Page 40 - 11-sinif-tarih-beceri-temelli-soru-bankasi

OSMANLI SOSY MEVSİMLERİN OLUŞUMUO - EKONOMİK YAPISINDA DEĞİŞİKLİKLER

5 XVIII. yüzyılın ilk yarısında Osmanlı para politikası yeni- 7 Kanuni Sultan Süleyman Dönemi'nde Fransızlara tanı-
den düzenlendi. Devlet, savaşın yol açtığı kıtlık ve enf- nan 1535 Kapitülasyonları 1740 Kapitülasyonlarına
lasyonu engellemek için geleneksel fiyat düzenlemesi kadar Fransız kralları ve Osmanlı padişahları tarafından
olarak bilinen ............. sistemine uygun olarak fiyatların imzalanarak devam etmiştir. 1740 Kapitülasyonları ile
kontrolünü sağladı. iki taraf hükümdarlarının anlaşmayı yenilemesine gerek
Yukarıda boş bırakılan alan aşağıdakilerden hangisi kalmamış tahta çıkan padişah ve kral antlaşmanın var-
getirilmelidir? lığını peşinen kabullenmişlerdir.
A) Tımar B) İltizam C) Para tağşişi 1740 tarihli kapitülasyonların sürekli hale getirilme-
D) Mukataa E) Narh sinin;
I. Fransa'nın Doğu ticaretinde ve Osmanlı limanları
6 Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı yöneticilerinin arasındaki taşımacılıkla rakipsiz kalması,
"malikane" sistemine geçmelerinin nedenlerinden II. Fransız tüccarlardan alınan gümrük vergisinin artı-
biridir? rılması,
A) Yabancıların mülk edinmelerini engellemek III. Osmanlı ülkesinde yaşayan Fransızların vergiden
B) Müsadere usulünü uygulamak muaf tutulması
C) Hazinenin nakit para ihtiyacını karşılamak sonuçlarından hangilerine yol açtığı söylenebilir?
D) Üretimi kontrol altına almak A) Yalnız I B) Yalnız II C) I, II ve III
E) Aristokrat bir zümre oluşturmak D) II ve III E) I ve III

8 DATA YAYINLARI

BECERİ TEMELLİ YENİ NESİL SORU XIV. yüzyıldan itibaren uygulanan tımar sistemi bu yüzyıldan itibaren bozulmaya başladı. Osmanlı ordusunun asker kay-

nağını önemli ölçüde tımar sistemi oluşturmaktaydı. Tımar sisteminin bozulmasıyla askerî alanda Osmanlı ordusu Avru-
pa’nın disiplinli ve donanımlı orduları karşısında etkisiz kalmaya başladı. Osmanlı Devleti'nin daimi ordusunu oluşturan
Kapıkulu Ocakları'na kanunların dışında askerî alımların yapılması bu ocaklara bağlı asker sayısında artışa neden oldu. Bu
artış devlet hazinesine büyük yük getirdi. Diğer yandan geçim sıkıntısı çeken yeniçerilerin askerlik dışındaki faaliyetlerle
uğraşması ordunun disiplin ve itibarını olumsuz etkiledi. Tımar topraklarının nüfuzlu şahıslar tarafından, kendi çıkarları
doğrultusunda kullanılması tımarın bozulmasına neden olmuştur. Ayrıca dirliklerin, askerî hizmetle değil, para ile satın
alınabilen birer geçim kapısı hâline gelmesi de tımarın bozulmasını hızlandırmıştır.
Buna göre tımar sisteminin bozulmasının Osmanlı'da;
I. askeri düzenin bozulması,
II. yeniçerilerin tımarlı sipahilere karşı denge unsuru olarak kullanılması,
III. mali ve askeri alanda gerilemenin artması,
IV. büyük toprak sahiplerinin ortaya çıkması
sonuçlarından hangilerine neden olduğu söylenebilir?

A) I, II, III ve IV B) II, III ve IV C) I, III ve IV D) II ve III E) Yalnız II

38