Page 15 - Eğitim Bilimleri Çalışma Yaprakları
P. 15
ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİ EĞİTİM BİLİMLERİ
ÖĞRETİM STRATEJİLERİ Sunuş Yoluyla Öğretim Stratejisinin Yararları ve
Sınırlılıkları
SUNUŞ YOLUYLA ÖĞRETİM (ANLAMLI ÖĞRENME)
(AUSUBEL) Yararları Sınırlılıkları
Analiz, sentez gibi üst düzey davranışlar
• Öğretmen merkezlidir.
Kalabalık sınıflar ve yaratıcı, yansıtıcı, eleştirel düşünme gibi
• Öğretmen konuyu genelden özele bir yaklaşımla (tümdenge- için uygundur. üst düzey düşünme becerileri kazandıra-
lim yöntemiyle) öğrencilere aktarır. maz.
• Öğrenci zihnen aktiftir, merkezde değildir. Anlamlı öğren- Sıkıcıdır.
me sağlanır.
• Bilgi ve kavrama düzeyinde öğrenmeler gerçekleşir.
Kısa sürede Öğrenci-öğrenci etkileşimi olmadığından
• Dersin başında ve sonunda daha çok kullanılır. çok sayıda bilgi öğrencilerin kendi aralarında duyuşsal be-
• Öğretmen-öğrenci etkileşimi vardır, öğrenci-öğrenci etkile- verilebilir. ceriler kazanmasına engeldir.
şimi yoktur. Ekonomiktir. Ezbere yönlendirebilir.
Uygulanması Öğrenmenin uygulanabilirliği ve kalıcılığı
• Örneklere bolca başvurulur. Kavram, ilke ve genellemelere kolaydır. azdır.
öğretmen ulaşır.
• Düz anlatım, soru-cevap, sempozyum, gösteri gibi teknikler Örneğin;
kullanılır. Ý Bir matematik öğretmeninin asal sayılar konusunu dersin ba-
• Kullanılan dilin açık (öğrenci düzeyine uygun) olması gerekir. şında ayrıntıya girmeden, başlangıç ifadeleriyle vermesi, ar-
• Somut işlemler dönemindeki öğrenciler (12 yaş öncesi) için dından asal sayıları tanımlaması, tümdengelim yöntemiyle
uygun değildir çünkü daha çok soyut kavramların öğretimin- asal sayılara çok sayıda örnek vermesi, ardından sorular so-
de kullanılan bir stratejidir. rarak öğrencilerden de örnekler istemesi öğretmenin konuyu
sunuş yoluyla öğrettiğini gösterir.
1. Ön Örgütleyicilerin (Organize Edicilerin) Sunulması
• Yeni bilginin yapısını oluşturup çerçevesini belirleyen, öğ- BULUŞ (KEŞİF) YOLUYLA ÖĞRETİM (Bruner)
rencinin yeni bilgiyi önceki bilgileriyle ilişkilendirmesini sağ- • Öğrenmenin araştırma, deney süreçleriyle gerçekleştirildiği
layan derse giriş ifadeleri (ön örgütleyiciler) bu aşamada öğretim stratejisidir.
sunulur.
• Öğretmen zıt örnekler vererek bilişsel dengesizlik yaratır.
• Ön örgütleyici açıklamalı (konunun tanımını içerir bir biçim-
de) veya karşılaştırmalı (konuların birbiri arasındaki benzer- • Öğrenci örneklerden hareketlerle ilke, kavram ve genelleme-
lere ulaşır.
lik veya farklılıkları gösterir biçimde) olabilir.
• Öğrenci aktiftir.
• En etkili ön örgütleyici kavram haritalarıdır.
• Tümevarım yöntemini kullanır.Sezgisel düşünme vardır.
2. Öğrenilecek Konunun Sunulması • Birçok üst düzey düşünme becerisi (problem çözme, eleşti-
• Konu öğretmen tarafından bu aşamada sunulur (tümdenge- rel düşünme, analitik düşünme, karar verme) kazandırır.
lim yaklaşımıyla). • Her insanın merak duygusuna sahip olduğunu, bu duygunun
içsel güdülenmeyi sağladığını savunur.
3. Bilişsel Örgütlemenin Güçlendirilmesi
• Öğrenci, keşfetmeye teşvik edilmelidir.
• Dersin başında verilen ön örgütleyicilerin içerisine yeni bilgi
bu aşamada eklemlenir, böylece bütünleştirme ve anlamlı • Öğretmen sonucu söylememeli, bunu öğrencinin bulması
için onu cesaretlendirmelidir.
öğrenme sağlanmış olur.
• İçsel pekiştirme, dışsal pekiştirmeden çok daha önemli bir
Adımları yer tutar.
1- Konunun açıklanması (Öğretmen)
• İş birlikli öğrenme, tartışma gibi yöntemlerle çok yönlü etki-
2- Konunun alt bölümlerinin açıklanması (Öğretmen) leşim sağlanmalıdır.
3- Konuyla ilgili olumlu ve olumsuz örnekler verilmesi (Öğret- • Araç-gereçler ile öğretim desteklenmelidir.
men) • Öğrenciler ilke ve kavramlara ulaşabilmeleri için ipuçlarıyla
4- Öğretmenin verdiği olumlu ve olumsuz örneklere ek açıkla- yönlendirilmelidir.
malar yapma (Öğrenci) • Farklı yöntemler birlikte kullanılmalıdır.
5- Ek örnekler verme (Öğrenci) • Öğrencinin her türlü düşüncesine değer verilmelidir.
135
