Page 129 - matematik-antrenoru-1-21
P. 129

11.
                                   MUTLAK DEĞER

                                                                                          BÖLÜM









                           B�r sayının sayı doğrusu üzer�ndek� yer�n�n başlangıç noktasına (0'a) olan uzaklığına o sayının
                           mutlak değer� den�r.
                           DATA YAYINLARI
                                              −3'ün 0'a uzaklığı
                                 −3
                                            0      2   2'n�n 0'a uzaklığı
                           B�r sayının mutlak değer�  "  "  �şaret� �le göster�l�r.

                                                                               Bu  konuda  genel  olarak  mutlak  değer�n  �ç�ne
                              Örnek    −3' ün mutlak değer�  −3                odaklanalım. Sank� mutlak değer yokmuş g�b�
                                                                               �şlem  yapalım.  Sonuç  eks�  b�r  �fade  çıkıyorsa
                                                                               önüne eks� koyuyoruz. D�yel�m, �fade artı çıktı.
                                       2'n�n mutlak değer�  2                  o zaman �fadey� tamamen parantez �ç�ne alıp
                                       x'�n mutlak değer�  x  �le göster�l�r.  x, mutlak   O zamanda olduğu g�b� yazıyoruz.
                                       değer x veya x'�n mutlak değer� d�ye okunur.

                   Mutlak değer �çer�s�ndek� �fade dışarıya her zaman poz�t�f olarak çıkar.

                        Örnek    −5  = 5 3,  = 3


                   Mutlak değer �ç�ndek� sayı poz�t�f �se mutlak değer�n b�r anlamı yoktur. Mutlak değer� atab�l�rs�n�z.
                        Örnek    2 =  2 5 =,  5 13 =,  13  x > 0 olmak üzere;  2x =  2x  g�b� ...

                                                                                     tir
                                a > 5 olsun.  a − 5  �fades�nde a − 5  > 0  olduğundan;  a − 5  =  a − 5'.

                   Mutlak değer �çer�s�ndek� sayı negat�f �se durum b�raz farklı. Bu sayıyı mutlak değer�n dışına çıkardığımızda
                   başına b�r ""−  koyacağız. Çünkü negat�f b�r sayının önüne negat�f �şaret� konduğunda, sonuç poz�t�f çıkacaktır.
                        Örnek    −7  = −−7(  )  = 7

                                 −4  = −−4(  )  = 4
                                 x  < 0 içinx  = −x
                                 x  < 2 içinx  − 2 ifade sinde x −<2  0olduğundan; x − 2  = −( x − 2)
                                                                            = 2  −  xolur.
                        Örnek   x < 3 olmak üzere;  x −<3  0  olduğundan;  x − 3  = −( x − 3)  = 3  −  xolur.


                   Kök �çer�s�ndek� b�r sayı kök dışına çıkarılırken;
                         Kökün dereces� ç�ft �se, kök dışına mut-  Kökün dereces� tek �se, kök dışına olduğu g�b� çı-
                         lak değer �çer�s�nde çıkartılır.         kartılır.

                          x =  x ,  4  a =  a                     3  x =  x,  5  a =  a olur.
                                   4
                           2
                                                                     3
                                                                            5
                        Örnek    (−2 ) = −=2  2                  Örnek   3  (−2 ) = −2 olur .
                                     2
                                                                              3
   124   125   126   127   128   129   130   131   132   133   134