Page 14 - ayt-konsensus-edebiyat
P. 14

İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı                                                        Test - 16
          7.   Aşağıdakilerin hangisinde İslamiyet’ten önceki Türk   10.  Günlerden bir gün ---- Tanrı ’ya yalvarırken karanlık
              destanları bir arada verilmiştir?               bastı. Gökten bir gök ışık indi. Güneşten ve aydan daha
                                                              parlaktı. Bu ışığın içinde, alnında kutup yıldızı gibi par-
              A)  Göç – Alp Er Tunga – Ramayana – Türeyiş     lak bir ben bulunan çok güzel bir kız duruyordu. Bu kızı
              B)  Manas – Oğuz Kağan – Şu – Kalevala          sevdi ve bu kızla evlendi. Günler ve gecelerden sonra
              C)  Alp Er Tunga – Gılgamış – Türeyiş – Bozkurt  bu kız, üç oğlan çocuk doğurdu. Çocuklara Gün, Ay ve
              D)  Türeyiş – Oğuz Kağan – Göç – Ergenekon      Yıldız isimlerini verdiler. Ondan sonra, beyleri çağırıp
                                                              kendisine boyun eğenleri dost, eğmeyenleri düşman
              E)  Ergenekon – Şehname – Oğuz Kağan – Şu
                                                              ilan etti. Baş eğmeyenlerle savaştı.
                        EDİTÖR YAYINEVİ
                                                              Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden han-
                                                              gisi getirilmelidir?
                                                              A) Şu             B) Attila            C) Timur
          8.   Aşağıdakilerin hangisi Türk destan kahramanların-
              dan biri değildir?                                  D) Oğuz Kağan      E) Alp Er Tunga

              A)  Manas
                                                          11.
              B)  Edige                                        İslamiyet’ten önceki Türk edebiyatında sığır ve şö-
              C)  Köroğlu                                      len adı verilen törenlerde söylenen ve aşk, doğa,
              D)  Şu                                           kahramanlık gibi konuları işleyen şiirlere ----; ölen
                                                               bir kişi için düzenlenen yuğ adlı törenlerde o kişi-
              E)  İskender
                                                               nin iyiliklerinin, başarılarının anlatıldığı şiirlere ise
                                                               ---- denirdi.



                                                              Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıda-
          9.                                                  kilerden hangileri getirilmelidir?
               ---- Destanı’nda Uygur hakanının, kızlarıyla evlen-
               mesi için Tanrı’ya yalvarması sonucunda Tanrı’nın   A) sav – ağıt                    B) koşuk – sav
               kurt suretinde görünerek hakanın kızlarıyla evlen-  C) koşuk – sagu                D) sagu – destan
               mesi ve bu evlilikten “Dokuz Oğuz” ve “On Uygur”
               boylarının oluştuğu anlatılmakta; ---- Destanı’nda             E) destan – koşuk
               ise Saka hükümdarının, halkını ve ordusunu Ma-
               kedonya kralı İskender’den koruması anlatılmak-  12.  İslamiyet’ten önceki Türk edebiyatına ait yazılı
               tadır.
                                                              ürünlerle  ilgili  aşağıda  verilen  bilgilerden  hangisi
                                                              yanlıştır?
              Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden
              hangileri sırasıyla getirilmelidir?             A)  Göktürk Kitabeleri, 8. yüzyılda yazılmıştır.
                                                              B)  Orhun Kitabeleri, Uygur alfabesi ile yazılmıştır.
              A)  Türeyiş– Şu
                                                              C)  Bilge Kağan Yazıtı’nın üç yüzü Türkçe, bir yüzü
              B)  Yaratılış– Manas                               Çince yazılmıştır.
              C)  Ergenekon– Attila                           D)  Orhun Kitabeleri, ilk defa, Türk olmayan dil bilimci-
              D)  Göç– Oğuz Kağan                                ler tarafından okunmuştur.
              E)  Bozkurt – Alp Er Tunga                      E)  Uygur metinleri Soğd alfabesi ile yazmıştır.


          rıyla olan ilişkilerinden, savaşlarından ve yönetiminden söz edilmektedir. Şiirsel dilin   Bilge Kağan Yazıtı: Hükümdar Bilge Kağan’ın oğlu Tenri Kağan tarafından 735 yı-
          ve hitabetin (söylevin) ilk örnekleri bulunmaktadır. İlk kez 1893 yılında Danimarkalı   lında dikilmiştir. Yazıtın üç yüzü Türkçe, bir yüzü Çince yazılmıştır.  Bilge Kağan’ın
          bilgin Vilhelm Thomsen tarafından okunmuştur. Orhun Yazıtları’nı meydana getiren   ağzından yazılan bu yazıtın metni de Yollug Tigin’e aittir.
          eserler üç tanedir: Tonyukuk Yazıtı, Kültigin Yazıtı ve Bilge Kağan Yazıtı.  UYGUR METİNLERİ: Uygur alfabesiyle (Soğd alfabesi) yazılmıştır. Birçok hikâye ve
          Tonyukuk Yazıtı: Vezir Tonyukuk tarafından 720-725 yılları arasında yazdırıl-  bir de “Kökünç” adı verilen bir tür ilkel tiyatro eserinden oluşmaktadır. Buda ve Ma-
          mış iki taştan oluşmaktadır.  Tonyukuk Türk anı edebiyatının ve Türk tarihçiliği-  ni dinine ait özellikler yer almaktadır. “Altun Yaruk” ve “Sekiz Yükmek” adlı eserler,
          nin ilk temsilcisidir.                         Budizm’i anlatan dinî metinlerdir. “Altun Yaruk”, birçok hikâyeden oluşan bir eserdir.
          Kültigin Yazıtı: Hükümdar Bilge Kağan tarafından 732 yılında küçük kardeşi Külti-  “Prens Klayanamkara ve Papamkara Hikâyesi” (İyi Düşünceli Şehzade ile Kötü Dü-
          gin adına dikilmiştir. Yazarı Yollug Tigin’dir.   şünceli Şehzade) Uygurların en meşhur hikâyelerindendir. “Irk Bitig”, bir fal kitabıdır.
      36
   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19