Page 194 - 7. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

194

• Ek fiilin geniş zaman çekiminde sadece kişi eklerinden (üçüncü tekil ve üçüncü çoğul kişiler hariç) yararlanılır.

̛ Örnek: Sözcük Ek Şahıs
kısayım -ım Birinci tekil şahıs
kısasın -sın İkinci tekil şahıs
kısa(dır) (-dır) Üçüncü tekil şahıs
kısayız -ız Birinci çoğul şahıs
kısasınız -sınız İkinci çoğul şahıs
kısalar(dır) (-dır) Üçüncü çoğul şahıs

• Ek fiilin geniş zaman çekimi, ekler belirtilmediğinden diğer çekimlerdeki kadar belirgin değildir.
EDİTÖR YAYINLARI

ÇÖZÜMLÜ SORULAR
ÇÖZÜMLÜ SORULAR

1. Aşağıdakilerin hangisinde ek fiilin geniş zamanlı Çözüm: Ek fiilin iki görevi vardır: isim soylu sözcüklerin
çekiminde ek kullanılmamıştır? sonuna gelerek onları yüklem yapmak, basit zamanlı fiil-
leri birleşik zamanlı yapmak. I, III ve IV. cümlelerde basit
A) Gitar çalma konusunda oldukça yetenekliyim.
zamanlı fiilleri birleşik zamanlı yapma, II numaralı cümle-
B) Sandığınızdan daha da hızlıdır. de de diğerlerinden farklı olarak isim soylu sözcüğü yük-
C) Yeni aldığım çanta son derece şık bir görünüme lem yapma görevinde kullanılmıştır.
sahiptir. I → çık - mış - tı → Fiili birleşik zamanlı yapmış.
D) Bu dönem, geçen döneme göre daha başarılı bir fiil haber ek
öğrencidir. kökü kipi fiil
II → sokak - lar - dı → İsmi yüklem yapmış.
isim çoğul ek
Çözüm: Ek fiilin geniş zamanlı çekimi sadece isimlerde kökü eki fiil
vardır. Bu da çoğu zaman sadece şahıs ekleriyle yapı- III → kal - ır - dı → Fiili birleşik zamanlı yapmış.
lırken bazen de “-dır” ekiyle yapılır. Buna göre seçenek- fiil haber ek
ler değerlendirildiğinde ek fiilin geniş zamanlı çekiminde kökü kipi fiil
“-dir” ekinin B, C ve D seçeneklerinde kullanıldığı ancak A IV → çalış - (ı)yor - du → Fiili birleşik zamanlı yapmış.
seçeneğinde kullanılmadığı görülür. fiil haber ek
B → hızlı - dır C →sahip - tir D → öğrenci - dir kökü kipi fiil
isim ek isim ek isim ek
gövdesi fiil kökü fiil gövdesi fiil

A → yetenekli - y - im → “-dir” ek fiil eki düşmüştür. 3. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde altı çizili söz-
isim kişi cük ek fiille çekimlenmemiştir?
gövdesi eki
A) Uçağa bindikten birkaç saat sonraydı�
B) Ablam merakla bizim odaya girdi�

2. I. Bizim evde yangın çıkmıştı. C) Buralarda suların yükselip alçalması vardır�
D) Burası, küçük gemilerin uğradığı bir limandır�
II. Bu ülkede en güvenli yer sokaklardı.
III. İzlediği filmlerin etkisinde uzun süre kalırdı.
IV. Odasına kapanıp saatlerce ders çalışıyordu. Çözüm: A seçeneğindeki “sonray-dı”, C seçeneğindeki
“var-dır”, D seçeneğindeki “liman-dır” sözcükleri ek fiil
Numaralanmış cümlelerin hangisinde ek fiil diğer- almış isim soylu sözcüklerdir. B seçeneğindeki “girdi”
lerinden farklı bir görevde kullanılmıştır? sözcüğü, “-di” haber kipi ile çekimlenmiş basit zamanlı bir

A) I B) II C) III D) IV sözcüktür.