Page 15 - 8. SINIF FEN BİLİMLERİ DUBLEKS ÖĞRETEN PARAGRAF
P. 15
3. ünite: BASInÇ PARAGRAF TESTI 1
1 Basınç, birim yüzeye dik olarak etki eden kuvvettir. 3 Hava, hem yeryüzüne hem de içerisinde bulunan tüm
Basınç birimi Pascal’dır (Paskal). Pascal kısaca Pa ile yüzeylere ağırlığı nedeniyle bir kuvvet uygular. Havanın
gösterilir. Katılarda basınç iki değişkene bağlıdır. Katı ağırlığı nedeni ile birim yüzeye uyguladığı kuvvete ‟açık
cisimlerin ağırlığı arttıkça yüzeye etki eden basınç artar hava basıncı” veya ‟atmosfer basıncı” denir. Gazlar da
yani katı basıncı, cismin ağırlığı ile doğru orantılıdır. Katı sıvılara benzer bir şekilde basınç uygular. Yoğunluğu
cisimlerin temas yüzey alanı arttıkça yüzeye etki eden fazla olan gazlar yeryüzüne daha yakın oldukları için açık
basınç azalır yani katı basıncı, cismin yere temas eden hava basıncının değeri yeryüzüne yakın yerlerde daha
yüzey alanıyla ters orantılıdır. büyüktür. Yükseklere çıkıldıkça yoğunluk azalacağı için
açık hava basıncının da değeri azalır. Açık hava basıncını
Yukarıdaki parçadan hareketle basınçla ilgili aşağı-
dakilerden hangisi söylenemez? ölçen aletlere ise barometre denilmektedir.
Yukarıdaki parçada aşağıdaki sorulardan hangisinin
A) Pa birimi, yüzey üzerinde etkili bir kuvvetin büyüklü-
ğünü ifade etmek için kullanılır. cevabı yoktur?
B) Katılarda basıncı etkileyen değişkenler cismin ağırlık A) Atmosfer basıncını ölçen alet, hangi birime göre öl-
ve zemine temas yüzey alanıdır. çüm yapar?
C) Katılarda yüzey alanının artması ve ağırlığın azalma- B) Atmosfer basıncı yüksekliğe bağlı olarak nasıl deği-
sı basınca aynı yönde etki eder. şir?
D) Katılarda basınç, cismin yapıldığı madde cinsine C) Havanın bulunduğu yüzeylere kuvvet uygulamasını
bağlı değildir. sağlayan etmen nedir?
D) Atmosfer basıncı nedir?
4 Basınca sebep olan kuvvet, çeşitli etkilerden kaynak-
lanabilir. (I) Bu kuvvet, gazların ağırlıklarından çok gaz
moleküllerinin hareketinden kaynaklanmaktadır ve gazlar
2 Sıvıların basıncı, sıvının yoğunluğuna ve sıvının derinli- konuldukları kabın hacmini alırlar. (II) Gazlar, sıkıştırıla-
ğine bağlı olup bu değişkenlerle doğru orantılıdır. (I) Sıvı bilme özelliklerinden dolayı üzerlerine uygulanan basınç
derinliği ve yoğunluğu arttıkça sıvı basıncı da artar. (II) altında çok küçük hacimlere sığdırılabilir. (III) Ayrıca gaz
Sıvılar akışkan olduklarından, içinde bulundukları kabın molekülleri serbest hareket edebildikleri için kabın her
tüm yüzeylerine bir basınç uygular. (III) Eşit derinlikteki yerine eşit büyüklükte bir kuvvet uygular. (IV) Bu yüzden
aynı cins sıvı ile dolu kapların genişlikleri ve sıvı mik- kapalı bir kap içinde bulunan gaz molekülleri, birbirine
tarları değişse de sıvıların kapların tabanına yaptıkları ve kabın iç yüzeylerine sürekli çarparak kabı içten dışa
basınçlar aynı olur. (IV) Çünkü sıvıların basıncı kabın doğru iter.
şekline, aynı derinlikteki sıvı miktarına ya da kabın duruş Yukarıdaki parçada numaralanmış cümlelerin han-
şekline bağlı değildir.
gisinden sonra “Basınç, kabın içerisindeki her noktada
Parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi ken- aynıdır.” cümlesi getirilirse anlam bütünlüğü bozul-
dinden önceki cümlenin açıklayıcısıdır? maz?
A) I B) II C) III D) IV A) I B) II C) III D) IV
Markaj Yayınları / 8. Sınıf Fen Bilimleri 15
MARKAJ YAYINLARI