Page 17 - 8. SINIF MATEMATİK DUBLEKS ÖĞRETEN PARAGRAF

3. ÜNTE: OLASILIK VE CEBRSEL FADELER PARAGRAF TEST 2

1 Matemat�ksel �l�şk�ler� �fade ederken sayıların yer�ne b�r- 3 Benzer ter�m, b�r ceb�rsel �fade �çer�s�nde değ�şken�n
takım harf ve semboller�n kullanıldığı, �şlem �çeren �fade- aynı kuvvete sah�p olan ter�mler�d�r. Pek�, ned�r bu ben-
lere ceb�rsel �fadeler den�r. 3n, x+2, –2y, 3–5n, x+2y, ... zer ter�mler?
b�ç�m�ndek� �fadeler b�rer ceb�rsel �faded�r. Ceb�rsel �fa- 2x, 6x, -3x, x
delerdek� harf veya sembollere değ�şken den�r. Örneğ�n;
“b�r sayının beş fazlası” �fades� ceb�rsel olarak “x+5” şek- Böylece benzer ter�mler b�rb�rler� �le toplanab�l�r ya da
l�nde �fade ed�l�r. İfadedek� değ�şken “x” �le göster�lm�şt�r. b�rb�rler� �le çıkarılab�l�r. Ancak farklı harfler üzer�nden ele
Ceb�rsel �fadeler� oluşturan toplananların her b�r�ne ter�m, alınarak b�r ceb�rsel �fade �çer�s�nde yazılan değ�şkenler
değ�şken �çermeyen ter�mlere sab�t ter�m den�r. Değ�şke- benzer ter�m değ�ld�r. Ş�md� benzer� olmayan ter�mler� ele
n�n önünde ve çarpım b�ç�m�nde yazılan sayıya da kat- alalım:
sayı den�r. Sab�t ter�m, aynı zamanda b�r katsayıdır. 3a, a2, 4b, 6, 5y
Bu parçadan hareketle; Gördüğümüz g�b� hem katları hem de farklı harfler �le

I. Bazı kavramların tanımlarına yer ver�lm�şt�r. beraber sab�t ter�m üzer�nde b�rb�r�yle aynı olmayan
II. Bazı kavramlarla �lg�l� örneklere yer ver�lm�şt�r. ter�mler� yazab�l�r�z.
III. Bazı duygularla �lg�l� tanım ve örneklere yer ver�lm�şt�r. Bu parçaya get�r�leb�lecek en uygun başlık aşağıda-
k�lerden hang�s� olab�l�r?
yargılarından hang�ler�ne ulaşılab�l�r?
A) Benzer Ter�mler
A) I ve II B) I ve III B) Değ�şken Ter�mler
C) II ve III D) I, II ve III
C) Sab�t İçer�kl� Ter�mler
D) Benzer ve Benzer Olmayan Ter�mler

4 B�r denklemdek� ceb�rsel �fadey� çözmen�n amacı b�l�n-
meyen değ�şken� bulmaktır. İk� �fade, eş�tlend�ğ�nde b�r
denklem oluşturur ve bu nedenle b�l�nmeyen ter�mler �ç�n
çözülmes� daha kolay hale gel�r. B�r denklem� çözmek �ç�n
değ�şkenler b�r tarafa ve sab�tler d�ğer tarafa yerleşt�r�l�r.
Toplama, çıkarma, çarpma, bölme, karekök, küp kökü
g�b� ar�tmet�k �şlemler uygulanarak değ�şkenler yalnız
bırakılır.
Aşağıdak� denklemde x değer�n� hesaplayalım:
2 Ceb�r; sayılar ve �şlemlerle genellemeler yapmaya, b�r Denklem 5x+10=50 olarak ver�lm�şt�r.
düşüncey� anlamlı s�stem ve semboller kullanarak formü-
l�ze etmeye yarar. Matemat�k ve günlük hayat arasındak� Değ�şkenler ve sab�tler yalnız bırakılır: 5x=50-10
b�r �let�ş�m d�l� olarak da düşünüleb�l�r. Ceb�r, matemat�ğ� Sab�tler çıkarılır: 5x=40
günlük hayatta faydalı ve kullanılır b�r hale get�ren unsur-
dur. K�myagerler, ekonom�stler, doktorlar, ve mühend�sler Her �k� taraf da değ�şken�n katsayısına bölünür: x=40/5=8
akt�f olarak hesap yaparken ceb�rden yararlanırlar. Ayrıca Bu nedenle, x’�n değer� 8’d�r.
b�r formül oluşturulurken de ceb�rden yararlanılır. Bu metn�n yazılma amacı aşağıdak�lerden hang�s�-
Aşağıdak�ler�n hang�s�n� yaparken ceb�rden yararla- d�r?
nılmaz?
A) Denklem oluşturmayı öğretmek
A) B�r olayı sembollerle formül�ze ederken B) B�r denklemdek� b�l�nmeyen değ�şken� bulmayı kav-
B) Günlük hayatta matemat�ğ� kullanırken ratmak
C) B�r doktor, hastasını amel�yat ederken C) Ceb�rsel �fade oluşturmayı öğrenmek
D) B�r k�myager karışımların oranını hesaplarken D) Ar�tmet�k �şlem yapmayı kavratmak

Markaj Yaynlar / 8. Snf Matematik
MARKAJ YAYINLARI 17