Page 19 - ayt-konsensus-edebiyat

Divan Edebiyatı Test - 29
1. Kelime anlamı iki dilin karşılaştırılması olan bu eser, Ali 3. Divan şairi Nef’i, hiciv türünde yazdığı şiirlerini ---- ad-
Şir Nevai tarafından Çağatay Türkçesi ile yazılmıştır. lı eserinde toplamıştır. Kaside, terkibibent, mesnevi,
Kaşgarlı Mahmut’un yazdığı Divanü Lügati’t Türk’ten kıt’a gibi değişik nazım şekillerinden meydana gelen
sonra millî dili korumak endişesiyle bu konuda yazılmış bu esere nesir parçaları da katılmıştır. Nef’i, eserinde
en önemli ikinci eserdir. Bu eserde Türkçenin Farsçadan sadrazamları, vezirleri, bütün devlet büyüklerini, şairleri,
üstünlüğü kanıtlanmaya çalışılmıştır. Yazar, bu eserinde sanatkârları, devrin ismi duyulmuş bütün ünlü kişilerini
Türklerin sosyal, kültürel, ekonomik ve siyasal yaşantı- hatta kendi babasını bile hicvetmiştir.
sı içerisinde geçen pek çok terim ve kelime kullanarak
bunları açıklamıştır. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden han-
gisi getirilmelidir?
B) İbtidânâme – Mesnevi EDİTÖR YAYINEVİ
Bu parçada özellikleri verilen eser aşağıdakilerden
A) Münşeat B) Horosnâme C) Mizanü’l Hak
hangisidir?
D) Siham-ı Kaza E) Düsturu’l-Amel
A) Muhakemetü’l Lügateyn
B) Mecalisü’n Nefais
4.
C) Aruz Risalesi Yazar Yüzyıl Eser
D) Hüsrev ü Şirin I 14. yüzyıl Garipnâme
E) Maarif Seydi Ali Reis II Mir’atü’l Memalik

Nabi 17. yüzyıl III

Bu tabloda numaralanmış yerlere aşağıdakilerden
hangisi getirilmelidir?
2. I II III
Mevlana’nın ---- adlı eserinde toplumsal, felsefi, A) Sinan Paşa 18. yüzyıl Tazarrunâme
ahlaki, dinî konular ve aşk ile ilgili binlerce ib-
ret verici hikâye yer almaktadır. İlk 18 beyitinde B) Süleyman Çelebi 17. yüzyıl Vesiletü’n Necat
“ney”in ayrılık hikâyesinin anlatıldığı bu eserde C) Âşık Paşa 16. yüzyıl Hayrabat
dünya edebiyatının en meşhur fabl örneklerini D) Kadı Burhaneddin 16. yüzyıl Kaabusnâme
de görmek mümkün. ---- adlı eser ise Mevla- E) Gülşehrî 17. yüzyıl Mantıku’t Tayr
na’nın yedi sohbetinin not edilmesinden mey-
dana gelmiştir. Sohbetlerinin özünü ayetler ve
hadisler oluşturur. Ayetleri ve hadisleri yavanlık- 5. “Onun içindeki odur” veya “ne varsa onda var” anlamına
tan uzak, şiirsel bir dille, devrin zengin kültürel gelen bu eserde, Mevlana’nın bazı sohbetleri sırasında
kaynaklarından besleyerek yorumlar. sorulan sorulara verdiği cevaplara; tasavvuf, din, ahlak
ve felsefe ile ilgili görüşlerini anlattığı; dünya, insan ve
şiir anlayışından söz ettiği konuşmalarına yer verilmiş-
Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıda-
tir. Bu eser, Mevlana’nın oğlu Sultan Veled ve ona bağlı
kilerden hangileri getirilmelidir? kimseler tarafından tutulan notlar olup “vâkıât” (ders
notları) türünün Anadolu’daki ilk örneğidir.
A) Divan-ı Kebir – Çarhname
Bu parçada söz edilen eser aşağıdakilerden hangi-
sidir?
C) Mesnevi – Mecalis-i Seb’a
D) Fihi Mafih – Divan-ı Kebir A) Mesnevi B) Mektubat C) Fihi Mafih
E) Mecalis-i Seb’a – Mektubat D) Divan-ı Kebir E) Mecalis-i Seb’a

18.YÜZYIL DİVAN EDEBİYATI SANATÇILARI: Nedim, Şeyh Galip, Sümbülzade Veh- SÜMBÜLZÂDE VEHBİ: Mesnevileriyle tanınmıştır. Sözlük çalışmaları önemlidir.
bi, Enderunlu Fazıl, Fıtnat Hanım, Levni, Yirmisekiz Mehmet Çelebi, Mütercim Asım Eserleri: Lütfiyye (Nabi’nin Hayriyye’sinden etkilenip oğlu Lütfullah’a hitaben yaz-
NEDİM: 18. yüzyılda yaşamış, Lale Devri'nin coşkun, aşk, zevk ve neşe şairidir.. Di- dığı mesnevi), Şevkengiz (mesnevi), Tuhfe (Farsça-Türkçe sözlük), Nuhbe (Arap-
ni şiiri yoktur. Türklere özgü bir nazım şekli olan “şarkı”nın en önemli temsilcisidir. ça-Türkçe sözlük), Divan.
Şiirlerini İstanbul Türkçesiyle yazmıştır. Mahallileşme akımının etkisiyle şiirlerinde ENDERUNLU FAZIL: Osmanlı döneminde toplatılan ilk kitap olan Zenannâme’yi
halk dilinde yer alan deyim ve sözcükleri kullanmıştır. Divan’ının dışında eseri yoktur. yazan şairdir. Eserleri: Zenannâme (kadın güzellerini anlatan mesnevi), Hubannâ-
ŞEYH GALİP: Mevlevi şeyhidir. Sebk-i Hindî akımının en önemli temsilcisidir. Sem- me (erkek güzellerini anlatan mesnevi), Çenginâme (dansözleri anlatan mesnevi),
bolik, sanatlı ve ağır bir dili vardır. Eserleri: Hüsn ü Aşk (ilahi aşk ve tasavvuf içe- Defter-i Aşk (şairin aşk maceralarından oluşan mesnevi), Divan.
rikli, alegorik bir mesnevi), Divan.
61