Page 94 - 9. Sınıf Coğrafya Öğretmenin Ders Notları
P. 94

¦                §
            94
            94                                                          DOĞAL SİSTEMLER
          Yaz Musonu:

             * Yaz aylarında Asya kıtası, çevresindeki okyanuslardan daha
            çok ve çabuk ısınır.                                Alçak Basınç

             * Kıta üzerinde termik kökenli alçak basınç alanı oluşur. Çev-       Ekvator
            resindeki okyanuslar ise kıtaya göre daha serin olduğu için
            termik yüksek basınç alanıdır. Bu nedenle denizden karaya
            doğru, nemli yaz musonları eser. Bunlar kıyılarda bol yağış
            bırakırlar.  Muson  rüzgârlarının  etkili  olduğu  bu  bölgeler   Yüksek Basınç
          EDİTÖR YAYINEVİ
            Dünya’nın en yağışlı yerlerindendir.


          Kış Musonu:

             * Kış aylarında Asya kıtası, Hint Okyanusu’ndan daha çok
            ve çabuk soğur. Kıta üzerinde termik kökenli yüksek basınç   Yüksek Basınç
            alanı oluşur. Hint Okyanusu ise kıtaya göre daha ılık olduğu
            için termik alçak basınç alanıdır. Bu nedenle karadan denize          Ekvator
            doğru serin, yer yer soğuk ve kuru kış musonları eser.

             * Avustralya’nın  kuzey  kıyılarında  da  muson  rüzgârlarına
            rastlanır.                                                Alçak Basınç


             YEREL RÜZGÂRLAR

          Meltem Rüzgârları:

             * Günlük sıcaklık farkından doğan rüzgârlardır. Kara ile deniz ve dağ ile vadi arasında görülür.
            Kara ve denizler arasındaki günlük sıcaklık farkından dolayı kara ve deniz meltemleri oluşur.

             * Gündüzleri karalar daha erken ısındığından alçak basınç alanı, denizler ise daha geç ısındığından
            yüksek basınç alanı durumundadır. Bu nedenle gündüzleri denizden karaya doğru serin ve nemli
            rüzgârlar eser. Bunlara deniz meltemi denir. Geceleri ise karalar denizlere göre daha erken
            soğuduğundan yüksek basınç alanı olur ve karadan denize doğru kuru ve soğuk bir rüzgâr eser.
            Bu rüzgârlara da kara meltemi denir.



                                  Gündüz                             Gece
                         Alçak Basınç                     Yüksek Basınç


                                 Yüksek Basınç                    Alçak Basınç
                                     Deniz                            Deniz

                       Gündüz (Deniz meltemi)            Gece (Kara meltemi)
   89   90   91   92   93   94   95   96   97   98   99