Page 94 - 9. Sınıf Coğrafya Öğretmenin Ders Notları
P. 94
¦ §
94
94 DOĞAL SİSTEMLER
Yaz Musonu:
* Yaz aylarında Asya kıtası, çevresindeki okyanuslardan daha
çok ve çabuk ısınır. Alçak Basınç
* Kıta üzerinde termik kökenli alçak basınç alanı oluşur. Çev- Ekvator
resindeki okyanuslar ise kıtaya göre daha serin olduğu için
termik yüksek basınç alanıdır. Bu nedenle denizden karaya
doğru, nemli yaz musonları eser. Bunlar kıyılarda bol yağış
bırakırlar. Muson rüzgârlarının etkili olduğu bu bölgeler Yüksek Basınç
EDİTÖR YAYINEVİ
Dünya’nın en yağışlı yerlerindendir.
Kış Musonu:
* Kış aylarında Asya kıtası, Hint Okyanusu’ndan daha çok
ve çabuk soğur. Kıta üzerinde termik kökenli yüksek basınç Yüksek Basınç
alanı oluşur. Hint Okyanusu ise kıtaya göre daha ılık olduğu
için termik alçak basınç alanıdır. Bu nedenle karadan denize Ekvator
doğru serin, yer yer soğuk ve kuru kış musonları eser.
* Avustralya’nın kuzey kıyılarında da muson rüzgârlarına
rastlanır. Alçak Basınç
YEREL RÜZGÂRLAR
Meltem Rüzgârları:
* Günlük sıcaklık farkından doğan rüzgârlardır. Kara ile deniz ve dağ ile vadi arasında görülür.
Kara ve denizler arasındaki günlük sıcaklık farkından dolayı kara ve deniz meltemleri oluşur.
* Gündüzleri karalar daha erken ısındığından alçak basınç alanı, denizler ise daha geç ısındığından
yüksek basınç alanı durumundadır. Bu nedenle gündüzleri denizden karaya doğru serin ve nemli
rüzgârlar eser. Bunlara deniz meltemi denir. Geceleri ise karalar denizlere göre daha erken
soğuduğundan yüksek basınç alanı olur ve karadan denize doğru kuru ve soğuk bir rüzgâr eser.
Bu rüzgârlara da kara meltemi denir.
Gündüz Gece
Alçak Basınç Yüksek Basınç
Yüksek Basınç Alçak Basınç
Deniz Deniz
Gündüz (Deniz meltemi) Gece (Kara meltemi)