Page 56 - tyt-tum-dersler-konu

BÖLÜM DEĞİŞİM ÇAĞINDA AVRUPA

15 VE OSMANLI

YENİ ÇAĞ AVRUPASI’NDA MEYDANA Reform’un Nedenleri
GELEN GELİŞMELER Ý Kağıt ve matbaanın kullanımının yaygınlaşması
Ý Kilisenin Aforoz, Endüljans ve Enterdi gibi yetkileri-
Rönesans Hareketleri nin tartışılmaya başlanması

Kelime anlamı “yeniden doğuş” olan Rönesans, 15 ve Ý Rönesans’ın etkisiyle her şeyin gerçeğinin öğrenil-
16. yüzyıllarda Avrupa ülkelerinde bilim, sanat ve edebi- meye çalışılması
yat alanındaki yenilik hareketleridir. Rönesans Hareket- Ý Katolik Kilisesinin baskıcı tutumu
leri’ni başlatan temel düşünce hümanizmadır. Rönesans Ý İncil’in birçok dile çevrilmesi
Hareketleri ilk olarak İtalya’da başlamıştır.
Ý Fakir durumda olan halka karşılık, kilisenin zengin-
Rönesans’ın Nedenleri lik içinde olması
Ý Avrupa’da eski Yunan ve Roma kültürüne ait eser- Ý Din adamlarının Kilisenin tutumlarını eleştirmesi
lerin incelenmesi Reform’un Sonuçları
Ý Coğrafi Keşifler sonucu ortaya çıkan Mesen sınıfı-
nın sanatı ve sanatçıyı koruması Ý Kilisenin malları yağmalanmıştır.
Ý İstanbul’un fethi sonrası İstanbul’dan kaçan bilim Ý Eğitim laikleşmiştir.
adamlarının İtalya’ya yerleşmesi ve çalışmalarını Ý Avrupa’da mezhep birliği bozulmuş Protestanlık,
burada yürütmesi EDİTÖR YAYINEVİ
Kalvenizm ve Anglikanizm gibi yeni mezhepler
Ý Coğrafi Keşifler ile yeni kültürlerin tanınması ortaya çıkmıştır.
Ý Endülüs Emevilerinin Avrupa’yı bilim alanında etki- Ý Katolik Kilisesi kendini yenilemek zorunda kalmış-
lemesi tır.
Rönesans’ın Sonuçları
Ý Kiliseye ve din adamlarına duyulan güven sarsıl- Hümanist ve Rastyonalist Felsefeler
mıştır. Ɖ Hümanizm, insandaki temel özelliklerin geliştirilme-
Ý Skolastik düşünce yıkılmıştır. Yerini deneye ve göz- sini amaç edinen zihnî ve felsefi bir akım olarak 16.
leme dayalı pozitif düşünce almıştır. yüzyılda ortaya atılmış bir fikirdir.
Ý Bireycilik ön plana çıkmıştır. Ɖ Hümanizm, yalnız din anlayışından doğarak gelişme-
miş, edebiyat ve felsefeye de girmiştir. Hümanizm'in
Ý Sanat alanında ilk kez din dışı eserler ortaya konul-
muştur. Yeni Çağ'daki temsilcisi Goethe'dir. Hümanistler bire-
Ý Edebiyat, sanat, mimari ve bilim alanlarında önemli yin gelişmesine ve yetkinleşmesine önem verirler.
gelişmeler meydana gelmiştir. Ɖ Bilginin doğruluğunun duyum ve deneyimde değil,
düşüncede ve zihinde temellendirilebileceğini öne
Ý Reform Hareketleri’nin yaşanmasına yol açmıştır. süren felsefi görüşe rasyonalizm (akılcılık) denir. Bil-
Reform Hareketleri ginin kaynağının akıl olduğunu; doğru bilgiye ancak
akıl aracılığıyla ulaşabileceğini savunur.
Ɖ 16. yüzyılda Hristiyanlığın bozulan ve amacından
uzaklaşan katolik mezhebine yeniden düzen verme Isaac Newton ve Bilim Devrimi
hareketidir.
Ɖ Reform Hareketleri Martin Luther öncülüğünde ilk ola- Ɖ Newton denilince akla gelebilecek ilk şey kütle çeki-
rak Almanya’da başlamıştır. Luther 1517 yılında Wit- midir. Çünkü kütle çekiminin bulunması astronomi ve
tenberg Kilisesi’nin duvarına doksan beş maddeden fizik tarihinde bir dönüm noktasıdır.
oluşan bir bildiri yayınladı. Bu bildiriyi yayımlaması Ɖ Modern bilimin iki önemli aracı olan gözlem ve deney
üzerine Papa Luther’i afaroz etti. Papa’nın otoritesin- aracılığıyla başarıya ulaşan Newton, geometri yoluyla
den kurtulmak isteyen bazı krallar Luther’i korumaya da yeni bir madde ve hareket anlayışının düşün-
başladılar. Zor durumda kalan Papa ve Katolik Kili- sel temellerini oluşturmuştur. Bu noktada kuşkusuz
sesi 1555 Ogsburg Antlaşması ile protestanlık mez- Kopernik (1473-1543), Kepler ve Galileo'ya çok şey
hebini resmen tanımak zorunda kalmıştır. borçludur.