Page 37 - tyt-tum-dersler-konu
P. 37
CÜMLEDE ANLAM VE BÖLÜM
CÜMLE YORUMU 2
CÜMLEDE ANLAM 2. Karşıt Anlamlı Cümleler
Bir duyguyu, düşünceyi, eylemi anlatan, yargı bildiren Birbirine zıt durumları veya düşünceleri dile getiren
söz veya söz grubuna cümle denir.
cümlelerdir. Bu tür cümlelere “anlam bakımından çelişen
cümleler” de diyebiliriz.
ANLAM ÖZELLİKLERİNE GÖRE CÜMLELER
EDİTÖR YAYINEVİ
Karşıtlık ilgisi aynı cümle içinde olabileceği gibi iki cümle
1. Yakın Anlamlı Cümleler
arasında da bulunabilir.
Bazı cümleler, birbirine yakın duygu ve düşünceleri ifade
eder. Aynı konuyu, düşünceyi ifade eden; anlamca aynı Bu tür sorularda “Numaralanmış cümlelerden han-
doğrultuda olan cümleler yakın anlamlı cümlelerdir.
gisi/hangileri çelişmektedir? / Aşağıdaki cümleler-
X ÖRNE den hangisi anlamca bu cümle ile çelişmektedir?”
Şiirlerimde anlamla birlikte ahenk unsurlarına dikkat kalıbı karşımıza çıkar.
etmem benim en önemli özelliğimdir.
Şiirlerimde ne anlamı ne ahenk unsurlarını göz ardı ederim. X ÖRNE
X ÖRNE SÖR Yazıldığı dönemde okurların ilgisini çekmeyen pek çok
I. 21. yüzyılın cahilleri, okuma yazma bilmeyenler değil; eser daha sonraki dönemlerde kalıcılığı yakalamıştır.
okumayanlar, öğrendikleri yanlış bilgileri değiştireme-
yenler ve yeniden öğrenemeyenler olacaktır. Bir eser, halkın beğenisinden geçememişse yarınlara
II. Kitap okumayan nesillerin giderek düşünme fonksi- kalması mümkün değildir.
yonu körelmekte, fikir üretme yetenekleri gerilemekte,
Ɖ İlk cümlede anlatılmak istenen düşünce, bir eser
yetersiz olan kelime hazinesi ile başarılı iletişim kurma yazıldığı dönemde okurların ilgisini çekmeyebilir
özelliği kazanılamamaktadır.
fakat daha sonraki dönemlerde kalıcılığı yakalayabi-
III. Eğer bir nesil cehaletin mutluluk olduğunu sanarak lir. İkinci cümlede ise bu cümlenin tam tersi bir anlam
yetişirse bir sonraki nesil cehaletini bile fark edemeye-
cektir çünkü bilginin ne olduğunu bilmeyecektir. vardır. Bu cümlenin anlatmak istediği ise bir eser eğer
halkın ilgisini çekmemiş ise bu eserin kalıcı olması
IV. Okuma becerisi çocuğun başta bilişsel ve sözel geli- mümkün değildir. Yani ilk cümlede okurların ilgisini
şim olmak üzere tüm gelişim alanlarında ilerlemesini
sağlayan ve insanlarla sağlıklı bir iletişim kurması için çekmese de daha sonraki dönemlerde kalıcılığı yaka-
önemli bir beceridir. layabilir anlamı, ikinci cümledeki halkın beğenisinden
geçmeyen eserlerin asla kalıcı olamayacağı anlamı
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangileri
anlamca birbirine en yakındır? ile çelişir.
A) I ve III B) I ve IV C) II ve IV
D) II ve III E) III ve IV
3. Karşılaştırma Cümleleri
ÖZÜ Karşılaştırma, herhangi iki şey arasında çeşitli yönler-
Numaralandırılmış cümlelerden II ve IV numaralı cüm- den kıyas yapmaktır. Bu cümlelerde “daha, en, kadar,
leler birbirine en yakın düşünceleri ifade etmektedir ve ise...” gibi karşıtlaştırma bildiren sözlere yer verilir. Karşı-
anlamca aynı doğrultuda olan cümlelerdir. Bu cümle- laştırma bildiren cümleler bir varlığın başka bir varlıktan
lerde kitap okuyanların düşünebilen, başarılı iletişim
kurabilen kişiler olacağı ifade edilmiştir. Doğru cevap C herhangi bir yönden daha iyi, daha kötü ya da onunla
seçeneğidir. aynı düzeyde olduğunu belirtir.
