Page 42 - 11-sinif-tarih-beceri-temelli-soru-bankasi
P. 42
OSMANLI SOSYO - EKONOMİK YAPISINDA DEĞİŞİKLİKLER
13 Yeni Çağ Avrupası'nda siyasi, sosyal ve ekonomik alan- 15 XVIII. yüzyılın başında Osmanlı Devleti'nin hazine gelirle-
larında önemli değişiklikler ortaya çıktı. Feodalite rejimi- rine yönelik yapılan çalışmalarda mali açıkların gittikçe
nin yıkılmasıyla monarşiler kuruldu. Fransa, feodalitenin arttığı tespit edildi. Nakit para sıkıntısı iyice arttı ve
yıkıldığı ülkelerden biri oldu. Fransa'yı, İngiltere, İspanya bütçe için yeni kaynaklar arama çalışmaları başladı. Bu
ve Portekiz gibi diğer Avrupa ülkeleri takip etti. Avru- amaçla devlet giderleri arasında en büyük kalemi oluş-
pa'da merkeziyetçi devletler güç kazanırken Osmanlı'da turan merkezi ordu ve bürokrasiye mensup bir kısım
ise merkezi otorite zayıflamıştır. bürokrat maaşlarını devlete bıraktı. Karşılığında bu
bürokratlara kendilerine tahsis edilen toprakların yıllık
Osmanlı'da merkezi otoritenin zayıflamasında;
vergileri maaş olarak verildi. Bununla beraber toprakla-
I. toprak yönetiminin bozulması,
rın himayesi de mültezimlere verildi.
II. savaşların uzaması,
DATA YAYINLARI
III. tımar sisteminin bozulması, Bu uygulama ile devletin aşağıdakilerden hangisini
sağladığı söylenebilir?
IV. Osmanlı parasının değer kaybetmesi
gelişmelerinden hangilerinin etkili olduğu söylene- A) Herhangi bir gelir kaybına uğramadan bir kısım maaş
bilir? ödemelerinden kurtulmayı
B) Toprak dağıtımında rüşvet ve iltiması ortadan kal-
A) III ve IV B) II ve III C) I, II ve III
dırmayı
D) I, II, III ve IV E) I, II ve IV C) Toprak aristokrasisinin oluşmasının önüne geçmeyi
D) Bütçe açıklarını tamamen kapatmayı
E) Sosyo - ekonomik sorunları sona erdirmeyi
14 XVI. yüzyılın ikinci yarısından başlayan ekonomik,
bunalım, XVII ve XVIII. yüzyıl Osmanlı ekonomi yapı-
sını derinden sarsan sonuçlar ortaya çıkarmıştır. Savaş
teknolojisindeki gelişim, ateşli silahlarla donatılmış ve 16
devamlı maaş alan merkezi piyade ordularının önemini I. Dirliklerin iltizam usulüne dönüştürülmesi
arttırmıştır. Bu gelişmeler Osmanlı maliyesine önemli bir
getirmiş, devlet gelirinin büyük bir kısmının nakit üzerin- II. Nüfuzlu kişilerin tımar topraklarını kendi çıkarları
den toplanması gerekliliğini doğurmuştur. doğrultusunda kullanmaları
Bu gereklilik; III. Dirliklerin askeri hizmetle değil, para ile satın alına-
bilen birer geçim kapısı haline gelmesi
I. iltizam, II. müsadere, III. malikane
sitemlerinden hangilerinin uygulanmasına neden Yukarıda verilenlerden hangileri tımar sisteminin
olmuştur? bozulmasına neden olarak gösterilebilir?
A) Yalnız III B) I, II ve III C) II ve III A) Yalnız I B) Yalnız II C) II ve III
D) I ve II E) Yalnız I D) I, II ve III E) I ve II
17 XVI ve XVII. yüzyıllarda meydana gelen Askeri Devrim, Batı savaş sanatında bir dönüm noktasıdır. Askeri tarihçiler, Askeri
Devrim'in başlangıcı ve kronolojik gelişimine ilişkin farklı tanımlamalarda bulunmuşlardır. Bu tanımlamalar içerisinde
Askeri Devrim'in başlamasında asıl etkenlerin başında XV. yüzyılın ortası ile XVII. yüzyılın ortası arasındaki dönemde
savaşın ticarileşmesi ve devletlerin ticaret yapısında yaşanan niteliksel artışlar gelmektedir.
Aşağıdaki gelişmelerden hangisi Avrupa'da " Askeri Devrim'in " başlangıcı olarak kabul edilmektedir?
A) Barutun Haçlı Seferleri'yle Avrupa'ya taşınması
B) Barutun ateşli silahlarda kullanılmaya başlanması
C) Humbaranın icadı
D) Savunmaya dayalı askeri sistemlerin oluşturulması
E) Ateş gücü kabiliyetine sahip saf düzeninde hareket eden orduların oluşturulması
40