Page 18 - 8. SINIF TÜRKÇE DUBLEKS ÖĞRETEN PARAGRAF
P. 18
PARAGRAF TESTİ 8 anlatım Özelliklerine gÖre cÜmleler
5 Nesnel cümleler bir durum, olay, nesne ya da insan hak- 7 Cümle tamamlama, verilen cümlelerde veya karşılıklı
kında bilgi verirken kurduğumuz, herkesçe aynı şekilde konuşma metinlerinde boş bırakılan yerlerin anlam bütün-
algılanabilen, kanıtlanabilir niteliği olan cümlelerdir. Nes- lüğünü ve uyumunu sağlayacak şekilde doldurulmasıdır.
nel cümleler, objektif bir yaklaşımın sonucu olarak varılan Yapılacak iş, cümlenin gelişinden çıkarılan anlam doğrul-
hükümlerdir ve kişiden kişiye değişmez. Bu cümlelerden tusunda boşlukları doldurmaktır. Bu yapılırken dil bilgisi
daha çok bilimsel metinlerde yararlanılır. kuralları göz önünde bulundurulmalıdır. Yani eklenecek
sözcüklerin hem anlamca hem de yapıca cümleye uygun-
Aşağıdakilerden hangisi bu parçanın anahtar söz-
cüklerinden biri olamaz? luk taşıması gerekir.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi cümle tamam-
A) Objektif yaklaşım lamada dikkat edilmesi gerekenlerden biri olamaz?
B) Kanıtlanabilir olma
C) Kişiden kişiye değişme A) Anlamsal ilişki doğru kurulmalıdır.
B) Konuya zıt örnekler verilmeli ve bu sayede okur dü-
D) Bilimsel metin
şünmeye sevk edilmelidir.
C) Boşluktan önceki cümleler dikkatle incelenmelidir.
D) Tamamlanacak cümlenin anlam ve yapı uyumuna
dikkat edilmelidir.
8 Öğrenci: …………………..
6 Iki cümle birleştirilerek tek cümle hâline getirilebilir. Ya da
tersi bir durum olarak bir cümle ikiye bölünerek iki cümle Türkçe Öğretmeni: Cümle oluşturmada sözcük ya da
elde edilebilir. Burada dikkat edilmesi gereken cümlenin sözcük gruplarına ayrılmış olarak verilen cümlelerin
ana düşüncesinin dışına çıkılmadan asıl anlatılmak iste- genellikle anlamlı ve kurallı bir cümle hâline getirilmesi
neni ifade edecek şekilde cümleleri birleştirmektir. Bazen istenir. Yapılacak iş; öncelikle yüklemi belirlemek ve eğer
sadece fiiller birleştirilerek cümleler birleştirilirken bazen kurallı bir cümle isteniyorsa yüklemi sona yerleştirmek,
de cümlede kullanılan sözcüklere yakın sözcükler kulla- daha sonra varsa edat gruplarını, bağlaçları ve tamlama-
nılarak ya da sözcüklerin yerleri değiştirilerek cümleler ları bulmaktır.
birleştirilir. Bu diyalogda boş bırakılan yere aşağıdaki sorular-
Yukarıdaki parçaya göre aşağıdakilerden hangisi iki dan hangisinin getirilmesi uygundur?
cümleyi birleştirirken dikkat edilmesi gereken temel A) Cümleler oluşturulurken her zaman yüklemin sonda
noktadır?
olması mı gerekir?
A) Eş ya da yakın anlamlı sözcüklerle cümleleri yeniden B) Anlamlı ve kurallı cümle oluşturma sorularında kesin-
kurmak likle yapmamamız gereken şeyler var mı?
B) Yalnızca fiilleri birbirine bağlamak C) Sözcükleri karışık verilmiş cümleleri anlamlı hale ge-
C) Sözcüklerin yerini değiştirerek yeni anlamlar oluştur- tirirken nasıl bir yol izlemeliyiz?
mak D) Cümle oluşturma sorularında edat ve bağlaçları tes-
D) Cümlenin ana fikrinin değişmemesi pit etmek bize ne gibi yararlar sağlar?
18 markaj Yayınları / 8. Sınıf türkçe
MARKAJ YAYINLARI