�r. Bu değ�ş�mler� �fade eden denkleme de k�m- s�ne eş�tt�r. Buna kütlen�n korunumu adı ver�l�r.
yasal tepk�me denklem� adı ver�l�r. K�myasal tepk�meler, Bu parça aşağıdak� sorulardan hang�s�ne yanıt ola-
k�myasal tepk�me oku “→” �le göster�l�r. Tepk�me okunun rak yazılmıştır?
sol tarafında tepk�meye g�ren maddeler, sağ tarafında �se
tepk�me sonucu oluşan ürünler (çıkanlar) yazılır. A) Maddeler�n f�z�ksel ve k�myasal değ�şmelerde değ�ş-
meyen özell�kler� nelerd�r?
Aşağıdak�lerden hang�s� parçada tanımı yapılan kav-
ramlardan b�r� değ�ld�r? B) Kütlen�n korunumu ned�r?
C) Paslanma olayı nasıl b�r değ�ş�md�r?
A) k�myasal değ�ş�m D) Madde k�myasal değ�ş�me uğradığında hang� özell�k-
B) k�myasal tepk�me denklem� ler� değ�ş�r?
C) k�myasal tepk�me
D) ürün

6 …………………………… Tadı ekş� olan, ele kayganlık h�ss� 8 Havuç rendelend�ğ�nde yalnızca şekl� değ�ş�r. Bu nedenle
vermeyen maddeler as�t özell�ğ� taşır. As�t özell�ğ� taşıyan havucun rendelenmes� f�z�ksel değ�ş�md�r. Buz er�rken
maddelere as�d�k madde adı ver�l�r. Günlük hayatta tüke- buzu oluşturan tanec�kler arasındak� boşluk artar ve mad-
t�len l�mon, turşu, reçel, yoğurt, üzüm, asp�r�n, s�rke �le den�n hâl� değ�ş�r. Bu nedenle buzun er�mes� f�z�ksel değ�-
tem�zl�kte kullanılan tuz ruhu ve kezzap as�d�k maddelere ş�md�r. Şeker suda çözünürken şeker� oluşturan tanec�k-
örnekt�r. Tadı acı olan, ele kayganlık h�ss� veren maddeler ler, suyu oluşturan tanec�kler�n arasına g�rer. Hem suyun
baz özell�ğ� taşır. Baz özell�ğ� taşıyan maddelere baz�k hem de şeker�n tanec�k yapısı değ�şmez. Bu nedenle
madde adı ver�l�r. D�ş macunu, kabartma tozu, şampuan, şeker�n suda çözünmes� f�z�ksel değ�ş�md�r. Çamaşırlar
m�de �lacı, amonyaklı ev tem�zley�c�ler, gübre ve çamaşır kururken kıyafetler�n üzer�ndek� su damlacıkları buharla-
suyu baz�k maddelere örnekt�r. şır. Buharlaşma b�r hâl değ�ş�m�d�r. Hâl değ�ş�mler� f�z�k-
Parçanın başındak� boşluğa aşağıdak�lerden hang�s� sel değ�ş�md�r.
get�r�lemez? Yukarıdak� parçanın yazılış amacı aşağıdak�lerden
hang�s�d�r?
A) Günlük hayatta sıklıkla kullandığımız bazı malzeme-
ler as�t ya da baz n�tel�ğ�nde olab�l�r. A) F�z�ksel değ�ş�m ve k�myasal değ�ş�m arasındak� te-
B) Günlük hayatta karşılaştığımız as�t ve bazları ayırt mel farklara değ�nmek
etmek �ç�n tatma ve görme duyularından yararlana- B) F�z�ksel değ�ş�me günlük hayattan örnekler vererek
b�l�r�z. anlaşılmasını kolaylaştırmak
C) As�t ve bazların tesp�t ed�lmes�nde yalnızca as�t−baz C) Kesme, çözünme g�b� olayların madden�n tanec�k ya-
ayraçları kullanılmaz. pısını değ�şt�rmed�ğ�n� �spatlamak
D) Doğal as�t−baz bel�rtec� g�b� davranan bazı b�tk�ler D) F�z�ksel değ�ş�mler�n k�myasal değ�ş�mlerden daha
vardır. yaygın olduğunu h�ssett�rmek

22 Markaj Yaynlar / 8. Snf Fen Bilimleri
MARKAJ YAYINLARI