Page 147 - MİMAR ve MÜHENDİSİN İNŞAAT EL KİTABI BORDO KİTAP - DATA YAYINLARI
P. 147

CEE: BORDO KİTAP                                 1651
                                                                 1.3. Toprak İşi
                                   141                           Yol  enkesitini  teşkil  etmek  için  geçki  ekseni
                                                              boyunca boyut kesitteki yüksekliklere göre bazı yerler
                                                              kazılır  ve  bazı  yerlerde  doldurulur.  Bu  kazma  ve
                                                              doldurma işine toprak işi adı verilir.
                                                                 Toprak  işi  yapıldıktan  sonra  yol  yüzeyinin  projeye
                                                              uygun  olarak  enine  ve  boyuna  eğimlerinin  verilmesi,
                                                              hendeklerin  açılması  ve  greyderle  istenilen  kota
                                       KARAYOLLARI            getirilmesi  işlemine  ince  tesviye  (reglaj)  adı  verilir.
                                                              Reglajı yapılmış bir yol üst yapı inşaatına hazırlanmış
                                                              sayılır.

               DATA YAYINLARI
                                                                 1.4. Alt Yapı
                                                                 Yolun  toprak  işi  sonunda  projeye  uygun  en  kesit
                                                              şeklinde getirilmiş durumuna alt yapı denir. Toprak işi
                                                              ile birlikte menfez, istinat duvarı ve drenaj tesisleri de
                                                              alt  yapının  içerisine  girer.  Alt  yapı  yolun  taşıyıcı
                                                              kısmıdır. Toprak işleri ve ince tesviye işleri bitirildikten
                                                              sonra  alt  yapının  üzerine  konulan  taş,  çakıl,  kum, kil,
                                                              çimento vs. malzemeler ile yapılan tabakaların tümüne
                                                              üst yapı adı verilir.

                                                                 1.5. Üst Yapı
                                                                 Temel  altı  (alt  temel),  temel  ve  kaplama
                                                              tabakalarından meydana gelir.

                                                                 1.6. Temel Altı-Temel-Kaplama Tabakası
                                                                  Temel  altı  (alt  temel)  tabakası;  alt  yapı  üzerine
                                                              serilen  ve  genellikle  kırmataş,  kum,  çakıl,  kil  gibi
                                                               malzemelerden  yapılır.  Temel  altı  malzemenin  en
                                                              büyük ebadı 2-3 inç arasında olmalıdır.
                  Türkiye’de şehirlerarası yolcu taşımacılığının %90-  •  Temel  Tabakası:  Kaplama  ile  temel  altı  tabakası
               95’i  ve  yük  taşımacılığının  %55-60  karayolu  ile   arasına yerleştirilen  ve  doğal kum,  çakıl,  kırmataş
               yapılmaktadır. Bu durumun başlıca nedenleri karayolu   ile   içerisinde   az   miktarda   bağlayıcı   ince
               taşıtlarının  hızla  artışı  1950’den  sonra  karayolu   malzemeden   oluşan   tabakadır.   Temel
               inşaatına  hız  verilmesi  ve  ayrıca  demir  yolu  ve
               denizyolu  ile  yapılan  taşımaların  hız  ve  konfor   malzemesinin en büyük boyutu 1 inç olmalıdır. Bu
                                                                 tabaka  yoldan  geçen  taşıtın  ağırlığını  alt  temel
               yönünden istenilen düzeyde olmamasıdır. Karayolu ile   tabakasına iletir.
               hızlı ve aktarmasız bir taşıma yapılmaktadır.

                  1. Karayolu ve Elemanlarının Tanımları      •  Kaplama:  Temel  tabakası  üzerine  yapılan  ve
                  1.1. Geçki (Güzergâh)-Plan                     trafiğin  doğrudan  doğruya  temas  ettiği  bir
                                                                 tabakadır.  Kaplama  tabakası  bitümlü  karışımlar,
                  Yol eksenin arazi üzerinde izlediği doğrultuya yolun
               geçkisi  veya  güzergâhı  adı  verilir.  Yolun  geçkisi   beton  veya  parke  gibi  malzemelerden  yapılır.  Yol
               yatayda  düz  kısımlar  (alinyiman)  ve  bunlar  arasında   üzerindeki  görevi  düzgün  bir  yuvarlama  düzeyi
                                                                 temin  etmektir.  Kaplama  bir  veya  birkaç  tabaka
               yerleştirilen eğri kısımlar (kurbalar) dan meydana gelir.
               Yolun yatay bir düzlem üzerindeki iz düşümüne yolun   halinde  inşa  olunur.  En  üstte  bulunan  tabakaya
               planı denir.                                      aşınma tabakası denir.

                  1.2. Boy Kesit                                 1.7. Banket
                  Geçki boyunca düşey bir düzlem üzerinde yolun iz   Yol  kapsamının  iki  yanında,  kaplamaya  bitişik  ve
               düşümüne  boy  kesit  veya  profil  denir.  Boy  kesitten   kaplama  kenarı  ile  platform  kenarı  arasında  kalan
               yolun  geçeceği  seviye  ve  ayrıca  yarma  ve  donma   kısma banket adı verilir. Genişlikleri 1.20 m ile 3.60 m
                                                              arasındadır. Yolda seyir eden taşıtların arızalanmaları
               yükseklikleri  belirlenir.  Boy  kesiti  yolun  geçeceği  hat
               eğimli  olarak  devam  eden  düz  çizgiler  ile  bunları   veya  başka  maksatlar  ile  durmaları  halinde  banket
               birbirine bağlayan düşey eğrilerden oluşur. Düşey eğri   durma sahası temin eder.
               olarak genellikle parabol yerleştirilir.
   142   143   144   145   146   147   148   149   150   151   152