Page 17 - T.C. Sağlık Bakanlığı ÜDS Diyetisyen Konu Anlatımlı
P. 17
8.
ANNE – ÇOCUK BESLENMESI
ÜNİTE
DATA YAYINLARI
Yeterli ve Dengeli Beslenme:
1. ÇOCUK BESLENMESİNİN ÖNEMİ
Besin öğelerinin hem miktar hem de çeşit açısından
dengeli alınması gerekir. Eksik veya fazla alınması duru-
Giriş: Sağlıklı Toplumun Temeli munda sağlık sorunları başlar.
Sağlıklı bireyler, gelişmiş bir toplumun temelidir. Gele-
cek nesillerin fiziksel, zihinsel ve sosyal açıdan sağlıklı Sağlık: Bütüncül Bir Yaklaşım
yetişebilmesi, erken yaşlarda sağlanan yeterli ve dengeli Sağlık yalnızca hastalık veya sakatlık hâlinin olmayışı
beslenme ile mümkün olur. Bu nedenle anne ve çocuk değil; bedensel, zihinsel, ruhsal ve sosyal yönden tam
sağlığı, sadece bireysel değil aynı zamanda kamusal bir bir iyilik hâlidir.
sorumluluktur.
Beslenme bu bileşenlerin her biri ile
Dünya Sağlık Politikalarında doğrudan ilişkilidir:
Beslenmenin Yeri Ɖ Zihinsel gelişim için omega-3 ve demir
Ɖ Bağışıklık için vitamin A, D, C
WHO (1977)
Ɖ Kas-kemik sağlığı için kalsiyum, protein
Dünya Sağlık Örgütü, tüm ülkelerde temel sağlık gös-
tergelerini iyileştirmeyi hedefleyen küresel bir hareket Sağlığı Etkileyen Temel Faktörler
başlatmıştır.
Ɖ Toplumun sağlık statüsü
Alma-Ata Bildirgesi (1978) Ɖ İklim, coğrafi konum
“Temel Sağlık Hizmetleri” konferansında her ülkenin Ɖ Sosyo-kültürel yapı ve inançlar
kendi toplumu için ulaşılabilir sağlık hizmeti sunması Ɖ Ailenin gelir ve eğitim düzeyi
gerektiği vurgulanmıştır.
Ɖ Anne eğitimi ve sağlık okuryazarlığı
Temel Sağlık Hizmetleri Kriterleri: Ɖ Sağlık hizmetlerine erişim kolaylığı
Ɖ Yeterli beslenme ve gıda güvenliği Risk Altındaki Gruplar
Ɖ Güvenli annelik ve çocuk sağlığı
Sağlık hizmetlerinin ve beslenme politikalarının odak-
Ɖ Bulaşıcı hastalıkların kontrolü
landığı öncelikli gruplar:
Ɖ Bağışıklama hizmetleri
Ɖ 0–1 yaş bebekler
Ɖ Temel ilaçlara erişim
Ɖ 1–5 yaş çocuklar
Ɖ Temiz su ve sanitasyon
Ɖ Okul öncesi ve okul çağı çocukları
Ɖ Sağlık eğitimi ve farkındalık
Ɖ Adölesanlar
Bu kriterlerin sağlanması için toplumsal bilinçlenmenin Gebe ve emzikli kadınlar
artırılması, kadınların statüsünün iyileştirilmesi ve güçlü Ɖ
birinci basamak sağlık sistemi şarttır. Ɖ Yaşlı bireyler
Ɖ Kronik hasta ve düşük gelirli işçiler
Beslenmenin Tanımı ve Önemi
Türkiye’de Anne-Çocuk Sağlığı
Beslenme: Göstergeleri (TNSA 2008)
Bireyin yaşına, cinsiyetine, fiziksel ve fizyolojik duru- Ɖ <15 yaş nüfus oranı: %27
muna göre gereksinimi olan tüm besin ögelerini, yeterli Ɖ Ortalama doğurganlık hızı: 2.16
miktarlarda alıp, vücudunda kullanabilmesi sürecidir. Bu
süreç, yalnızca enerji sağlamakla kalmaz, aynı zamanda Ɖ <18 yaş gebeliklerde bebek ölüm oranı: 1.5 kat fazla
büyüme, gelişme ve hastalıklardan korunma için de Ɖ Anne eğitim düzeyi azaldıkça bebek ölüm oranı yük-
elzemdir. selir.