Page 7 - 9. SINIF FİZİK PARAGRAF - GİRİŞ YAYINLARI

3. ünİte: haReKet ve Kuvvet PARAGRAF TESTİ 1

1 Cisimlerin, zaman içerisinde bulundukları yerleri değiştir- 3 Bir hareketlinin ilk konumundan son konumuna doğru en
meleri hareket olarak tanımlanabilir. Bir cisim farklı kuv- kısa yol boyunca çizilen yönlü uzaklığa yer değiştirme
vetlerin etkisinde farklı hareketler yapabilir. Düz bir doğ- denir. Yer değiştirme vektörel bir büyüklüktür. ∆Á x ile gös-
rultu üzerinde kütle merkezi de dahil bütün noktaları eşit terilir. Yer değiştirmenin SI’daki birimi metredir. Yer değiş-
miktarda ilerleyen cisimler öteleme, kütle merkezinin yeri tirmenin matematiksel modeli
değişmemek şartıyla sabit bir eksen etrafında dolanan Yer değiştirme = Son konum – İlk konum
cisimler dönme, iki nokta arasında gidip-gelme hareketi
yapan cisimler titreşim hareketi yapar. Örneğin düz ve ∆Á x = Á x son - Á x ilk
buzlu bir yolda kayan çocuk öteleme, saat içindeki dişli şeklindedir. Başka bir ifade ile yer değiştirme, iki nokta
çarklar dönme, çalınan sazın teli titreşim hareketi yapar. arasında yönlü, en kısa mesafedir.

Buna göre; Parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangisinden
GİRİŞ YAYINLARI
I� Vantilatör yararlanılmıştır?
II� Pervane A) Tartışma B) Öyküleme

III� Kalorifer C) Açıklama D) Betimleme
şeklinde numaralandırılmış araçların hangisinin E) Benzetme
çalışma prensibi dönme hareketi üzerinedir?
A) Yalnız III B) I ve II
C) I ve III D) II ve III
E) I, II ve III

2 Çocukların en sevdiği oyunlardan biri olan saklambaçta
ebe seçilen kişinin sayma yapacağı ve diğer oyuncuların
ebeleyeceği sabit bir yer belirlenir. Bu yer oyuncular için
referans noktası kabul edilebilir. Bir cismin konumu ve yer 4 Günlük hayat dilinde sıkça kullanılan sürat ve hız kelime-
değiştirme miktarı gibi nicelikleri tanımlamak için seçilen leri, farklı şekillerde karşımıza çıkmaktadır. Örneğin bir
sabit noktaya referans noktası denir. Saklambaçta refe- gazete makalesinde “430 km/h süratle ilerleyen Shangai
rans noktası ebe seçilen kişinin sobe yaptığı nokta ola- (Şangay) maglev treni dünyanın en hızlıları arasında.”,
rak seçilir. Ebe seçilen kişi saymaya başladığında bütün “Ses hızını aşan uçaklarla yapılan gösteriler büyüleyi-
oyuncular bir yere saklanırlar. Oyuncuların saklandıkları ciydi.” cümleleriyle karşılaşılabilir. Bir teknoloji dergisinde
yerler referans noktasına göre bulundukları konumlarıdır. “Fiber optik kablolarla yüksek hızlarda veri transfer edil-
Referans noktasından oyuncuların bulundukları yerlere mektedir.” bilgisiyle karşılaşılabilmektedir. Herkes mara-
çizilen vektörler de her bir oyuncunun başlangıcı ebe- ton koşusu, yüzme, eskrim gibi spor dallarında süratli
leme noktası olan referans sisteminde konum vektör- sporcuların daha başarılı olduğunu bilir. Günlük konuş-
leridir. Konum vektörü, referans noktasından bir cismin malarda birbirinin yerini alan bu kavramlar, aslında bir-
bulunduğu noktaya olan yönlü uzaklıktır. Konum vektö- birinden farklıdır. Sürat, bir cismin birim zamanda aldığı
rünün büyüklüğünün SI’daki birimi metredir. Vektörel bir yoldur. Hız ise bir cismin birim zamanda yaptığı yer
büyüklük olan konum x ile gösterilir. değiştirmedir. Sürat skaler, hız vektörel bir büyüklüktür.

Bu parça dil ve anlatım yönünden değerlendirildi- Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden
ğinde aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? hangisidir?

A) Örnek bir olaydan hareketle kavramlar açıklanmaya A) Sürat ve hızın benzer yanları vardır.
çalışılmıştır. B) Hız, sürate göre daha geniş kapsamlıdır.

B) Nesnel bir anlatım sergilenmiştir. C) Sürat ve hız temelde aynı kavramlardır.
C) Anlatımda tanımlardan yararlanılmıştır. D) Hız ve sürat günlük hayatta sıkça kullanılan kavram-
D) Olay, I. kişi ağzıyla anlatılmıştır. lardır.
E) “En” ifadesi karşılaştırma yapmak için kullanılmıştır. E) Hız ve sürat farklı kavramlardır.

Giriş Yayınları / 9. Sınıf Fizik 23