Page 45 - 10. Sınıf Coğrafya Öğretmenin Ders Notları
P. 45
¦ §
44 DOĞAL SİSTEMLER
44
COĞRAFİ BÖLGELERE GÖRE AKARSULAR
Marmara Bölgesi: Meriç, Susurluk, Sakarya
Karadeniz Bölgesi: Filyos, Bartın, Kızılırmak, Yeşilırmak, Harşit, Çoruh
Ege Bölgesi: Gediz, Büyük Menderes, Küçük Menderes, Bakırçay
Akdeniz Bölgesi: Dalaman, Aksu, Göksu, Seyhan, Ceyhan, Asi, Manavgat
İç Anadolu Bölgesi: Sakarya, Porsuk, Kızılırmak
EDİTÖR YAYINEVİ
Doğu Anadolu Bölgesi: Kura, Aras, Fırat, Dicle, Murat
Güneydoğu Anadolu Bölgesi: Fırat, Dicle
TÜRKİYE’NİN GÖLLERİ
* Dört tarafı kara ile çevrili olan durgun su kütlerine göl denir. Türkiye’deki göllerin yükseltileri
batıdan doğuya doğru artar.
* Göllerimizden; tuz ve soda üretiminde, enerji üretimi, ulaşım, turizm ve balıkçılık alanlarından
faydalanılır.
* Göl bakımından en zengin bölgemiz Akdeniz en fakir bölgemiz Güneydoğu Anadolu Bölgesi’dir.
* Göllerin kimyasal özellikleri farklılık göstermektedir. Kimi göller tuzlu, kimi göller sodalı, kimi göl-
ler de acı olabilmektedir. Göl sularının kimyasal özelliğini belirleyen faktörler şunlardır:
» Gölün bulunduğu çanağın jeolojik yapısı
» Gölün yer aldığı bölgenin iklim koşulları
» Gölü besleyen kaynakların yapısı
» Gölün suyunu boşaltıp boşaltmaması
TÜRKİYE’DEKİ GÖL ÇEŞİTLERİ VE BULUNDUĞU YERLER
Tektonik göller: Yer kabuğu hareketleri sonucunda meydana gelmiş çukurların su ile dolmasıyla oluşur.
Türkiye’de en fazla görülen göl çeşididir.
* Ankara, Konya ve Aksaray illeri arasında bulunan Tuz Gölü yüz ölçümü bakımından ülkemizin
ikinci büyük gölü iken, son yıllarda suların azalmasından dolayı üçüncü sıraya düşmüştür. Kapalı
bir havzada yer almaktadır.
* Tuz oranı çok yüksektir. Ülkemizdeki tuz oranı ihtiyacının yarısına yakınını karşılamaktadır.
* Beyşehir Gölü ülkemizin ikinci büyük gölüdür. Ayrıca en büyük tatlı su gölüdür. Tuzluluk oranı düşüktür.
* Burdur’un tuz oranı düşüktür. Nesli tükenmek üzere olan dikkuyruk ördeklerinin dünyadaki var-
lığının %75’i bu gölde kışlamaktadır.