Page 26 - 9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Özetli Lezzetli Soru Bankası
P. 26

26                                [  DİLİN KULLANIMINDAN DOĞAN TÜRLERİ  ]

         10  Aşkın şarabından içem               12  Ağız:  Aynı  ülke  sınırları  içinde  ses,  şekil,
                                                    söz  dizimi  ve  anlam  yönünden  farklılıklar
             Mecnun olup dağa düşem
                                                    gösteren, belli yerleşim bölgelerine veya sı-
             Sensin dünü gün endişem                nıflara özgü olan konuşma dilidir. “İstanbul
             Bana seni gerek seni                   ağzı, Elazığ ağzı, Şanlıurfa ağzı...” Türkçe-
                                                    nin ağızlarıdır.

                                                    Şive: Bir dilin bilinen veya metinlerde izle-
             Eğer beni öldüreler
                                                    nebilen  devirlerinde  kendisinden  ayrılmış
             Külüm göğe savuralar                   olup, bazı ses veya yapı ayrılıkları gösteren
             Toprağın anda çağıra                   kollarıdır.
        EDİTÖR YAYINEVİ
             Bana seni gerek seni                   “Türkiye  Türkçesi,  Azerbaycan  Türkçesi,
                                                    Türkmen Türkçesi vb.
                                                    Açıklamalardan yola çıktığında aşağıda-
                                                    kilerden hangisi farklıdır?
            Yukarıda verilen metinle ilgili olarak;
            I.  Dile aykırı kullanımlar söz konusudur.  A)  Bir ananın iki oğlu,
            II.  Belli bir ölçüye göre yazılmıştır.    Bir amalın iki golu.
            III. Sözcüklerden bazıları ağız özelliği taşı-  O da ulu, bu da ulu
               maktadır.                               Azerbaycan-Türkiye
            yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
                                                    B)  Tarih boyu bu ehdimiz bozulmaz
            A) Yalnız I   B) Yalnız II   C) I ve II
                                                       Türk milleti har olmamış, har olmaz
                  D) II ve III   E) I, II ve III
                                                       Her beladan Türk’ün beli kırılmaz
                                                       Sen ay benim can sırdaşım Türkiyem

                                                    C)  Yetiş, yüksel, Türkmen oğlı,
                                                       An bilen, bilme yüvür!

                                                       Bu bağın güzel bülbüli
                                                       Açılyan gülime yüvür.
         11
                                                    D)  Saray yolu incedir
            I.  Ânlatâr-î mana.
                                                       Aman ne karanlık gecedir
            II.  Hasta eks oldu.                       Yastık kurbanın olam

            III. Herkes senin arakçı olduğunu biliyor.  Aman yer yatışı nicedir
            IV. Harada yaşayırsan?
                                                    E)  Dertli dilber, dileşer sen, gel bari!
            Aşağıdaki kavramlardan hangisi numa-
            ralanmış  cümlelerden  herhangi  biriyle   Dullukdır menin-de bağrım dilenim.
            eşleştirilemez?                            Sarayır men, men hem sen dey bir yan

            A) Ağız       B) Şive      C) Argo         Seni  sormakda yokdur yalanım
                  D) Lehçe      E) Jargon
   21   22   23   24   25   26   27   28   29   30   31