Page 75 - 9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Özetli Lezzetli Soru Bankası

[ ŞİİRDE AHENK UNSURLARI ] 75

TEST 2 3 Daha çok halk şiirinde kullanılan ve mısra-
lardaki hece sayısının eşitliğine dayanan
ŞİİRDE AHENK UNSURLARI ahenk ögesine ……………......... denirken
divan şiirinde hecelerin uzunluk-kısalık ya
1 da açıklık-kapalılık esasına dayanan ahenk
Ak sadeler
Giyinin ak sadeler ögesine ……….......…….. denir.
Gözlerimin yaşları Yukarıdaki parçada boş bırakılan yerlere
Mermere aksa deler sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getiril-
melidir?
Yukarıdaki dörtlükte görülen kafiye çe-
EDİTÖR YAYINEVİ
şidi aşağıdakilerden hangisidir? A) hece ölçüsü - aruz ölçüsü
A) Tunç kafiye B) Tam kafiye B) redif - aruz ölçüsü
C) hece ölçüsü - aliterasyon
C) Yarım kafiye D) Zengin kafiye
D) asonans - hece ölçüsü
E) Cinaslı kafiye
E) aruz ölçüsü - seci

4 Şiirde aynı ünsüz harfin belirli bir ahenk
oluşturacak sayıda tekrar etmesine
2 Aşağıda verilen dizelerin hangisinde ..........I.........., aynı ünlü harfin belirli bir
ötekilerden farklı bir uyak vardır? ahenk oluşturacak sayıda tekrar etmesine
de …......II.......… denir.
A) Zamanla nasıl değişiyor insan
Yalandır kaygısız olduğum, yalan Yukarıdaki açıklamada numaralandırıl-
mış yerlere aşağıdakilerden hangileri
B) Hangi resmime baksam ben değilim
Bu güler yüzlü adam ben değilim getirilmelidir?
C) Nerde o günler, o şevk, o heyecan I II
Yalandır kaygısız olduğum, yalan A) aliterasyon asonans
D) Orhan zamanından kalma bir duvar B) asonans aliterasyon
Onunla bir yaşta ihtiyar çınar C) aruz vezni ritm
E) Bin bahçeli beldemizi yâd ellere bıraktık D) armoni ritm
Gölgesinde barınacak tek ağacım yok E) aliterasyon armoni
artık

ŞİİRDE AHENK UNSURLARI Durak: Hece ölçüsüyle yazılmış dizelerde ölçü kalıbı içindeki
durma yerlerine “durak” denir.
Ölçü (Vezin): Şiirde dizelerin hece sayısına veya hecelerin ses
değerine göre bir uyum içinde olmasına ölçü denir. Aruz Ölçüsü: Dizelerdeki hecelerin açık ya da kapalı oluşuna göre
düzenlenmesidir. Sesli harfle biten heceler açık, sessiz harfle ya
Hece Ölçüsü: Şiirde dizeleri oluşturan sözcüklerin hece sayıları- da uzun ünlüyle biten heceler kapalıdır. Divan şiirinde kullanılır.
nın eşitliğine dayanan ölçüdür. Halk şiirinde kullanılır.
Serbest Ölçü: Bu ölçüde hecelerin sayısı ya da uzunluğu kısalığı
dikkate alınmaz, dizeler serbest bir şekilde yazılır.