Page 76 - 9. Sınıf Coğrafya Öğretmenin Ders Notları
P. 76
¦ §
76
76 DOĞAL SİSTEMLER
2. STRATOSFER
* Stratosfer, Troposfer’in üst sınırından başlayıp yeryüzünden 16-50 km’ye kadar devam eden
katmandır. Bu katmanda gazların miktarı azalmıştır.
* Stratosfer’de sadece yatay hava hareketleri görülür. Kutuplar üzerinde ortalama sıcaklığı
-50°C’dir.
* Bu katmanda bulunan Ozon tabakası Güneş’ten gelen mor ötesi (ultraviyole) gibi zararlı ışınları
tutar. Stratosfer ile mezosfer arasında stratopoz adı verilen geçiş katmanı bulunur.
3. MEZOSFER
* Mezosfer, Stratosfer’in üzerinde yer alır.
Üst sınırının yeryüzünden yüksekliği 80 km’dir. Bu katmanda gazların miktarı iyice azalmıştır.
* boşluk olan uzay arasında bir geçiş alanıdır. YAYINEVİ
* Burada hava hareketleri görülmez. Meteor taşları parçalanır.
EDİTÖR
4. TERMOSFER
Mezosferin hemen üzerinde 85-600 km yükseklikler arasında yer alır. Yer yuvarlağı ile sonsuz
*
Bu katmanda gaz oranı iyice azalmış ve iyonlara ayrılmış durumdadır. Burada yer çekimi çok az
*
olduğundan, bazı gazlar yer çekiminin etkisinden kurtularak uzaya kaçmaktadır.
Radyo dalgaları bu katmanda yansıtıldığı için yeryüzündeki haberleşme açısından önemlidir.
*
5. EKZOSFER
* Atmosferin en dış katmanıdır. Haberleşme uyduları bu kanala yerleştirilir. Yer çekiminin az
olduğu katmandır.
B. HAVA DURUMU VE İKLİM
* Atmosferde meydana gelen sıcaklık, rüzgâr ve yağış gibi oluşumlara hava olayları denir.
* Bir yerde kısa bir süre içinde etkili olan hava olayları hava durumunu oluşturur.
* Hava durumunu meteoroloji inceler.
* Türkiye’de, Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğüne bağlı gözlem istasyonlarında, her gün
yerel saatle 07.00,14.00 ve 21.00’de yapılan klimatolojik gözlemlerle hava olayları ölçülerek
kaydedilir.