Page 117 - 10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenin Ders Notları

¦ DESTAN / EFSANE § 1 11717

SIFATLAR (ÖN ADLAR)

* Adları nitelik, renk, durum, biçim, sayı bakımından belirten sözcüklerdir.
* Adlar, evrendeki varlıkların karşılığı olan sözcüklerdir; sıfatlar ise bu varlıkların özellikleridir.

* Sıfatlar niteleyecekleri ya da belirtecekleri adlardan önce gelirler.
* Sıfatlar görev ve anlam bakımından niteleme sıfatları ve belirtme sıfatları (işaret sıfatı, belgi-
siz sıfat, sayı sıfatı, soru sıfatı) olmak üzere iki ana başlık altında incelenir:

EDİTÖR YAYINEVİ
NİTELEME SIFATLARI

* Varlıkların (adların) şeklini, durumunu, hareketini, rengini, kısacası kalıcı özelliklerini gösteren
sıfatlardır.

* Niteleme sıfatları isimlere sorulan “Nasıl?” sorusunun cevabıdır.
» İhtiyar adam yerinden yavaşça kalktı.

» Yalnız insanlar genellikle içe kapanık olurlar.
» Mavi gökyüzü içimdeki sıkıntıyı yok etti.
» Eski kıyafetlerini ihtiyacı olanlara verdi.
» Tasasız gözlerle etrafı inceliyordu.

BELİRTME SIFATLARI

* Adların sayısını belirten, yerlerini işaret eden, özelliklerini soran ve adları belli belirsiz olarak
belirten sıfatların tümüne belirtme sıfatı denir.
* Belirtme sıfatları varlıkların geçici özelliklerini bildirir ve kendi içinde dört gruba ayrılır:

İŞARET SIFATLARI

* Adları işaret ederek belirten ve adların yerlerini bildiren sıfatlardır. Adlara “Hangi?” sorusunu
yönelttiğimizde işaret sıfatları bu soruya yanıt verir. İşaret sıfatlarından bazıları şunlardır:
“bu, şu, o, öteki, beriki, böyle, şöyle...”
» Bu soruya bir cevap veremedim o an.
» Sana öteki öykülerimden söz ettim mi?
» O çekmecede ne olduğunu hep merak ederdik.

» Beriki okulun öğrencileri yarışmada başarılı olmuştu.