Page 21 - 8. SINIF MATEMATİK DUBLEKS ÖĞRETEN PARAGRAF
P. 21
4. ÜNTE: DOĞRUSAL DENKLEMLER VE ETSZLKLER PARAGRAF TEST 2
1 İk� n�cel�ğ�n eş�tl�ğ�n�n matemat�k �fades�ne denklem 3 Günlük hayatta karşılaştığımız bazı durumları matemat�k-
den�r. Eş�tl�ğ�n �k� tarafı b�r teraz� g�b� düşünüleb�l�r. Eş�t- sel olarak �fade edeb�l�r�z. Durumları matemat�ksel olarak
l�k olması bu teraz�n�n dengede olduğu, eş�ts�zl�k olması �fade ederken tablo, graf�k veya denklemler� kullanab�l�r�z.
durumunda da teraz� kefeler�nden b�r�n�n d�ğer�ne göre B�r durumla �lg�l� tablo, graf�k veya denklem� �nceleyerek
büyük olduğu anlamına gel�r. Ver�len eş�tl�ğ�n b�r denk- durum hakkında yorum yapab�l�r ve çıkarımlarda buluna-
lem olab�lmes� �ç�n eş�tl�ğ�n ya b�r tarafında ya da her �k� b�l�r�z. Şek�ldek� ölçekl� kabın �ç�nde başlangıçta 1 l�tre
tarafında en az b�r b�l�nmeyen bulunmalıdır. Bu b�l�nme- su vardır. Sab�t hızla su akıtan musluk açıldığında kabın
yen genell�kle x, y, z, t g�b� sembollerle göster�l�r. Ceb�rde �ç�ndek� su m�ktarının zamana bağlı olarak değ�ş�m� aşa-
en sık kullanılan sembol x ve y harf�d�r. B�l�nmeyenler�n ğıdak� tabloda ver�lm�şt�r. Bu durumu denklem ve graf�k
katsayıları da genell�kle reel sayılar kümes�ne dah�l olan �le �fade edel�m.
a, b, c, d, k, l, m g�b� harfl erle göster�l�r.
Tablo: Su m�ktarındak� değ�ş�m
Bu parça d�l ve anlatım yönünden değerlend�r�ld�-
ğ�nde aşağıdak�ler�n hang�s�ne ulaşılab�l�r? Zaman (sn.) 0 1 2 3
A) Genell�kle nesnel �fadeler kullanılmıştır. Su 1 1,5 2 2,5
B) Olaylar oluş sırasına göre bel�rt�lm�şt�r. miktarı (litre)
C) Olaylar, kahraman bakış açısı �le anlatılmıştır. Bu parçada aşağıdak� sorulardan hang�s�n�n cevabı
D) Gel�şmeler, I. k�ş� ağzıyla anlatılmıştır. yoktur?
A) Günlük hayatta karşılaştığımız bazı durumları mate-
mat�ksel olarak �fade ederken kullanab�leceğ�m�z hu-
suslar nelerd�r?
B) Günlük hayatta karşılaştığımız bütün durumları ma-
temat�ksel olarak nasıl �fade edeb�l�r�z?
C) Günlük hayatta karşılaştığımız bazı durumları tablo
şekl�nde açıklayab�l�r m�y�z?
2 1. adım: B�r eş�ts�zl�ğ�n graf�ğ�n�n ç�z�leb�lmes� �ç�n önce- D) Günlük hayatta karşılaştığımız bazı durumları denk-
l�kle bu eş�ts�zl�ğ�n bölges�n� sınırlayan doğrunun ç�z�lmes� lem ve graf�k şekl�nde nasıl vereb�l�r�z?
gerek�r. Bu doğru koord�nat s�stem�n� �k� bölgeye ayırır.
2. adım: Eş�ts�zl�k “<” veya “>” sembolünü �çer�yorsa sınır
doğrumuz çözüm kümes�ne dah�l değ�ld�r. Bu durumda
sınır doğrusu kes�kl� ç�zg�lerle göster�l�r. Eğer eş�ts�zl�k
“≤” veya “≥” sembolünü �çer�yorsa sınır doğrumuz çözüm
kümes�ne dah�ld�r. Bu durumda �se sınır doğrusu kes�ks�z 4 Eş�ts�zl�ğ�n her �k� tarafına aynı sayı eklen�rse, her �k� tara-
düz ç�zg�yle göster�l�r. fından aynı sayı çıkarılırsa, her �k� tarafı poz�t�f b�r sayı �le
3. adım: Doğrunun ayırdığı �k� bölgeden b�r� eş�ts�zl�ğ�n çarpılırsa, her �k� tarafı poz�t�f b�r sayıya bölünürse eş�ts�z-
çözüm kümes�d�r. Doğru bölgey� bel�rlemek �ç�n sınır doğ- l�k bozulmaz. Eş�ts�zl�ğ�n her �k� tarafı negat�f b�r sayı �le
rusunun herhang� b�r tarafından rastgele b�r nokta seç�l�r. çarpılırsa veya negat�f b�r sayıya bölünürse eş�ts�zl�k yön
Bu noktanın koord�natları eş�ts�zl�kte değ�şkenlere yazı- değ�şt�r�r. Eş�ts�zl�ğ� çözmek, değ�şken�n eş�ts�zl�ğ� boz-
lır. Seçt�ğ�m�z nokta; eş�ts�zl�kte doğruysa çözüm küme- mayan değerler�n� bulmak demekt�r. Eş�tl�k çözümünde,
s�nded�r, yanlışsa değ�ld�r. Buna göre de çözüm kümes� denklem� sağlayan b�r tane değer bulunurken eş�ts�zl�k
taranır. çözümünde b�rden fazla değer bulunur.
Aşağıdak�lerden hang�s� bu üç met�nden çıkarılab�- Bu parçada aşağıdak�ler�n hang�s�nden bahsed�l-
lecek ortak sonuçtur? mekted�r?
A) Eş�ts�zl�kle �lg�l� semboller bel�rt�lm�şt�r. A) Eş�tl�kte d�kkat ed�lecek kurallar oluşturulması
B) Eş�ts�zl�ğ�n çözüm kümes� ele alınmıştır. B) Sayılarla eş�ts�zl�k oluşturulması
C) Eş�ts�zl�k graf�ğ�n�n oluşturulması anlatılmıştır. C) Eş�ts�zl�kte poz�t�f ve negat�f yön bel�rlenmes�
D) Doğru graf�ğ�n�n ç�z�m� açıklanmıştır. D) Eş�ts�zl�k kurallarının neler olduğu
Markaj Yaynlar / 8. Snf Matematik
MARKAJ YAYINLARI 21