Page 34 - 7. SINIF SOSYAL BİLGİLER DUBLEKS ÖĞRETEN PARAGRAF

PARAGRAF TESTİ 3 4. ÜNTE: ZAMAN ÇNDE BLM

5 Copern�cus’un çalışmasının kabul ed�lmes�nde son 7 XVII. yüzyılın sonunda Isaac Newton, bugün b�le kulla-
derece öneml� rol oynayan Gal�leo Gal�le� (Gal�lo Gal�le), nılmakta olan üç bas�t yasayla mekan�k b�l�m�n (hareket
“Gök c�s�mler� nasıl hareket ed�yordu ve farklı c�s�mler ve kuvvet� �nceleyen b�l�m dalı) temeller�n� attı. Newton
çabucak nasıl yere düşüyordu?” g�b� sorulara cevap hem Gal�leo’nun etk�s�yle hem de kend� yaptığı çalışma-
aradı. Hareket eden nesneler�n üzer�ne b�r kuvvet uygu- larla mekan�k b�l�m�yle �lg�l� çok öneml� b�lg�ler elde ett�.
lanmadıkça hızlarını koruyacağını �ler� sürdü ve bu durum Newton, annes�n�n ç�ftl�ğ�nde elma ağacının altında otu-
daha sonra Isaac Newton’un (Ayzek N�vtın) kuramı �ç�n rurken kafasına elma düşer ve bunun üzer�ne yer çek�m�
öneml� b�r örnek oldu. Gal�leo, b�l�me deneysel yaklaşımın konusuna daha fazla �lg� duyarak yer çek�m�n� keşfeder
öncüler�nden b�r� oldu çünkü b�r düşüncen�n kabul ed�l- ancak bu h�kâyeyle �lg�l� tek em�n olunan şey, annes�n�n
mes� �ç�n doğrulanması gerekt�ğ�ne �nanıyordu. ç�ftl�ğ�nde elma ağaçlarının olduğudur.

Bu parçada aşağıdak� anlatım b�ç�mler�nden hang�s� Bu parça �ç�n kullanılab�lecek en uygun başlık aşağı-
kullanılmıştır? dak�lerden hang�s�d�r?

A) Bet�mleme A) Başına elma düşmes� �le yerçek�m� kuvvet�n� bulan
B) Tartışma b�l�m adamı k�md�r?
C) Açıklama B) Newton Gal�leo’yu nasıl etk�lem�şt�r?
D) Öyküleme C) Newton, yerçek�m�n�; kafasına elma düşerek m� keş-
fett�?
D) Newton'un yer çek�m� �le �lg�l� görüşler� nelerd�r?

6 Gal�leo, Hollanda’da �cat ed�len teleskoptan çok etk�lend�
ve kısa b�r süre sonra gökyüzünü �nceleyeceğ� kend�
teleskobunu �cat ett�. Teleskobuyla Jüp�ter’�n etrafında
dönen uyduları buldu. Deney ve gözlemler� sonucu Dün-
ya’nın yuvarlak olduğunu �spat ett�. 1632’de gözlemler�n� 8 (I) Thomas Savery (Tamıs Seyvr�), İng�ltere’de maden
özetled�ğ� İk� Dünya S�stem�ne İl�şk�n D�yalog adlı k�tabını ocaklarını basan suyu dışarı pompalamayı sağlayan b�r
yayımladı ancak k�tabı k�l�sen�n öğret�s�yle ters düştü ve mak�ne gel�şt�rd� ve 1698’de buhar mak�nes�n� (buhar
k�l�se Gal�leo’yu yoldan çıkmakla suçladı. Roma’da Eng�- pompası) �cat ett�. (II) Bu mak�nede buhar, buhar kaza-
z�syon Mahkemes�ne çıkarıldı, suçlu bulundu ve Dün- nından gelen ç�ft tekneye geç�yor ve burada yoğunlaştı-
ya’nın Güneş’�n çevres�nde döndüğü görüşünü herkes�n rılıyordu. (III) Böylece oluşan vakum, aşağıdak� maden
önünde �nkâr ed�nceye kadar �şkence ed�lmekle tehd�t ocağından yen� su çek�lmes�n� sağlıyordu. (IV) Buhar
ed�ld�. Bunun üzer�ne 68 yaşındak� Gal�leo, d�z çöküp basıncıyla yönlend�r�len su, d�key b�r boşaltma borusuyla
kend� kuramını yalanladı. Ayağa kalkınca “Y�ne de dönü- yukarı doğru �t�l�yordu. (V) 1712’de Thomas Newcomen
yor.” d�ye fısıldadığı söylen�r. (Tamıs N�vkımın) atmosfer�k buhar mak�nes�n� �cat ett�.
(VI) 1769’da �se �lk buharlı arabalar üret�ld� ve 1802’de
Bu parçada aşağıdak� sorulardan hang�s�n�n cevabı R�chard Trev�th�ck (R�cırd Tır�v�d�k) �lk buharlı lokomot�f�
yoktur? hareket ett�rd�.

A) Gal�leo dünyanın döndüğünü söylem�ş m�d�r? Yukarıdak� met�n �k� paragrafa bölünmek �sten�rse
B) Gal�leo nasıl öldü? �k�nc� paragraf numaralanmış cümlelerden hang�-
C) Gal�leo neden yargılandı? s�yle başlar?
D) Gal�leo ney� �cat etm�şt�r? A) II B) III C) IV D) V

34 Markaj Yaynlar / 7. Snf Sosyal Bilgiler
MARKAJ YAYINLARI