Page 36 - 7. SINIF SOSYAL BİLGİLER DUBLEKS ÖĞRETEN PARAGRAF

PARAGRAF TESTİ 1 5. ÜNTE: EKONOM VE SOSYAL HAYAT

5 Avrupa’da XVIII. yüzyılın sonlarına doğru üret�mde hızlı 7 Vakıf kültürü, yardımlaşma ve dayanışma duygusunun en
b�r değ�ş�m yaşandı. Bu değ�ş�m hem ekonom� hem de güzel örneğ�d�r. Sosyal ve ekonom�k hayata pek çok kat-
sosyal yaşamı etk�led�. Bas�t mak�neler yer�ne üret�m� kısı olan vakıfl ar, her alanda varlık gösterm�şt�r ve devlet-
hızlandırıcı mak�neler �cat ed�ld�. İlk olarak İng�ltere’de ler�n gel�ş�m�ne katkı sağlamıştır. Eğ�t�m, sağlık, ulaşım,
başlayan bu değ�ş�m, pamuklu dokuma alanında ger- m�mar� ve kültürel b�rçok alanda çalışma yapan vakıfl ar
çekleşt�. Bu alanda XVIII. yüzyılın en öneml� �cadı, John kamu yararını gözetm�şt�r. Örneğ�n vakıfl ar aracılığıyla
Kay’�n (Con Key) yaptığı “Uçan Mek�k” adlı dokuma tez- çocukların eğ�t�m alab�lmes� �ç�n medrese ve kütüphane,
gâhı oldu. Bu �cat sayes�nde dokuma hızı arttı. Dokuma hastaların ş�fa bulmaları �ç�n darüşş�fa (hastane) ve yol-
alanındak� bu �lerleme, �pl�k üret�m�nde yen� mak�neler�n cuların ücrets�z konaklayab�lmeler� �ç�n hanlar yapılmıştır.
�cadını sağladı. Çıkrık mak�nes�n�n �cadı �le �pl�k üret�m� Vakıfl ar, yol ve köprüler�n yapımına katkı sağlayarak da
hızlandı. Böylece b�r k�ş� aynı anda b�rden fazla makara ülkeler�n daha bayındır hâle gelmes�n� sağlamıştır.
�pl�ğ� üret�m� yapab�ld�.
Yukarıdak� met�nden “vakıflar” �le �lg�l� aşağıdak�ler-
Bu met�nde aşağıdak�lerden hang�s�ne değ�n�lme- den hang�s� çıkarılamaz?
m�şt�r?
A) Vakıflar, taşınır ve taşınmaz mallar �le menkul değer-
A) Değ�ş�m�n �lk hang� ülkede ve hang� alanda gerçek- ler�nden elde ed�lecek k�ra, �rat, fa�z g�b� �şlerle uğ-
leşt�ğ�ne raşmaz.
B) Dokuma tezgahının yer�n� çıkrık mak�nes�n�n aldığına B) Vakıflar, yardımlaşma ve dayanışma amacıyla kuru-
C) Dokuma tezgâhı �le dokuma hızının arttığına lur.
D) Üret�m� hızlandıran mak�neler �cat ed�ld�ğ�ne C) Vakıflar; devlet�n ekonom�k yükünü azaltmak, �st�h-
damı artırmak g�b� sosyal ve ekonom�k faal�yetler de
yürütür.
D) Vakıflar; eğ�t�m, sağlık, sosyal yardım, bayındırlık g�b�
b�rçok alanda çalışma yapar.

6 İng�ltere’de sanay�de başlayan değ�ş�m, kısa sürede Avru-
pa’nın d�ğer ülkeler�ne de yayıldı. Avrupa’da kurulan fab-
r�kalar, sanay� şeh�rler�n� doğurdu. Sanay� İnkılabı b�rçok
�nsanın hayat şartlarını �y�leşt�r�rken b�rtakım sorunların
da temel�n� oluşturdu. Avrupa’da yaşayan �nsanlar, köy-
lerden fabr�kaların kurulduğu şeh�rlere hızla göç etmeye
başladı. Zamanla şeh�rler�n nüfusunda artışlar yaşandı.
Konut �ht�yacı ve sağlık sorunları ortaya çıktı. Şeh�rlerdek�
salgın hastalıklar b�nlerce �nsanın hayatını kaybetmes�ne
sebep oldu. Çevre, sağlık ve altyapı alanlarında yaşanan 8 (I) Osmanlı Devlet�, toprak yönet�m�nde Selçuklulardak�
sıkıntılar yen� yasaların yapılmasını zorunlu hâle get�rd�. �kta s�stem�ne benzer b�r uygulamaya g�tm�şt�r. (II) Bu
uygulamaya tımar s�stem� adı ver�lm�şt�r. (III) Bu yönet�m
Bu parçada “Sanay� İnkılabının” sorunları arasında; s�stem�nde toprağın sah�b� devlett�r. (IV) Fethed�len böl-
I. Eğ�t�m IV. Kültür gelerdek� topraklar, devlete yararlılık gösteren asker ve
memurlara h�zmetler� karşılığında ver�lm�şt�r. (V) Osmanlı
II. Gıda V. Nüfus artışı
Devlet�’nde tımarlar araz�n�n gel�rler�ne göre has, zeamet
III. Kente göç VI. Sağlık ve tımar adıyla bölümlere ayrılmıştır.

numaralanmış maddelerden hang�ler�ne değ�n�lme- Bu parçada numaralanmış cümleler�n hang�s�nden
m�şt�r? önce “Bu k�ş�ler toprağı �şletme ve verg� toplama hakkına

A) I ve III B) II ve V sah�p olmuştur.” cümles�n�n get�r�lmes� en uygundur?
C) I, II ve IV D) II, V ve VI A) II. B) III. C) IV. D) V.

36 Markaj Yaynlar / 7. Snf Sosyal Bilgiler
MARKAJ YAYINLARI