Page 16 - 8. SINIF FEN BİLİMLERİ DUBLEKS ÖĞRETEN PARAGRAF

PARAGRAF TESTİ 1 3. ünite: BASInÇ

5 1623-1662 yılları arasında yaşamış olan Fransız bilim 7 Erik Rotheim (Erik Rodim) adlı bir kişi, kayak takımlarının
insanı Blaise Pascal (Bileys Paskal), sıvıların basıncı her altına hızlıca cila uygulayabileceği bir model arayışına
yöne ilettiklerini bir yasa ile açıklamıştır. Bu nedenle sıvı- girmiş ve atölyesinde yapmış olduğu çalışmalar sonu-
ların bu özelliğini açıklayan yasa, Pascal Prensibi olarak cunda sprey tüpünü icat etmiştir. 1940 ve 1950’li yıllarda
adlandırılır. Prensipler, kavramlar arası ilişkilerden çıkan çok popüler olan sprey tüpü daha sonraları deodorantlar,
genellemelerdir. Blaise Pascal, basınç ile ilgili kavramlar- saç spreyleri hatta krema gibi birçok üründe kullanılmış-
dan yola çıkarak sıvıların basıncı iletmesi ile ilgili genel- tır. Sprey tüpleri itici gaz olarak adlandırılan bir madde
lemelere ulaşmıştır. Prensiplere ‟ilke” de denilmektedir. sayesinde çalışır. Sprey tüpünün başındaki düğmeye
basıldığında itici madde, sprey içerisindeki maddenin
Bu parçanın yazılış amacı aşağıdakilerden hangisi-
dir? dışarıya çıkmasını sağlar.
Yukarıdaki parçanın konusu nedir?
A) Prensibin ne olduğunu açıklamak
B) Pascal prensibinin ne olduğu üzerine açıklamalarda A) Sprey tüpünün icadı ve çalışma prensibi
bulunmak B) Sprey tüplerinin kullanım alanları
C) Pascal prensibinin bilime etkisinden bahsetmek C) Gaz basıncından yararlanılarak oluşturulan icatlar
D) Blaise Pascal’ın hayatına dair bilgi vermek D) Erik Rotheim’in çalışmaları

6 Evangelista Torricelli açık hava basıncı üzerine yaptığı
deneyleriyle tanınan İtalyan fizik ve matematik bilginidir.
1627’de Roma’ya giderek hidrolik biliminin kurucusu ve
Galilei’nin (Galili) talebesi olan Benedetto Castelli (Bene-
ditto Kastelli) ile birlikte çalıştı. 1641’de Galilei ile mektup-
laşmaya başladı. Aynı sene, Castelli’nin tavsiyesi üzerine
Galilei, Torricelli’yi Tuscany’ye (Taskeni) davet etti. Galilei
ile görüştükten birkaç hafta sonra Galilei ölünce Tuscany
büyük dükü, Torricelli’yi onun makamına tayin etti. 1644
yılında geometri ve mekanik üzerinde bir kitap yayınladı.
Matematik sahasında mühim bir boşluğu dolduran bu 8 Hava, insan vücudunda 1 cm lik alana 10 N kuvvet
2
kitapta aynı zamanda Galilei’nin mekanik üzerindeki ilk uygular. Normal bir insan vücudunun derisinin toplam
çalışması da bir neticeye bağlanıyordu. Basınçtan fayda- yüzey alanı yaklaşık 1,5 m yani 15.000 cm dir. Dolayı-
2
2
lanarak cıva doldurulmuş tüplerle yaptığı deneyler neti- sıyla insan vücuduna havanın uyguladığı toplam kuvvet
2
cesinde, deniz seviyesinde 1 cm ye düşen basıncı, 1033 150.000 N’dır. Bu, 15.000 kg’lık yani 15 tonluk bir kütleye
2
g/m olarak tespit etti. Torricelli, Galilei’nin teleskobunu etki eden kütle çekim kuvvetine eş değerdir. Bu yükün
ve kendi mikroskobunu geliştirmeye uğraştı. 25 Ekim karşısında ezilmeden durabilmemizin nedeni kan basın-
1647’de Fransa’da öldü. cıdır.
Yukarıdaki parçada; Yukarıdaki parçanın asıl yazılma amacı aşağıdakiler-

I� Galilei’nin hidrolik bilimine katkıları den hangisidir?
II� Torricelli’nin Galilei’nin makamına atanmasını sağla- A) Kan basıncının hayatımıza sağladığı katkıdan bah-
yan olay setmek

III� Torricelli’nin basınç sayesinde saptadığı değer B) Hava basıncının hayatımıza sağladığı katkıdan bah-
setmek
IV� Castelli ve Torricelli’nin ortak çalışma konuları
C) Basıncın büyüklüğünü etkileyen unsurların neler ol-
hangileri hakkında bilgi verilmemiştir? duğunu bildirmek

A) I ve II B) I ve IV D) Havanın uyguladığı basıncın deri üzerindeki etkisini
C) II ve III D) III ve IV açıklamak

16 Markaj Yayınları / 8. Sınıf Fen Bilimleri
MARKAJ YAYINLARI