Page 42 - 11-sinif-tarih-beceri-temelli-soru-bankasi
P. 42

OSMANLI SOSYO - EKONOMİK YAPISINDA DEĞİŞİKLİKLER


          13  Yeni Çağ Avrupası'nda siyasi, sosyal ve ekonomik alan-  15  XVIII. yüzyılın başında Osmanlı Devleti'nin hazine gelirle-
             larında önemli değişiklikler ortaya çıktı. Feodalite rejimi-  rine yönelik yapılan çalışmalarda mali açıkların gittikçe
             nin yıkılmasıyla monarşiler kuruldu. Fransa, feodalitenin   arttığı tespit edildi. Nakit para sıkıntısı iyice arttı ve
             yıkıldığı ülkelerden biri oldu. Fransa'yı, İngiltere, İspanya   bütçe için yeni kaynaklar arama çalışmaları başladı. Bu
             ve Portekiz gibi diğer Avrupa ülkeleri takip etti. Avru-  amaçla devlet giderleri arasında en büyük kalemi oluş-
             pa'da merkeziyetçi devletler güç kazanırken Osmanlı'da   turan merkezi ordu ve bürokrasiye mensup bir kısım
             ise merkezi otorite zayıflamıştır.               bürokrat  maaşlarını  devlete  bıraktı.  Karşılığında  bu
                                                              bürokratlara kendilerine tahsis edilen toprakların yıllık
             Osmanlı'da merkezi otoritenin zayıflamasında;
                                                              vergileri maaş olarak verildi. Bununla beraber toprakla-
             I.  toprak yönetiminin bozulması,
                                                              rın himayesi de mültezimlere verildi.
             II.  savaşların uzaması,
                         DATA YAYINLARI
             III.  tımar sisteminin bozulması,                Bu uygulama ile devletin aşağıdakilerden hangisini
                                                              sağladığı söylenebilir?
             IV.  Osmanlı parasının değer kaybetmesi
             gelişmelerinden hangilerinin etkili olduğu söylene-  A)  Herhangi bir gelir kaybına uğramadan bir kısım maaş
             bilir?                                             ödemelerinden kurtulmayı
                                                              B)  Toprak dağıtımında rüşvet ve iltiması ortadan kal-
             A) III ve IV     B) II ve III   C) I, II ve III
                                                                dırmayı
                    D) I, II, III ve IV    E) I, II ve IV     C)  Toprak aristokrasisinin oluşmasının önüne geçmeyi
                                                              D)  Bütçe açıklarını tamamen kapatmayı
                                                              E)  Sosyo - ekonomik sorunları sona erdirmeyi


          14  XVI.  yüzyılın  ikinci  yarısından  başlayan  ekonomik,
             bunalım, XVII ve XVIII. yüzyıl Osmanlı ekonomi yapı-
             sını derinden sarsan sonuçlar ortaya çıkarmıştır. Savaş
             teknolojisindeki gelişim, ateşli silahlarla donatılmış ve   16
             devamlı maaş alan merkezi piyade ordularının önemini   I.  Dirliklerin iltizam usulüne dönüştürülmesi
             arttırmıştır. Bu gelişmeler Osmanlı maliyesine önemli bir
             getirmiş, devlet gelirinin büyük  bir kısmının nakit üzerin-  II.  Nüfuzlu kişilerin tımar topraklarını kendi çıkarları
             den toplanması gerekliliğini doğurmuştur.           doğrultusunda kullanmaları
             Bu gereklilik;                                   III.  Dirliklerin askeri hizmetle değil, para ile satın alına-
                                                                 bilen birer geçim kapısı haline gelmesi
             I.  iltizam,    II.  müsadere,  III.  malikane
             sitemlerinden  hangilerinin  uygulanmasına  neden   Yukarıda  verilenlerden  hangileri  tımar  sisteminin
             olmuştur?                                        bozulmasına neden olarak gösterilebilir?

             A) Yalnız III     B) I, II ve III   C) II ve  III   A) Yalnız I     B) Yalnız II   C) II ve  III
                      D) I ve II     E) Yalnız I                      D) I, II ve III    E) I ve II




          17  XVI ve XVII. yüzyıllarda meydana gelen Askeri Devrim, Batı savaş sanatında bir dönüm noktasıdır. Askeri tarihçiler, Askeri
             Devrim'in başlangıcı ve kronolojik gelişimine ilişkin farklı tanımlamalarda bulunmuşlardır. Bu tanımlamalar içerisinde
             Askeri Devrim'in başlamasında asıl etkenlerin başında XV. yüzyılın ortası ile XVII. yüzyılın ortası arasındaki dönemde
             savaşın ticarileşmesi ve devletlerin ticaret yapısında yaşanan niteliksel artışlar gelmektedir.
             Aşağıdaki gelişmelerden hangisi Avrupa'da " Askeri Devrim'in " başlangıcı olarak kabul edilmektedir?

             A)  Barutun Haçlı Seferleri'yle Avrupa'ya taşınması
             B)  Barutun ateşli silahlarda kullanılmaya başlanması
             C)  Humbaranın icadı
             D)  Savunmaya dayalı askeri sistemlerin oluşturulması
             E)  Ateş gücü kabiliyetine sahip saf düzeninde hareket eden orduların oluşturulması
                                                        40
   37   38   39   40   41   42   43   44   45   46   47