Page 14 - ayt-konsensus-edebiyat
P. 14
İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı Test - 16
7. Aşağıdakilerin hangisinde İslamiyet’ten önceki Türk 10. Günlerden bir gün ---- Tanrı ’ya yalvarırken karanlık
destanları bir arada verilmiştir? bastı. Gökten bir gök ışık indi. Güneşten ve aydan daha
parlaktı. Bu ışığın içinde, alnında kutup yıldızı gibi par-
A) Göç – Alp Er Tunga – Ramayana – Türeyiş lak bir ben bulunan çok güzel bir kız duruyordu. Bu kızı
B) Manas – Oğuz Kağan – Şu – Kalevala sevdi ve bu kızla evlendi. Günler ve gecelerden sonra
C) Alp Er Tunga – Gılgamış – Türeyiş – Bozkurt bu kız, üç oğlan çocuk doğurdu. Çocuklara Gün, Ay ve
D) Türeyiş – Oğuz Kağan – Göç – Ergenekon Yıldız isimlerini verdiler. Ondan sonra, beyleri çağırıp
kendisine boyun eğenleri dost, eğmeyenleri düşman
E) Ergenekon – Şehname – Oğuz Kağan – Şu
ilan etti. Baş eğmeyenlerle savaştı.
EDİTÖR YAYINEVİ
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden han-
gisi getirilmelidir?
A) Şu B) Attila C) Timur
8. Aşağıdakilerin hangisi Türk destan kahramanların-
dan biri değildir? D) Oğuz Kağan E) Alp Er Tunga
A) Manas
11.
B) Edige İslamiyet’ten önceki Türk edebiyatında sığır ve şö-
C) Köroğlu len adı verilen törenlerde söylenen ve aşk, doğa,
D) Şu kahramanlık gibi konuları işleyen şiirlere ----; ölen
bir kişi için düzenlenen yuğ adlı törenlerde o kişi-
E) İskender
nin iyiliklerinin, başarılarının anlatıldığı şiirlere ise
---- denirdi.
Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıda-
9. kilerden hangileri getirilmelidir?
---- Destanı’nda Uygur hakanının, kızlarıyla evlen-
mesi için Tanrı’ya yalvarması sonucunda Tanrı’nın A) sav – ağıt B) koşuk – sav
kurt suretinde görünerek hakanın kızlarıyla evlen- C) koşuk – sagu D) sagu – destan
mesi ve bu evlilikten “Dokuz Oğuz” ve “On Uygur”
boylarının oluştuğu anlatılmakta; ---- Destanı’nda E) destan – koşuk
ise Saka hükümdarının, halkını ve ordusunu Ma-
kedonya kralı İskender’den koruması anlatılmak- 12. İslamiyet’ten önceki Türk edebiyatına ait yazılı
tadır.
ürünlerle ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi
yanlıştır?
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden
hangileri sırasıyla getirilmelidir? A) Göktürk Kitabeleri, 8. yüzyılda yazılmıştır.
B) Orhun Kitabeleri, Uygur alfabesi ile yazılmıştır.
A) Türeyiş– Şu
C) Bilge Kağan Yazıtı’nın üç yüzü Türkçe, bir yüzü
B) Yaratılış– Manas Çince yazılmıştır.
C) Ergenekon– Attila D) Orhun Kitabeleri, ilk defa, Türk olmayan dil bilimci-
D) Göç– Oğuz Kağan ler tarafından okunmuştur.
E) Bozkurt – Alp Er Tunga E) Uygur metinleri Soğd alfabesi ile yazmıştır.
rıyla olan ilişkilerinden, savaşlarından ve yönetiminden söz edilmektedir. Şiirsel dilin Bilge Kağan Yazıtı: Hükümdar Bilge Kağan’ın oğlu Tenri Kağan tarafından 735 yı-
ve hitabetin (söylevin) ilk örnekleri bulunmaktadır. İlk kez 1893 yılında Danimarkalı lında dikilmiştir. Yazıtın üç yüzü Türkçe, bir yüzü Çince yazılmıştır. Bilge Kağan’ın
bilgin Vilhelm Thomsen tarafından okunmuştur. Orhun Yazıtları’nı meydana getiren ağzından yazılan bu yazıtın metni de Yollug Tigin’e aittir.
eserler üç tanedir: Tonyukuk Yazıtı, Kültigin Yazıtı ve Bilge Kağan Yazıtı. UYGUR METİNLERİ: Uygur alfabesiyle (Soğd alfabesi) yazılmıştır. Birçok hikâye ve
Tonyukuk Yazıtı: Vezir Tonyukuk tarafından 720-725 yılları arasında yazdırıl- bir de “Kökünç” adı verilen bir tür ilkel tiyatro eserinden oluşmaktadır. Buda ve Ma-
mış iki taştan oluşmaktadır. Tonyukuk Türk anı edebiyatının ve Türk tarihçiliği- ni dinine ait özellikler yer almaktadır. “Altun Yaruk” ve “Sekiz Yükmek” adlı eserler,
nin ilk temsilcisidir. Budizm’i anlatan dinî metinlerdir. “Altun Yaruk”, birçok hikâyeden oluşan bir eserdir.
Kültigin Yazıtı: Hükümdar Bilge Kağan tarafından 732 yılında küçük kardeşi Külti- “Prens Klayanamkara ve Papamkara Hikâyesi” (İyi Düşünceli Şehzade ile Kötü Dü-
gin adına dikilmiştir. Yazarı Yollug Tigin’dir. şünceli Şehzade) Uygurların en meşhur hikâyelerindendir. “Irk Bitig”, bir fal kitabıdır.
36