Page 118 - 10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenin Ders Notları
P. 118

¦               §
            118
            118                                                          DESTAN / EFSANE
             SAYI SIFATLARI                           BELGİSİZ SIFATLAR


          *  Adların sayılarını, bölümlerini, sıralarını, par-  *  Adların sayılarını ve miktarlarını kesin olarak
            çalarını kesin olarak belirten sıfatlardır. Sayı   değil; yaklaşık, aşağı yukarı, belli belirsiz bil-
            sıfatlarının çeşitleri şunlardır:       diren sıfatlardır.
                                                   *  En  çok  kullanılanları  şunlardır:  “bir,  birkaç,
          Asıl  Sayı  Sıfatları:  Adların  sayılarını  kesin   birçok, az, çok, biraz, birtakım, bütün, bazı,
                                                    tüm, her, hiçbir, herhangi bir, kimi...”
          olarak belirten sıfatlardır.
          EDİTÖR YAYINEVİ
                                                       » Bazı işlerde acele edilmeli.
              » Her gün iki saat ders çalışır, bir saat kitap
           okurum.                                     » Birtakım çocuklar anne sevgisinden haber-
                                                    sizdir.
                                                       » Kimi insanlar toplumda düşünmeden konu-
          Sıra  Sayı  Sıfatları: Adların sıralarını, dere-  şurlar.
          celerini  belirten  sıfatlardır.  Sayı  sıfatlarının     » Birçok  seneler  geçti,  dönen  yok  seferin-
          sonuna “-nci” eki getirilerek yapılır.    den.

              » 77. yıl, birinci gün, 11’inci bölük...    » Çoğu  kişi  bu  konuda  yeterli  bilgiye  sahip
                                                    değil.
                                                       » Bu yazarın bütün kitaplarını okudum.
          Üleştirme Sayı Sıfatları: Adların bölümlere
          ayrıldığını, bölüştürüldüğünü gösteren sıfatlar-
          dır.

          *  Tam  sayıların  sonuna  “-(ş)er,  -(ş)ar”  ekleri
            getirilerek yapılır.                      NOTOT
                                                      N
              » Beşer yıl hapis cezası almışlar.       y “Bir”  sözcüğü  hem  sayı  hem  de  belgisizlik
                                                     sıfatı görevinde kullanılabilir.

          Kesir Sayı Sıfatları: Bir varlığın oranını gös-    y Bu sözcük “herhangi bir” anlamında kullanı-
          teren sıfatlardır.                         lıyorsa belgisiz sıfat, “tek bir adet” anla-
                                                     mında kullanılıyorsa sayı sıfatı olur.
              » yüzde bir ihtimal, yarım (yüzde elli) ekmek...
                                                       » Bir gün sen de beni anlayacaksın. (belgisiz
                                                     sıfat)
              N
              NOTOT
                                                       » Yine o yolda yürürken bir gün, onu görmüş-
           Topluluk Sayı Sıfatları: Bir defada doğan   tüm. (belgisiz sıfat)
           birden fazla kardeş için kullanılır. Bunlardaki
                                                       » Sana bir saat süre, sonra hemen gel. (sayı
           “z” sesi çokluk bildirir. Tamlanan çoğul olabilir.
                                                     sıfatı)
               » üçüz bebek, beşiz çocuklar...
                                                       » Bir ekmek, üç yumurta aldım. (sayı sıfatı)
   113   114   115   116   117   118   119   120   121   122   123