Page 39 - 11-sinif-tarih-beceri-temelli-soru-bankasi
P. 39

OSMANLI SOSYO - EKONOMİK YAPISINDA DEĞİŞİKLİKLER                           TEST-2


           1
                      XVI. yüzyıldan itibaren Avrupa'da merkantilizmin etkisiyle önemli mik-
                      tarda değerli madenlerin birikimi yapıldı. Bol miktarda gümüş paranın
                      kullanımı, gümüşün bolluğu fiyatların yükselmesine ve gelirin düşmesine
                      neden oldu. Bu gelişmeler Osmanlı ekonomisinde paraya değer kaybet-
                      tirdi. Bu durum enflasyonun yaşanmasına neden oldu. Osmanlı Devleti'nde
                                            İstanbul'un fethinden sonraki yıllarda düşük
                                            bir enflasyon görüldü. Osmanlı para birimi
                                            akçedeki gümüş miktarının azalması enflas-
                                            yona neden oldu. İlk etkili enflasyon 1593'te
            BECERİ TEMELLİ YENİ NESİL SORU  maaş alanlar, eskisine oranla gelirlerinin yarısını kaybetmiş oldular.
                                            oldu  ve  bir  akçedeki  gümüş  miktarı  yarı
                         DATA YAYINLARI
                                            yarıya indirildi ama maaşlar, aynı akçe miktarıyla ödendi. Devletten
                                            Askerî harcamaların büyük bir kısmı, tımarlardan sağlanan gelirlerle
                                            karşılanırken gelişen savaş teknolojisi beraberinde devlete büyük
                                            bir ekonomik yük getirdi. Ateşli silahlarla donatılmış klasik sipahiler,
                      savaşlarda etkili olamıyorlardı. Çözüm olarak sayı itibarıyla az olan kapıkulu askerlerinin sayısı
                      birkaç kat arttırıldı ve ateşli silahlarla donatıldı. Bu askerlere ulûfe ve bahşişlerin ödenmesi devlet
                      ekonomisine büyük bir yük getirdi.

              Yukarıdaki metne göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?
              A)  Avrupa'daki değerli maden miktarının artması nedeniyle Osmanlı para politikasında değişikliğe gitmiştir.
              B)  Avrupa'daki merkantilizm Osmanlı ülkesinde alım gücünün azalmasını tetiklemiştir.
              C)  Osmanlı Devleti ülkedeki yüksek enflasyonu düşürmek için çareyi kapıkulu askerlerinin sayısını arttırmada bulmuştur.
              D)  Osmanlı Devleti enflasyon nedeniyle para tağşişi uygulamasına geçmiştir.
              E)  Askeri harcamaların artması Osmanlı'nın ekonomik yapısının bozulmasında etkili olmuştur.


           2  Coğrafi Keşifler'in sonucunda ticaret yollarının değişme-  3  Avrupa'da Coğrafi Keşifler ile başlayan ekonomik süreç
              siyle Osmanlı şehirleri ve ekonomisi büyük zarar gördü.   Sanayi Devrimi'ni doğurdu. Batı karşısısında Osmanlı
              Böylece Osmanlı'nın denetimindeki ticaret yollarının   Devleti'nin klasik ekonomik sisteminin şansı kalmadı.
              geçtiği  bu  güzergâhlarda  para  kulanımı  geriledi.  Bu   XVII.  yüzyılın  sonunda  maliye  iflas  etti  ve  zorlu  bir
              gerilemeyi artıran bir diğer neden ise Anadolu'da ortaya   döneme girildi. Osmanlı Devleti, Fransızlara Kanuni Sul-
              çıkan Celali İsyanları'dır. Bu iç karışıklıklar geleneksel   tan Süleyman Dönemi'nde verilen kapitülasyonları Padi-
              idari ve mali yapıda büyük zararlara yol açtı. XVII. yüzyı-  şah ...................Dönemi'nde sürekli hale getirdi.
              lın son çeyreğinde devletin para üzerindeki hakimiyetinin   Yukarıdaki paragrafta boş bırakılan alana aşağıdaki-
              zayıflaması sonucunda ekonomik hayattaki etkinlik de   lerden hangisi getirilmelidir?
              zayıfladı. Osmanlı Devleti bu duruma engel olmak için
              para politikasına yeniden çekidüzen verdi.       A) II. Murat    B) I. Ahmet   C) IV. Mehmet

              Osmanlı'nın bu doğrultuda;                              D) I. Mahmut    E) II. Mustafa

              I.  darphanede çeşitli miktarda ve oranlarda sikkeler   4  Tımar topraklarının nüfuzlu şahıslar tarafından, kendi
                 bastırma,                                     çıkarları doğrultusunda kullanılması tımarın bozulma-
                                                               sına neden olmuştur. Ayrıca dirliklerin, askeri hizmetle
              II.  saraya ait altın ve gümüş içeren değerli eşyaları   değil, para ile satın alınabilen birer geçim kapısı haline
                 darphanede eriterek paraya çevirme,
                                                               gelmesi de tımarın bozulmasını hızlandırmıştır.
              III.  maden ocaklarını faaliyete geçirme         Bu durumun;
              tedbirlerinden hangilerini aldığı söylenebilir?  I.  Osmanlı Devleti'nin askeri ve mali açıdan gerilemesi,
                                                               II.  devletin toprak aristokrasisinin elinde parçalanması,
              A) Yalnız I       B) Yalnız II   C) I ve III     III.  esnaf sınıfının iş yapamaz hale gelmesi

                      D) II ve III    E) I, II ve III          sonuçlarından hangilerine yol açtığı söylenebilir?
                                                               A) Yalnız I      B) Yalnız II    C) I ve  II
                                                                        D) I ve III    E) II ve III
                                                         37
   34   35   36   37   38   39   40   41   42   43   44