Page 11 - 2024 kpss eğitim bilimleri özetin özeti

ÖĞRENME PSİKOLOJİSİ 93

Hatırlamayı (Geri Getirmeyi) Zorlaştıran Faktörler

Bozulma Bilgiyi Değiştirme
Kullanılmayan bilgilerin hatırlanması zorlaşır. Yanlış öğrenilmiş bir bilginin doğru halini
DATA YAYINLARI
Örneğin; öğrenildikten sonra eski yanlış bilgi unutulur.
Ý Birinin, uzun süredir görüşmediği bir arka- Örneğin;
daşının ismini hatırlayamaması Ý Kişinin adının “Kerim” olduğunu öğrendikten
sonra adamın ona artık “Selim” dememesi
Yanlış Yerleştirme
Yanlış kodlanan bilgi hatırlanamaz. Karışma (Ket Vurma)
Öğrenilen bilgiler birbirinin hatırlanmasını
Örneğin;
engelleyebilir.
Ý Bir adamın, adı aslında “Kerim” olan birinin Örneğin;
adını ilk tanışmada “Selim” şeklinde kod-
ladığı için kişinin adını doğru hatırlayama- Ý Yeni eve taşınan birinin hala eski evinin
ması adresini söylemesi

Öncelik-Sonralık Etkisi

● Birçok bilgiden önce sunulanın diğerlerine göre daha kolay hatırlanması öncelik etkisi, en
son sunulanın daha kolay hatırlanması ise sonralık etkisidir.
Örneğin;
Ý İstiklal Marşı’nın 10 kıtasını ezberlemeye çalışan bir çocuğun ilk 2 kıtayı çok iyi hatırlaması
ama diğer kıtaları hatırlamakta zorlanması (Öncelik etkisi)
Ý Bir adamın, eşinin almasını söylediği market siparişlerinden eşinin en son söylediklerini
hatırlaması, diğerlerini hatırlayamaması (Sonralık etkisi)

Yürütücü Süreçler

Yürütücü Kontrol Yürütücü (Üst/Meta) Biliş
● Tüm biliş süreçlerini denetleyen sistemdir. Yürütücü biliş, bireyin; ne öğrendiğinin, en iyi
● Yürütücü kontrol tüm sisteme rehberlik ve nasıl öğrendiğinin, öğrendiklerini nerede, ne
yönetim görevini yüklenmiştir. zaman kullanması gerektiğinin farkında olma-
sıdır.
● Bireyin kendi öğrenmesinin iki temel Üst biliş kişinin, kendini tanıması, amacını
yönünü denetler: Güdüsel süreçler ve bil- ve ihtiyaçlarını bilmesi, gerçekleştirmekte
giyi işleme süreçleri. olduğu faaliyeti izlemesiyle ilgili kendi farkın-
● Güdüsel süreçler bireylerin amaçları, dalığını bulmasıdır.
tutumlarıyla ilgiliyken bilgiyi işleme süreç- Örneğin;
leri, bilginin duyusal kayda alınması, kısa Ý Girdiği bir sınavda istediği sonucu elde
süreli belleğe aktarılması gibi süreçleri ve edemeyen bir öğrencinin nerede hata yap-
bu süreçlerde kullanılan stratejilerle ilgili tığını ve bu hatayı düzeltmek için neler yap-
tüm süreçleri kapsar. ması gerektiğini bilmesi