Page 8 - EKYS TC Müdür ve Müdür Yardımcılığı Özetin Özeti
P. 8
BÖLÜM 5 OSMANLI TARİHİ
BEYLİKTEN DEVLETE (KURULUŞ DÖNEMİ) DÖNEMİN PADİŞAHLARI
(1302-1453)
Osman Bey (1299 - 1326)
• Ertuğrul Gazi’nin ölümü üzerine yerine oğlu Osman Bey geç-
KAYI BOYU’NUN ANADOLU’YA GELİŞİ miştir. Fahrüddin lakabını kullanmıştır.
DATA YAYINLARI
• Osmanlı Devleti’ni kuranlar, Oğuzların Bozok koluna bağlı Kayı • Osman Bey Anadolu’ya gaza yapmak için gelen Gaziyan-ı
boyundandır. Rum adı verilen Ahilik Teşkilatını oluşturan Türkmen topluluk-
• Malazgirt Zaferi’nden sonra Ahlat yöresine yerleşmiş olup, larının desteğini almıştır.
daha sonra Türkiye Selçuklu Devleti tarafından Ankara yakın- • İnegöl, Bilecik, Mudanya, Yenişehir, Yarhisar ve Yurdhisar
larındaki Karacadağ’a, sonra da Söğüt ve Domaniç’e uç beyliği alındı.
olarak yerleştirilmişlerdir. • Bilecik’i devletin merkezi yaptı (Demir madeninin varlığı nede-
niyle).
13. YÜZYIL BAŞLARINDA BALKANLARDA VE ANA- • Mangır (bakır para) adı verilen ilk Osmanlı parasını bastırdı.
DOLU’DA GENEL DURUM • Bizans’la ilk savaş olan Koyunhisar Savaşı yapıldı.
• Balkanlar: Balkanlarda Bulgar ve Macar krallıkları, Eflak ve • Aşiretten beylik konumuna geçilmiştir.
Boğdan prenslikleri, Sırp ve Rum despotlukları bulunuyordu. • Osmanlı Devleti’nin ilk kadısı Dursun Fakih’tir.
Bunlar siyasi birlikten yoksun birbirleriyle ve Bizans ile müca- Orhan Bey (1326 - 1362)
dele etmekteydi.
• Anadolu: Anadolu’nun genelinde bulunan Türk beylikleri bir- • Bursa’yı alıp merkez olarak kullanmıştır.
birleriyle hakimiyet mücadelesine girmişlerdi. • Bizanslılarla Maltepe Savaşı yapılmış (1329). İznik ve İzmit
alınmıştır.
• Bizans’ın Anadolu toprakları, tekfur denilen valiler tarafından
yönetilmekteydi. • İznik’te ilk medrese açıldı.
• Doğu Karadeniz’de Trabzon Rum Devleti bulunmaktaydı. • Bursa’da ilk bedesten inşa edildi.
• Akdeniz ve Ege kıyılarında ise Venedik ve Ceneviz kolonileri • Çimpe Kalesi alındı.
vardı. • Böylece Osmanlılar ilk kez Rumeliye geçmiştir.
• İlk divan teşkilatı, yaya ve müsellemler (düzenli ordu birlikleri),
adli teşkilat, vezirlik makamı, vakıf sistemi kuruldu.
OSMANLI DEVLETİ’NİN BÜYÜMESİNİ KOLAYLAŞ- • Karesioğulları’na son verilerek Osmanlı donanmasının temel-
TIRAN ETKENLER leri atıldı. Karesioğulları Beyliği Osmanlı Devleti’ne katılan ilk
• Yıkılmakta olan Bizans ve Türkiye Selçuklu devletlerinin ara- beyliktir.
sında kurulması • Karamürsel’de ilk Osmanlı Tersanesi açıldı.
• Osmanlıların, Moğol İlhanlı Devleti, Türkiye Selçuklu Devleti, • İlk kez gümüş para bastırıldı.
Ahiler ve Anadolu beylikleri ile iyi geçinmesi • Bu dönemde beylikten devlete geçilmiştir.
• Anadolu beylikleri arasındaki mücadeleye karışmaması
• Cihat ve gaza düşüncesiyle Bizansla mücadeleye öncelik ver- I. Murat (1362 - 1389)
mesi
• Osmanlı’nın kurulduğu coğrafyanın gelişmeye elverişli olması • “Devlet hükümdar ve oğullarının malıdır.” anlayışı getirilmiştir.
• Bizans tekfurları arasındaki mücadelelerden yararlanması • Germiyanoğullarından çeyiz yoluyla toprak alınırken , Hamito-
ğullarından toprak satın alınmıştır.
• Anadolu ve Balkanlarda siyasi birliğin olmaması • Haçlılarla Sırpsındığı (İlk Haçlı - Osmanlı savaşı) ve I. Kosova
• Kuruluş Dönemi padişahlarının ileri görüşlü olması Savaşı (İlk kez top kullanıldı) yapıldı.
• Avrupa’da Yüzyıl Savaşları’nın yaşanması • Bizans’la Sazlıdere (Edirne alınıp başkent yapıldı.), Sırplarla
• Merkeziyetçi yönetimin benimsenerek uygulanması Çirmen Savaşı yapıldı.
• Fetihlerin doğudan gelen fetihlerle desteklenmesi • Savaş esirlerinden asker oluşturma uygulaması olan Pençik
• Fethettiği yerlerde hoşgörülü (istimalet politikası) bir yönetim sistemi ilk kez uygulanmıştır.
uygulayarak iskân faaliyetlerinde bulunması • Yeniçeri Ocağı kurulmuştur.
26