Page 416 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

416
Eşey Tayiniayini
Eşey T • İnsanda eşey kromozomu X ve Y ile gösterilir.
Eşey ve vücut kromozomları olmak üzere iki grup kromo-
zom vardır. Dişi Erkek
44 + XX 44 + XY
Eşey (cinsiyeti) ve bazı özellikleri taşıyan kromozomlara otozom gonozom otozom gonozom
gonozom, vücut kromozomlara ait özellikleri taşıyan kro-
mozomlara otozom adı verilir. • İnsanda cinsiyet babadan gelen eşey kromozomlarla
• Diploit hücreli canlılar iki gonozoma sahiptir. belirlenir.
• İnsanların vücut hücrelerinde 2n = 46 kromozom bulu- • Sperm X kromozomu taşıyorsa dişi, Y kromozomu ta-
nur. 44 otozom 2 tanesi gonozomdur. şıyorsa erkek birey oluşur.

ÇÖZÜMLÜ SORULAR
ÇÖZÜMLÜ SORULAR
EDİTÖR YAYINLARI
1. Bir karaktere etki eden 7 alel gen varsa, bu birey- 4.
den kaç genotip çeşidi ortaya çıkabilir?
A) 18 B) 28 C) 38 D) 48 E) 58
Siyah Beyaz Gri Albino
n . (n + 1) Fare Fare Fare Fare
Çözüm: Çok alellikte genotip çeşidi bağıntısıy-
g
b
2 Farelerdeki kürk rengi siyah (F), beyaz (F ), gri (F )
a
7 � 8 ve albino (F ) olmak üzere dört farklı genle denetlenir.
la bulunur. 7 alel gen varsa genotip çeşidi = 28 dir.
g
2 Bu genler arasındaki baskınlık durumu F > F > F > F
a
b
şeklindedir.
Buna göre beyaz farenin olası genotipleri hangi
seçenekte doğru verilmiştir?
b g
b
a a
g a
g g
b a
A) FF , F F , F F B) F F , F F , F F
2. A0Rh(-) kan grubuna sahip bir anne ile, hetero- b b b g b a b g a
zigot BRh(+) kan grubuna sahip bir babanın AB C) F F , F F , F F , D) FF , FF , FF
b b
b a
grubu ve kan uyuşmazlığı olan bir çocuklarının E) F F , F F
olma ihtimali nedir?
Çözüm: Beyaz fare gri ve albino fareye baskındır. Homo-
1
1
b
b
b
a
b
g
A) B) C) 1 D) 3 E) 1 zigot F F , heterozigot F F , F F şeklindedir.
4 8 16 16 32
5. Anti - A Anti - B Anti - D
Çözüm: Annenin genotip A0rr, babanın genotipi B0Rr'dir.
Çaprazlama sonucu ABRr genotipli çocuğun olma ihti- 1
mali 1/8 dir. 2
3
= çökelme var = çökelme yok
Yukarıdaki tabloda 3 farklı kişiye ait kan guruplarıyla
3. Bir canlıda birinci özellik 3 alel genle, ikinci özel- ilgili çökelme durumları verilmiştir.
lik 3 alel genle, üçüncü özellik 4 alel genle kontrol Buna göre hangi bireylerin genotipleri tam olarak
ediliyorsa, bu özellikler bakımından genotip çeşit belirlenemez?
sayısı kaçtır?
A) Yalnız 1 B) 1 ve 2 C) 1 ve 3
A) 360 B) 180 C) 90 D) 45 E) 36
D) 2 ve 3 E) 1,2 ve 3
n . (n + 1)
Çözüm: Çok alellikte genotip çeşit sayısı ba- Çözüm: 1 numaralı kişi ARh (+), 2 numaralı kişi BRh+, 3
2 numaralı kişi ise ABRh- olduğu görülür. 1 ve 2 numaralı
3 � 4 3 � 4 4 � 5
ğıntısıyla hesaplanır. Dolayısıyla � � = 360'tır. kişiler homozigot ya da heterozigot genetiğe sahip olabilir.
2 2 2 Dolayısıyla genotipleri kesin olarak belirlenemez.