Page 6 - 9. SINIF COĞRAFYA PARAGRAF - GİRİŞ YAYINLARI
P. 6
2. Ünite: Beşeri Sistemler PARAGRAF TESTI 1
1 İnsanların ilk dönemlerdeki yerleşim alanı seçimlerinde 3 Tarım, sanayi, ticaret, turizm, madencilik gibi ekonomik
yerleşme alanına ait bazı özellikler etkili olmuştur. Bu faaliyetlerin geliştiği alanlarda iş olanakları fazla olduğun-
özellikler şunlardır: dan yerleşmeler fazladır. İlk zamanlarda genellikle tarıma
uygun alanlarda kırsal yerleşmeler oluşmuştur. İlerleyen
◆ Su kaynaklarının varlığı
süreçte ticaret ve sanayi faaliyetlerinin gelişmesiyle şehir
◆ Korunaklı olması yerleşmeleri ön plana çıkmıştır. Ulaşım, yaşamı kolaylaş-
◆ Barınak ve alet yapımı için kullanılacak malzemenin tıran ve doğrudan etkileyen bir faktördür. Ulaşım olanak-
bulunması larının fazla olduğu alanlarda ekonomik faaliyetlerin ve iş
◆ Av hayvanlarının varlığı imkânlarının artması yerleşmeleri artırmıştır. Geçmişten
günümüze kadar ulaşım olanaklarının uygun olduğu alan-
◆ Tohum ve meyve bolluğu
lar yerleşme yeri olarak daha fazla tercih edilmiştir.
◆ İklim şartlarının elverişli olması
Yukarıdaki parçanın anlatımına aşağıdakilerden han-
GİRİŞ YAYINLARI
◆ Verimli tarım arazisinin bulunması
gisi ağır basmaktadır?
Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisi kesin
olarak çıkarılabilir? A) Açıklama B) Tartışma
C) Öyküleme D) Kişileştirme
A) İlk yerleşmelerde doğal koşullar göz önüne alınmıştır.
E) Tanık gösterme
B) Hava koşulları, barınağın yapısını belirleyici etkiye
sahiptir.
C) Alet yapımı, ilk insanlardan beri görülen bir durum-
dur.
D) Hayatın sürdürülebilmesi için ilk önce avcılık ve top-
layıcılık yapılmıştır.
4 Yerleşme; insanların barındıkları, ekonomik ve sosyal
E) Verimli arazilerin işlenmesiyle tarıma başlanmış, şe- faaliyetlerini sürdürdükleri yerleri ifade eder. İnsanlar,
hirler kurulmuştur. tarih boyunca sürdürdükleri faaliyetlere ve doğal çevreye
bağlı çeşitli yerleşmeler kurmuştur. Bu yerleşmeler de
zaman içindeki gelişmelere bağlı olarak değişime uğra-
mıştır. Temel ihtiyaçlarını doğadan karşılayan ilk insanlar,
iklimin olumsuz etkilerinden ve doğadaki tehlikelerden
2 Sanayi Devrimi ile birlikte şehirlerin sayısı artmış ve korunmak için barınağa ihtiyaç duymuştur. İlk zaman-
şehirler büyümüştür. Sanayileşme süreci, yerleşme yeri larda doğada avcılık ve toplayıcılık yaparak göçebe bir
seçiminde doğal faktörlerin etkisini azaltarak beşerî ve yaşam süren insanlar; barınma ihtiyaçlarını karşılamak
ekonomik faktörleri ön plana çıkarmıştır. Şehirlerde iş için kaya oyukları, ağaç kovukları ve mağaraları kul-
imkânlarının artması ve daha iyi hayat koşullarının sunul- lanmıştır. Bu dönemde su ve yiyecek kaynaklarının, av
ması, kırsal kesimlerden şehirlere doğru göçleri artırmış- hayvanlarının fazla olduğu alanlar; yerleşim alanı olarak
tır. Bu durum, metropol şehir denilen çok büyük şehirlerin daha fazla tercih edilmiştir.
otaya çıkmasının da zeminini oluşturmuştur. Günümüzde Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisi söy-
sanayi, ticaret, tarım, turizm, ulaşım gibi faaliyetlerin; dinî lenemez?
ve idari fonksiyonların birine ya da birkaçına sahip çok
sayıda şehir yerleşmesi ortaya çıkmıştır. A) İnsanların ilk barınakları ilkel yapılardır.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinilme- B) Barınma ihtiyacının başlarda doğal unsurlardan kar-
miştir? şılanma nedeni insanın binalar yapmak için gerekli
eşyaya sahip olmamasıdır.
A) Kırdan kente göçün sebeplerine
C) İnsanların yerleşim yeri seçiminde hayatlarını sürdür-
B) Şehirlerin büyümesine etki eden olaya mek için yaptıkları etkinlikler etkili olmuştur.
C) Çok büyük şehirlere verilen ada D) Yerleşmelerin geçmişten bugüne değişimlere uğra-
D) Günümüz şehirlerinin ilk şehir yerleşmelerinden fark- ması, yaşanan gelişimler sonucu meydana gelmiştir.
larına E) Yerleşmeler, doğa koşullarının etkisinde biçimlenen
E) Şehirlerin sahip olduğu işlevlere yapılardır.
Giriş Yayınları / 9. Sınıf Coğrafya 33