Page 15 - ayt-konsensus-edebiyat
P. 15
İslami Dönem İlk Eserler Test - 18
1. I. Alegori 4. Aşağıdakilerin hangisinde Dede Korkut Hikâyeleri
II. Didaktiklik ile ilgili bir bilgi yanlışı vardır?
III. Siyasetname
A) Dede Korkut, her hikâyenin sonunda ortaya çıkarak
IV. Aruz ölçüsü anlatılan olayı sonuçlandırır.
V. Karahanlı Türkçesi B) Hikâyelerde oldukça canlı doğa ve mekân tasvirleri
Yukarıdakilerden hangileri Kutadgu Bilig ile Atabe- yer alır.
tü’l-Hakayık’ın ortak özelliklerinden değildir? C) Bazı kalıplaşmış sözler bütün hikâyelerde sık sık
tekrarlanır.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
EDİTÖR YAYINEVİ
D) Hikâyelerdeki bütün kahramanlar gerçeğe uygun-
D) III ve IV E) IV ve V dur; hikâyelerde doğaüstü varlıklara ve olaylara yer
verilmez.
E) Deli Dumrul, Tepegöz ve Bamsı Beyrek hikâyeleri
ile Yunan mitolojisindeki Odysseus efsanesi arasın-
da benzerlikler söz konusudur.
2. I. Mesnevi nazım biçimiyle yazıldığı
II. Sembolik şahıslar etrafında oluşturulduğu
III. Beyit nazım birimiyle yazıldığı
IV. Tasavvufi öğretilerin ön plana çıktığı 5. İslami dönem Türk edebiyatının ilk ürünleriyle ilgili
olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
V. Araplara Türkçeyi öğretmek amacıyla yazıldığı
Kutadgu Bilig ile ilgili olarak yukarıdakilerden han- A) Arapça ve Farsça sözcüklere yer verilmeye başlan-
gileri söylenemez? dığı
B) İran ve Arap edebiyatlarından yeni nazım biçimleri-
A) Yalnız I B) Yalnız II C) II ve III
nin alındığı
D) III ve IV E) IV ve V
C) Hece ölçüsünün yanı sıra aruz ölçüsünün de kulla-
nıldığı
D) Dörtlük nazım biriminin tamamen terk edilip yerine
beyit nazım biriminin kullanıldığı
E) Hem İslam öncesi hem de İslam sonrası edebiyatın
3. Hikmet; ilim, sır, gaye, fayda demektir. Ayrıca hikmet, etkisinde kalındığı
kâinatı ve ondaki varlıkların yaratılış gayesini ve fayda-
larını bilmek gibi felsefi anlamlara da gelir. Şiirlerinde bu
anlamları çağrıştıran ---, Türk edebiyatının ilk mutasav-
vıfıdır.
6. Aşağıdakilerin hangisinde verilen bilgi yanlıştır?
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden han-
A) Türk adının geçtiği ilk metinler Orhun Kitabeleri’dir.
gisi getirilmelidir?
B) Uygur Metinleri’nde Buda ve Mani dinine ait özellik-
A) Yusuf Has Hacip ler yer almaktadır.
B) Kaşgarlı Mahmut C) Dede Korkut Hikâyeleri’nin yazarı belli değildir.
C) Hoca Ahmet Yesevi D) Hoca Ahmet Yesevi, ilk Türk mutasavvıfıdır.
D) Yüknekli Edip Ahmet E) Atabetü’l-Hakayık, Türk edebiyatının ilk siyasetnâ-
E) Mevlana Celaleddin Rumi mesidir.
DİVAN-I HİKMET: Hoca Ahmet Yesevi’nin ve talebelerinin şiirlerini içeren eser, 12. Not: Hazreti Muhammed 63 yaşında vefat ettiği için, Hoca Ahmet Yesevi de 63 ya-
yüzyılda oluşturulmuştur. Hikmetler dinî-tasavvufi şiirlerdir. Allah aşkı ve Peygam- şından sonra toprağın altında kendisi için yaptırdığı bir hücrede yaşamış ve 73 ya-
ber sevgisi işlenmiştir. Hakaniye lehçesi (Karahanlı Türkçesi) ile yazılmıştır. Sa- şında vefat etmiştir.
de ve yalın bir dil kullanılmıştır. Dörtlük ve beyit nazım birimiyle yazılmıştır. Aruz Not: Hoca Ahmet Yesevi, Türk edebiyatının ilk mutasavvıfı (tarikat kurucusu); Di-
ve hece ölçüsü bir arada kullanılmıştır. Hem lirik hem de didaktik özellikler gösterir. van-ı Hikmet de Türk edebiyatının ilk tasavvuf eseridir.
39