Page 76 - 9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Özetli Lezzetli Soru Bankası

76 [ ŞİİRDE AHENK UNSURLARI ]
5 8 Rûhumu bu çarmıha kendi ellerimle gerdim:
Vatanına kul olur
Her bahçeye gül olur Bir nebi ızdırabı kaynıyor her yerimde
Geçmez akçe pul olur Yukarıdaki dizelerle;
Artık değer bulsa gerek I. aldığım her nefesi

Bu dörtlüğün uyak türü aşağıdakilerden II. ölüm, siyah bir tütsü
hangisidir? III. son nefes gibi verdim

A) Yarım uyak B) Tam uyak IV. yakıyor gözlerimde
C) Zengin uyak D) Cinaslı uyak bu parçalar kullanılarak sarmal uyak
EDİTÖR YAYINEVİ
E) Tunç uyak düzeni oluşturulmak istenirse son iki di-
zenin sıralanışı aşağıdakilerden hangisi
olur?
6 Aşağıdaki dizelerin hangisi 4 + 3 duraklı A) I-III ve II-IV B) I ve III ve IV-II
hece ölçüsüyle yazılmıştır? C) II-III ve I-IV D) II-IV ve I-III
A) Dere boyu saz olur E) II-I ve IV-III
Gül açılır yaz olur
B) Ne hasta bekler sabahı
Ne taze ölüyü mezar
C) Sarı kavunu dildim
Çamura düştü sildim
D) Yara benden yara benden
Söyleyin yara benden
E) Gözlerin mavi mine
Vuruldum perçemine

9 Yiğidin eyisin nerden bileyim
Yüzü güleç, kendi yaman olmalı
7 Öyle hesapsız coştuğum olur ki sanırım
Mektepten henüz çıkmışım yaşım yirmi bir Kasavet serine çöktüğü zaman
Gönlünün gamını alan olmalı
Kurduğum düşü gerçek etme gücü bendedir
Yukarıdaki dörtlükle ilgili aşağıdakiler-
Ama nerde! Her bahar şaşmadan aldanırım den hangisi söylenemez?

Bu dörtlüğün kafiye örgüsü aşağıdaki- A) 11’li hece ölçüsüyle söylenmiştir.
lerden hangisidir?
B) Halk söyleyişlerine yer verilmiştir.
A) Çapraz kafiye B) Düz kafiye C) Sözcük halinde redif kullanılmıştır.
C) Sarmal kafiye D) Yarım kafiye D) Tam kafiye kullanılmıştır.
E) Tunç kafiye E) Düz kafiye kullanılmıştır.

Kafiye (Uyak): Dizelerin sonunda yazılışları ve okunuşları aynı, Zengin Kafiye: Dize sonlarında bulunan sözcüklerdeki üç veya
anlamları ve görevleri farklı kelimelerin, eklerin oluşturduğu ses daha fazla ses benzerliğine zengin kafiye denir.
benzerliğine kafiye (uyak) denir.
Tunç Kafiye: Dize sonundaki bir sözcüğün tüm seslerinin başka
Yarım Kafiye: Dize sonlarında bulunan sözcüklerdeki tek ses bir dize sonunda bulunan bir sözcük içinde yer almasıdır. Tunç
benzerliğine yarım kafiye denir. kafiye en az üç sesten oluşur.
Tam Kafiye: Dize sonlarında bulunan sözcüklerdeki iki ses ben- Cinaslı Kafiye: Dize sonlarında yazılışları aynı, anlamları farklı
zerliğine tam kafiye denir. olan sözcükler cinaslı kafiye oluşturur.