Page 147 - MİMAR ve MÜHENDİSİN İNŞAAT EL KİTABI BORDO KİTAP - DATA YAYINLARI
P. 147
CEE: BORDO KİTAP 1651
1.3. Toprak İşi
141 Yol enkesitini teşkil etmek için geçki ekseni
boyunca boyut kesitteki yüksekliklere göre bazı yerler
kazılır ve bazı yerlerde doldurulur. Bu kazma ve
doldurma işine toprak işi adı verilir.
Toprak işi yapıldıktan sonra yol yüzeyinin projeye
uygun olarak enine ve boyuna eğimlerinin verilmesi,
hendeklerin açılması ve greyderle istenilen kota
KARAYOLLARI getirilmesi işlemine ince tesviye (reglaj) adı verilir.
Reglajı yapılmış bir yol üst yapı inşaatına hazırlanmış
sayılır.
DATA YAYINLARI
1.4. Alt Yapı
Yolun toprak işi sonunda projeye uygun en kesit
şeklinde getirilmiş durumuna alt yapı denir. Toprak işi
ile birlikte menfez, istinat duvarı ve drenaj tesisleri de
alt yapının içerisine girer. Alt yapı yolun taşıyıcı
kısmıdır. Toprak işleri ve ince tesviye işleri bitirildikten
sonra alt yapının üzerine konulan taş, çakıl, kum, kil,
çimento vs. malzemeler ile yapılan tabakaların tümüne
üst yapı adı verilir.
1.5. Üst Yapı
Temel altı (alt temel), temel ve kaplama
tabakalarından meydana gelir.
1.6. Temel Altı-Temel-Kaplama Tabakası
Temel altı (alt temel) tabakası; alt yapı üzerine
serilen ve genellikle kırmataş, kum, çakıl, kil gibi
malzemelerden yapılır. Temel altı malzemenin en
büyük ebadı 2-3 inç arasında olmalıdır.
Türkiye’de şehirlerarası yolcu taşımacılığının %90- • Temel Tabakası: Kaplama ile temel altı tabakası
95’i ve yük taşımacılığının %55-60 karayolu ile arasına yerleştirilen ve doğal kum, çakıl, kırmataş
yapılmaktadır. Bu durumun başlıca nedenleri karayolu ile içerisinde az miktarda bağlayıcı ince
taşıtlarının hızla artışı 1950’den sonra karayolu malzemeden oluşan tabakadır. Temel
inşaatına hız verilmesi ve ayrıca demir yolu ve
denizyolu ile yapılan taşımaların hız ve konfor malzemesinin en büyük boyutu 1 inç olmalıdır. Bu
tabaka yoldan geçen taşıtın ağırlığını alt temel
yönünden istenilen düzeyde olmamasıdır. Karayolu ile tabakasına iletir.
hızlı ve aktarmasız bir taşıma yapılmaktadır.
1. Karayolu ve Elemanlarının Tanımları • Kaplama: Temel tabakası üzerine yapılan ve
1.1. Geçki (Güzergâh)-Plan trafiğin doğrudan doğruya temas ettiği bir
tabakadır. Kaplama tabakası bitümlü karışımlar,
Yol eksenin arazi üzerinde izlediği doğrultuya yolun
geçkisi veya güzergâhı adı verilir. Yolun geçkisi beton veya parke gibi malzemelerden yapılır. Yol
yatayda düz kısımlar (alinyiman) ve bunlar arasında üzerindeki görevi düzgün bir yuvarlama düzeyi
temin etmektir. Kaplama bir veya birkaç tabaka
yerleştirilen eğri kısımlar (kurbalar) dan meydana gelir.
Yolun yatay bir düzlem üzerindeki iz düşümüne yolun halinde inşa olunur. En üstte bulunan tabakaya
planı denir. aşınma tabakası denir.
1.2. Boy Kesit 1.7. Banket
Geçki boyunca düşey bir düzlem üzerinde yolun iz Yol kapsamının iki yanında, kaplamaya bitişik ve
düşümüne boy kesit veya profil denir. Boy kesitten kaplama kenarı ile platform kenarı arasında kalan
yolun geçeceği seviye ve ayrıca yarma ve donma kısma banket adı verilir. Genişlikleri 1.20 m ile 3.60 m
arasındadır. Yolda seyir eden taşıtların arızalanmaları
yükseklikleri belirlenir. Boy kesiti yolun geçeceği hat
eğimli olarak devam eden düz çizgiler ile bunları veya başka maksatlar ile durmaları halinde banket
birbirine bağlayan düşey eğrilerden oluşur. Düşey eğri durma sahası temin eder.
olarak genellikle parabol yerleştirilir.