Page 190 - 7. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

190

Çekim Ekleri: Kelimelerin anlamını değiştirmeyen eklerdir.
Yapım Ekleri: Kelimelerin anlamını değiştiren eklerdir.

Birleşik Fiiller
Birleşik Fiiller
• Birden çok sözcüğün bir araya gelerek oluşturduğu fiillerdir. Bu fiiller üç grupta değerlendirilir.
̛ Örnek: sabretmek, göz atmak, affetmek, vazgeçmek...

Birleşik Fiiller

Yardımcı Fiillerle Yapılan Kurallı Anlamca Kaynaşmış
Birleşik Fiiller Birleşik Fiiller Birleşik Fiiller
EDİTÖR YAYINLARI
isim + yardımcı fiil fiil + fiil isim + fiil

{ Not: Birleşik fiili oluşturan sözcüklerden en az biri fiil olmalıdır.

ÇÖZÜMLÜ SORULAR
ÇÖZÜMLÜ SORULAR

1. Aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili fiillerden Çözüm: I, III ve IV numaralı fiiller basit yapılıdır. Bu söz-
hangisi yapı bakımından basittir? cüklere getirilen kip ve kişi ekleri anlamı değiştirmeyen
çekim ekleri olduğundan bu sözcükler basit yapılıdır. II
A) Evi havalandırıp çiçekleri sulamıştı�
numaralı sözcük ise yapım eki aldığından türemiş bir fi-
B) Her geçen gün daha da yalnızlaşıyor�
ildir.
C) Giydiği gelinlikle tüm davetlileri büyülemişti�
II → değ - er - len - dir - meli → türemiş fiil
D) Mezuniyetinde duygusal bir konuşma yaptı�
fiil yapım yapım yapım kip
kökü eki eki eki eki
Çözüm: Basit fiil, herhangi bir yapım eki almamış ve
başka bir sözcükle birleşmemiş fiildir. Örneğin D seçene-
ğindeki altı çizili “yaptı” sözcüğü yapısı bakımından basit
fiildir. Sözcük “yap-” fiili ile “-tı” görülen geçmiş zaman ha- 3. Aşağıdaki altı çizili fiillerden hangisi farklı bir kök-
ber kipini almıştır. Sözcükte yapım eki yoktur. A, B ve C
seçeneklerindeki altı çizili sözcükler ise yapım eki alarak ten türemiştir?
türemiş fiillerdir. A) Akşam yemeği için misafire neler hazırlıyorsun?
A → su -la -mış-tı B → yal(ı)n -ız -laş -(ı)yor B) Kimsesiz çocuk, şaşkın ve çaresiz ilerliyordu�
yapım yapım yapım C) Hazırlandığım konuyu anlatıyorum�
eki eki eki
C → büyü -le -miş-ti D → yap -tı (Basit fiil) D) Yola çıkarken anne ve babasıyla vedalaştı�
yapım haber
eki kipi

Çözüm: A seçeneğinde “hazır” isim kökünden “hazırla-”
2. Mutluluk, en önemli amacı olmalı insanın. Her şeyi fiili, B seçeneğinde “ileri” isim kökünden “ilerle-” fiili, C se-
I çeneğinde “anla-” fiil kökünden “anlat-” fiili ve D seçene-
mutlu olma ölçeğiyle değerlendirmeli . Gerçi; herkes ğinde de “veda” isim kökünden “vedalaş-” fiili türemiştir.
II Bu durumda sadece C seçeneğindeki sözcük fiil kökün-
amacının bu olduğunu söylüyor ; biliyorum � den türediği için diğerlerinden farklı bir kökten türemiştir.
III IV Diğer seçeneklerdeki sözcükler isim kökünden türemiştir.
Numaralanmış fiillerden hangisi yapı bakımından
diğerlerinden farklıdır? C → anla - t - (ı)yor - um → fiilden türemiş
fiil yapım haber kişi
A) I B) II C) III D) IV kökü eki kipi eki